Artık Sadece Asya Fillerinin Değil, Afrika Fillerinin de Soyu Tükenme Tehdidi Altında!
Bu haber 3 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Güneydoğu Asya'da yasa dışı yaban hayvanı ticareti ürünlerine artan talep sonucu 2011'de kaçak fil avcılığı zirveyi gördü. Bu artış, fil nüfusunun yaklaşık %10'nun kaybedilmesiyle sonuçlandı. Zaten 495 farklı noktadan elde edilen genetik veriler ışığında, 1965-2015 yılları arasında Asya savana fillerinin %60 oranında, 1984-2015 yılları arasında Afrika orman fillerinin ise %86 oranında azaldığı bilinmekteydi.[1]
2017'de yapılan son analizler, kaçak avcılığın %4'e kadar gerilediği gözlemlenmiştir. Bu sonucun doğrudan taleple ilişkili olduğu düşünülmektedir. Ancak araştırmacı Colin Beale, %4'lük avlanma oranın hala çok yüksek olduğunu düşünüyor. Çünkü fil popülasyonları, yılda sadece %5 büyüyebilir. Sürdürülebilir fil popülasyonları için, avlanma oranlarının daha da azaltılması gerekmektedir.
Öyle ki geçtiğimiz Mart 2021'de, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği (IUNC) tarafından Afrika orman filleri (Loxodonta cyclotis) de Asya savana filleri (Loxodonta africana) gibi "nesli tehlikede" olarak sınıflandırıldı. Halihazırda habitat tahribatları, kaçak avcılar gibi olumsuz etkilere maruz kalan Asya filleri zaten "nesli tehlikede" olarak sınıflandırılmışlardı. Afrika fillerinin de durumu kötüye gitmesine rağmen, IUCN kriteri olarak Asya fillerinden daha iyi durumdaydılar. Ancak Mart 2021'den itibaren Afrika filleri de "nesli tehlikede" olarak sınıflandırılmaya başlandı.[2]
IUCN Kriterleri Ne Anlama Geliyor?
IUCN; doğal kaynaklar, ekolojik denge, biyolojik çeşitlilik gibi değerleri korumak için faaliyet gösteren bir organizasyondur. IUCN, biyolojik çeşitliliği en etkili şekilde korumak için bitki ve hayvan türlerini popülasyon büyüklüklerine göre sınıflandırmıştır. Bu sınıflandırmaya "IUCN Kırmızı Listesi" denir.
Düşük Risk
- Asgari Endişe: Türün popülasyon büyüklüğü iyi durumdadır. Yaşadığı coğrafyalarda yaygın olarak gözlenebilmektedir. Yakın gelecekte neslinin tükenmesi olası değildir. Örnekler: kumru, ak kuyruksallayan.
- Neredeyse Tehdit Altında: Türün popülasyon büyüklüğünde ciddi bir tehlike yoktur, ancak yakın gelecekte riskler oluşabilir. Örnekler: Ada martısı, Çizgili sırtlan.
Tehdit Altında
- Hassas: Türün neslinin tükenme tehlikesi yüksektir. Önlemler alınmazsa ciddi popülasyon kayıpları oluşabilir. Örnekler: çita, Şah kartal.
- Nesli Tehlikede: Türün neslinin tükenme tehlikesi çok yüksektir. Önlemler alınmadığı takdirde yakın gelecekte nesli tükenecektir. Örnekler: kaplan, Mavi balina.
- Kritik Tehlikede: Türün nesli son derece tehlike altındadır. Etkili ve hızlı adımlar atılmadığı takdirde nesli tükenecektir. Örnekler: Asya aslanı, Sibirya kaplanı.
Soyu Tükenmiş
- Doğal Ortamında Tükenmiş: Türün doğal ortamında nesli tükenmiştir. Ancak insan gözetimi altında yaşayan bireyler bulunmaktadır. Örnek: Peder David geyiği.
- Tükenmiş: Türün soyu kuşkuya yer bırakmayacak şekilde tükenmiştir. Örnek: dodo kuşu.
Çözüm Önerileri
Caolin Beale, fillerin korunmasına yönelik uzun vadeli ve kesin çözüm olarak, Güneydoğu Asya'da fildişine ve fil etine yönelik talebin azaltılmasına işaret etmektedir. Buna ek olarak IUCN üyesi Kathleen Gobush, fil popülasyonlarını kurtarmak için hala zamanın olduğunu, kaçak avcılık ile mücadelede yaban hayatı izleme ve denetiminin çok önemli olduğunu ifade etmektedir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 17
- 8
- 6
- 5
- 5
- 5
- 5
- 4
- 3
- 0
- 0
- 0
- Türev İçerik Kaynağı: New Scientist | Arşiv Bağlantısı
- ^ N. Rohland, et al. (2010). Genomic Dna Sequences From Mastodon And Woolly Mammoth Reveal Deep Speciation Of Forest And Savanna Elephants. PLOS Biology, sf: e1000564. doi: 10.1371/journal.pbio.1000564. | Arşiv Bağlantısı
- ^ C. Williams, et al. (2019). Iucn Red List Of Threatened Species: Elephas Maximus. IUCN Red List of Threatened Species. doi: 10.2305/IUCN.UK.2020-3.RLTS.T7140A45818198.en. | Arşiv Bağlantısı
- A. Vaughan. African Elephant Poaching Is Falling At Last - But It's Still Too High. (28 Mayıs 2019). Alındığı Tarih: 4 Nisan 2021. Alındığı Yer: New Scientist | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/12/2024 05:34:13 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10334
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.