Çiftleşme öncesinde, ister ergenlik döneminde, isterse de yetişkinlik döneminde strese maruz kalan babaların yavrularının beyinlerinde bulunan hipotalamik-hipo-adrenal eksenin normalden farklı olduğu tespit edildi. Beyinlerimizde bulunan bu alan, birçok diğer işlev ile birlikte, strese tepki verebilmemizi sağlıyor. Bu farklılığın bir sonucu olarak babaları strese kalan yavrularda strese tepki verebilme yeteneği azalıyor. Bu durum, birçok zihinsel hastalığın temelinde yatan nedenlerden biri olarak karşımıza çıkıyor.
University of Pennsylvania'da yapılan ve Journal of Neuroscience dergisinde yayımlanan makaleye göre şimdiye kadar hiç fark edilmemiş olan bu epigenetik etki, anksiyete ve benzeri zihinsel hastalıkların yavrulara nasıl aktarıldığını anlamamızı sağlayabilir. Fareler üzerinde araştırma yapan ekip, 6 hafta boyunca erkek fareleri yoğun ve kronik strese maruz bıraktılar ve sonrasında üremelerine izin verdiler. Doğan yavruların ilginç bir şekilde strese tepki veremediğini ya da çok az verebildiğini gördüler. Bunun fizyolojik ve genetik sebeplerini analiz ettiler, bu süreçte mikroRNA ve gen ifadesi üzerinde çalıştılar. Bulguları, çevresel bir etmen olan stresin, babanın spermlerinde değişime neden olduğunu ve bunun yavrulara aktarılabildiğini gösterdi. Babanın spermlerindeki bu değişim, yavruların fizyolojik özelliklerini değiştiriyor, dolayısıyla evrimsel uyum başarılarını etkiliyor. Bu da, çevrenin evrim üzerindeki etkisiyle ilgili önemli bilgiler sunuyor.
Araştırmanın epigenetiğin evrimsel sürece etkisinin anlaşılmasında ve birçok zihinsel hastalığın tedavisinde önemli ufuklar açtığı düşünülüyor.
Kaynaklar ve İleri Okuma:
