Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Atanın Yerini Alma Nedir? Evrimdeki Ara Türler Günümüzde Neden Yaşamıyorlar?

Atanın Yerini Alma Nedir? Evrimdeki Ara Türler Günümüzde Neden Yaşamıyorlar?
3 dakika
7,121
  • Evrimsel Biyoloji
Tüm Reklamları Kapat

Yaşıyorlar; çünkü günümüzde var olan tüm tür, kendilerinden önceki türler ile kendilerinden evrimleşecek "gelecek türler" arasında bir ara türdür. Ancak tarihteki meşhur ara türlerin birçoğu günümüzde yaşamamaktadır. Bunun sebebi, "atanın yerini alma" denen bir mekanizmadır (doğa yasasıdır). 

Evrimsel süreçte türlerin diğer türlerle olan ortak atalarından bu yana birçok ara türden geçerek bugünkü formlarını aldıkları bugün en net bilinen doğa gerçeklerinden biridir. Ancak örneğin insanın şempanzelerle olan ortak atalarından bugüne geçen 6 milyon yıllık evrimsel süreçte var olmuş 30'dan fazla insan ve insansı türü bugün neden yaşamamaktadır ve sadece Homo sapiens hayattadır? Diğer türlerin ataları bugün nerededir?

Tüm Reklamları Kapat

Aslında bu tam olarak doğru bir soru değildir, çünkü incelediğiniz tür sayısını arttırdıkça, evrimsel sürecin derinliklerinden bugüne birden fazla türün ulaşabildiğini göreceksinizdir. Örneğin evet, insana giden evrim dalında sadece Homo sapiens hayatta kalıp günümüze kadar ulaşabilmiş, süreç içerisinde tüm diğer ara türler elenmiş ve yok olmuştur. Örneğin var olmuş en yakın kuzenimiz Homo neanderthalensis (Neandertal İnsanı) sadece 20.000 yıl kadar önce yok olmuştır. Ancak şu anda yaşayan en yakın kuzenimiz olan şempanzelerin koluna baktığımızda, 6 milyon yıl önce insanlara giden koldan ayrıldıktan sonra, günümüzden 2 milyon yıl önce meydana gelen bir dallanma sonrasında günümüze kadar 2 farklı türün ulaştığını görürüz: Pan troglodytes (şempanze) ve Pan paniscus (Bonobo). Daha farklı türlerde, günümüze kadar birçok türün yakın kuzenlerinin ve hatta "atalarının" ulaştığını görürüz.

Sorunun doğrudan cevabına dönecek olursak: bu duruma atanın yerini alma denmektedir ve evrimin nasıl gerçekleştiği düşünülecek olursa, ataların (ve dolayısıyla "ara türlerin") oldukları gibi neden günümüze ulaşmadıkları anlaşılacaktır: evrim, bir türün farklı izolasyonlar sonucu bölünmesi neticesinde o türden yeni grupların oluşması ve bunların farklılaşmasıyla nihayetinde yeni türlerin evrimleşmesidir. Genellikle, bir gruptan koparak oluşan yeni tür, daha fazla çevresel koşula adapte olacağı için, göreceli olarak sabit kalan atasından daha başarılı olacaktır. Ata konumundaki tür, bulunduğu coğrafyada kalarak özelliklerini büyük oranda koruyabilir; ancak aynı türün ayrılan grubu, giderek farklılaşacak ve daha geniş bir çeşitliliğe adapte olacaktır. Böylece, eğer atasının yaşam alanlarını işgal edecek olursa (ki bu neredeyse her zaman olur), atasından daha adaptif olarak onu zaman içerisinde yok edecektir.

Ataların veya ara türlerin günümüze ulaşmamasının bir diğer nedeniyse, evrimsel bir yanılgıya düşüyor oluşumuzdur. Yine eskiden aynı türden olup, birbirinden giderek farklılaşan iki grup düşünün: bunlardan biri oldukça farklılaşarak tamamen ayrı bir türe evrimleşsin. Diğeri ise, halen atasal konumda uzun süreler kalabilir; ancak o coğrafyanın ve koşulların zaman içerisinde değişmesiyle, halen ata konumunda olan popülasyonlar da, günümüze giderek değişerek ulaşacaktır. Çünkü evrim neredeyse hiçbir zaman kaçınılmazdır. Bu sebeple, bugün dönüp baktığımızda "ara türlerin" yok olduklarını düşünürüz; halbuki o türlerin bazıları atasal özellikleri büyük oranda taşıyarak günümüze kadar ulaşmış canlılardır. Daha büyük ölçekteyse, atasal türler genelde yok olurlar, çünkü torun türler atalarına göre daha yüksek uyum başarısına sahiptirler ve çoğu zaman atalarının yok olmalarına neden olurlar.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
11
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 4
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 04/06/2023 22:40:24 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/5526

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Uygulama
Sinirbilim
2019-Ncov
Balina
Ağız Sağlığı
Böcekler
Ağız
Küresel
Böcek Bilimi
Meteor
Karanlık Madde
Fotoğraf
İyi
Endokrin Sistemi Hastalıkları
Işık Yılı
Ses Kaydı
Çekirdek
Aşılar
Genel Halk
Kırmızı
Virüsler
İspat Yükü
Alkol
Göç
Epigenetik
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Kötü Bilim: Bazıları Bilimi Nasıl Kötüye Kullanıyor?
Kötü Bilim: Bazıları Bilimi Nasıl Kötüye Kullanıyor?
Gelecekte İnsan Neye Evrimleşecek?
Gelecekte İnsan Neye Evrimleşecek?
Bilgisayar, 1 ve 0'ın Ne Olduğunu Nereden Biliyor?
Bilgisayar, 1 ve 0'ın Ne Olduğunu Nereden Biliyor?
Tüm Sürüngenler Omurgalıysa, Kaplumbağaların Omurgası Nerede?
Tüm Sürüngenler Omurgalıysa, Kaplumbağaların Omurgası Nerede?
Arı Siyaseti ve Dans: Arı Demokrasisi Bize Neler Öğretir?
Arı Siyaseti ve Dans: Arı Demokrasisi Bize Neler Öğretir?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Atanın Yerini Alma Nedir? Evrimdeki Ara Türler Günümüzde Neden Yaşamıyorlar?. (28 Eylül 2013). Alındığı Tarih: 4 Haziran 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/5526
Bakırcı, Ç. M. (2013, September 28). Atanın Yerini Alma Nedir? Evrimdeki Ara Türler Günümüzde Neden Yaşamıyorlar?. Evrim Ağacı. Retrieved June 04, 2023. from https://evrimagaci.org/s/5526
Ç. M. Bakırcı. “Atanın Yerini Alma Nedir? Evrimdeki Ara Türler Günümüzde Neden Yaşamıyorlar?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 28 Sep. 2013, https://evrimagaci.org/s/5526.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Atanın Yerini Alma Nedir? Evrimdeki Ara Türler Günümüzde Neden Yaşamıyorlar?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, September 28, 2013. https://evrimagaci.org/s/5526.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close