Ay'a Giden Çin'in Chang'e 4 Aracında Filizlenen İlk Bitkiler!
Permaculture Principles
- Türev
- Astrobiyoloji
- Ekoloji
Bu haber 6 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Çin Uzay Ajansı, 3 Ocak 2019 tarihinde Chang'e 4 isimli uzay aracını Ay'ın karanlık yüzünde bulunan 13 km derinlikteki Aitken havzasına indirmeyi başarmıştı. Bu kratere inen Chang'e 4'ün, çeşitli kimyasal ve jeofiziksel araştırmaların yanında biyolojik/ekolojik araştırmalar da yapması planlanıyor. Öyle ki daha şimdiden Gossypium cinsi pamuk bitkisinin tohumları filizlenmeye başlamış bile! Önceden Uluslararası Uzay İstasyonu'nda bitki yetiştirilmişti; ancak Ay'da ilk kez yetiştiriliyor. Eğer Ay'dan başarılı şekilde hasat alınabilirse astronotlar Mars görevlerinde yiyecek tedariği için Dünya'ya geri dönmek zorunda kalmayacak.
Change'e 4'te Lunar Mikro Ekosistem adı verdikleri 3 kg ağırlığında, 18 cm uzunluğunda ve 16 cm genişliğinde ufak bir hazne bulunuyor. Haznenin içinde Dünya'dan taşınan ipek böceği (Bombyx mori) larvaları ve meyve sineği (Drosophila melanogaster) larvaları yanında patates, domates, pamuk tohumları ve maya mantarları bulunuyor. Ayrıca içerisinde bilimsel araştırmalarda sık sık kullanılan Arabidopsis thaliana bitkisi de bulunuyor. Kendisinin ufak bir genomu (130-140 Mbp), beş kromozomu vardır ve neredeyse hiç tekrarlayan geni yoktur. Yaklaşık 5 haftalık kısa gelişim/üretim süresi (yaklaşık beş hafta), yüksek tohum verimi (bitki başına 40.000'e kadar tohum), kendi kendine tozlaşma yetenekleri ve diğer avantajları yüzünden model bir bitkidir. Dolayısıyla Ay'da gözlemek için oldukça idealdir.
İzole ekosistemlerde astrobiyolojik ekoloji açısından bilgi edinilmesi için hazırlanan bu çalışma planına Çin'den 28 üniversite dahil oldu. Haznenin içinde büyüyen larvalardan karbondioksit, filizlenen bitkilerden ise fotosentez yoluyla oksijen salınımı ile kapalı bir döngü oluşturulması hedefleniyor. İçerisinde bulundukları haznede yeterli toprak ve besin bulunuyor. Fakat düşük kütle çekimi ve dengesiz sıcaklık açısından neler yapabilecekleri merak uyandırıcı. Çünkü Ay'da dikkate alınmayacak kadar ince bir atmosfer var. Bu da gündüzleri sıcaklığın 127 dereceye, geceleri ise -173 dereceye ulaşmasına neden oluyor. Dolayısıyla ekosistemin nasıl bir evrim süreci izleyeceği incelenmek isteniyor. Gelecekte Ay'da bir yerleşim yeri kurulursa bu çalışmadan elde edilen bilgiler tarım açısından büyük fayda sağlayacaktır. İnsanlığın Ay'daki ilk biyolojik deneyi gelecek araştırmalara büyük ilham ve umut kaynağı olacaktır! Yeni filizler yeşertmek sizin elinizde!
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
15
-
3
-
3
-
3
-
3
-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Türev İçerik Kaynağı: BBC | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 10:53:13 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7564
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
