Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Aşırı Kan Şekeri ve Yağlanma, Kardiyovasküler Sistemi Nasıl Bozuyor?

Aşırı Kan Şekeri ve Yağlanma, Kardiyovasküler Sistemi Nasıl Bozuyor? Heart Stroke Prod
2 dakika
4,917
Tüm Reklamları Kapat

Kan damarlarımızın ve lenf damarlarımızın iç yüzünü kaplayan, damarlarımıza esneklik ve dayanıklılık sağlayan tek katlı, yassı ve büyük organımızın adı endotelyumdur.[1] Bu organımızı oluşturan hücreler endotel hücreler olarak adlandırılır. Endotel hücrelerimizin görevi hem damar ile kan arasında fiziksel bir bariyer oluşturmak hem de bazı hücresel bileşenleri üretilip salmaktır.[1], [2] Bu hücresel bileşenlerden bazıları damar esnekliğini arttırıcı ve pıhtılaşmayı önleyici maddeler olarak görev yapar. Dolaşımda bu görevler üstlenen maddeler vazodilatör faktörler olarak adlandırılır. Bunun aksi etkinliğini gösteren maddeler ise vazokonstriktör maddeler olarak adlandırılır.[1]

Endotel hücreler bu hücresel bileşenleri kontrollü bir şekilde salgılayarak kardiyovasküler (kan, kan damarları ve kalbin oluşturduğu sistem) sistemimizin dengede kalmasından sorumludur.[2] Endotel hücreler salgıladığı faktörlere ya kendisi üretip kendisi yanıt verir ya da komşu hücrelere bu faktörleri göndererek onların bir cevap oluşturmasını sağlar. Bu şekilde kardiyovasküler sistemimizde bir homeostazi (iç denge) sağlanmış olur.[2]

Tüm Reklamları Kapat

Sağlıklı endotelyumda eNOS (Endotel Nitrik Oksit Sentaz) geni, vazodilatör etkinliği bilinen vasküler NO (Nitrik Oksit) üretiminin çoğundan sorumludur. Endotelden salınan NO, vasküler düz kasın gevşemesi, vasküler tonunun ılımlı kalması, vasküler düz kas hücrelerinin çoğalmasını ve göçünü düzenlemek gibi pekçok görevi vardır.[3]

NO ekspresyonunun azalması, NO biyoyararlanımının kaybı veya NO yıkımının artması genellikle vazodilatasyon tepkilerinin kaybıyla gelişir.[3] Vazodilatasyonun kaybı ile beraber serum nitrik oksit (NO) miktarı azalırken, vazokonstriktör maddeler artar. Bu bir dengesizlik durumudur. Endotelyumda meydana gelen bu değişiklik endotel disfonksiyon olarak bilinir. Kısaca endotel disfonksiyon, vazokonstriktör maddelerin artışı ve vazodilatör maddelerin azalışı ile oluşur.[4]

Tüm Reklamları Kapat

Endotel hücrelerin bozulduğu bu karmaşık sürecin temelini oluşturan en yaygın nedenlerden biri oksidatif strestir. Oksidatif stres sağlıklı endotel hücrelerin kurduğu homeostaziyi bozarak endotel disfonksiyona neden olur.[5]

Oksidatif stres hücre içindeki reaktif oksijen türlerinin (ROS) artması ile meydana gelir. Hücre içi ROS artışının nedeni hücrede pro-oksidan ve antioksidan dengenin pro-oksidanlar yönünde artması sonucu olur.[5] Hücrelerde ROS'nin artışı tip-2 diyabet, obezite, ateroskleroz, kanser gibi pek çok hastalığın oluşumu ve ilerlemesinde rol almaktadır.[3]

Hiperglisemik ve hiperlipidemik koşullar, endotelyumu bozan ve oksidatif stresi indükleyen mekanizmaların altında yatan süreçler arasında gelmektedir.[5], [6] Hiperlipidemi ve hiperglisemi pro-inflamatuar ve pro-koagülan faktörlerin artmasında ve NO salınımının bozulmasında rol alabildiğinden dolayı endotel disfonksiyona sebep olan mekanizmalar arasında gösterilebilirler.[5], [6]

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Dolayısıyla kan şekeri ve kan lipitlerinin dengesinin korunması kişinin reaktif oksijen türleri yönünden yoksunlaşmasına ve dolayısıyla endotelyumun sağlıklı kalmasına yardımcı olur. Şayet yüksek kan glukozu ve kan lipitlerinin dengesizleşerek yarattığı hiperlipidemi durumunu, endotelyumda bulunan endotel hücrelerin fonksiyon bozukluğu kazanmasına yol açarak aterosklerosis, koroner arter hastalığı, karotis arter hastalığı gibi kardiyovasküler hastalıklara yol açabilir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
16
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 6
  • Tebrikler! 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Umut Verici! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/11/2023 19:07:24 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11591

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Makine
Bilim Tarihi
Mitler
Homo Sapiens
Hücre
Köpekgil
Hız
İntihar
Nötron
Darwin
Psikoloji
Bilim İnsanı
Nobel Ödülü
Makina Mühendisliği
Kadın Doğum
Olumsuz
Botanik
Kanıt
Genler
Bilim Felsefesi
Optik
Modern
Karar Verme
Süt
Asit
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Kurtlar Neden Dolunayda Ulur?
Kurtlar Neden Dolunayda Ulur?
Sonsuz Enflasyon: Büyük Patlamadan Önce Ne Vardı?
Sonsuz Enflasyon: Büyük Patlamadan Önce Ne Vardı?
Işık Hızında Düşen Bir İğne, Dünyayı Yok Edebilir mi?
Işık Hızında Düşen Bir İğne, Dünyayı Yok Edebilir mi?
Cep Telefonları Yerinizi Nereden Biliyor da Sizi Arayabiliyor?
Cep Telefonları Yerinizi Nereden Biliyor da Sizi Arayabiliyor?
Matematikten Neden Bu Kadar Korkuyorsunuz?
Matematikten Neden Bu Kadar Korkuyorsunuz?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
D. Gücenmez, et al. Aşırı Kan Şekeri ve Yağlanma, Kardiyovasküler Sistemi Nasıl Bozuyor?. (29 Mart 2022). Alındığı Tarih: 29 Kasım 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/11591
Gücenmez, D., Bakırcı, Ç. M. (2022, March 29). Aşırı Kan Şekeri ve Yağlanma, Kardiyovasküler Sistemi Nasıl Bozuyor?. Evrim Ağacı. Retrieved November 29, 2023. from https://evrimagaci.org/s/11591
D. Gücenmez, et al. “Aşırı Kan Şekeri ve Yağlanma, Kardiyovasküler Sistemi Nasıl Bozuyor?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 29 Mar. 2022, https://evrimagaci.org/s/11591.
Gücenmez, Deniz. Bakırcı, Çağrı Mert. “Aşırı Kan Şekeri ve Yağlanma, Kardiyovasküler Sistemi Nasıl Bozuyor?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, March 29, 2022. https://evrimagaci.org/s/11591.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close