Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Arkeologlar Bir Uçuruma Tırmanıp 20.000 Yıl Öncesine Alet Seti Keşfetti!

3 dakika
637
Arkeologlar Bir Uçuruma Tırmanıp 20.000 Yıl Öncesine Alet Seti Keşfetti! Popular Science
Tüm Reklamları Kapat

Güney Afrika'da bir grup arkeolog, yaklaşık 20.000 yıl önce insanlar tarafından yapılmış önemli bir alet setini bulmak için epey yüksek bir yere tırmanmak zorunda kaldı. Yeni keşfedilen bu taş aletler, ülkenin güney sahiline tepeden bakan bir mağarada gömülü halde bulundu. Arkeolog Sara Watson şöyle anlatıyor:

Alan deniz seviyesinden 23 metre yükseklikte, her gün oraya tırmanmak zorundayız. Şu an oraya ulaşmak zor ama işin ilginç yanı, bu zor ulaşılabilirlik aslında alanın bu kadar uzun süre korunmasını sağlamış.

Watson ve ekibi, kazı ve fotoğraf ekipmanlarıyla birlikte yaklaşık 23 kiloluk ekstra yük taşıyarak dikkatlice yukarı tırmanmak zorunda kaldığını ancak bu fiziksel zorluk ve titizlikle yürütülen kazının, çabalarına fazlasıyla değdiğini belirtiyor. Buldukları aletler, binlerce yıl önce bölgede yaşayan insanların nasıl yaşadığına ve birbirleriyle nasıl etkileşim kurduğuna dair heyecan verici yeni bilgiler sunuyor. Bulgular, 9 Nisan'da Journal of Paleolithic Archaeology dergisinde yayınlandı.[1]

Mağaradan çıkan bıçaklar, 24.000 ile 12.000 yıl öncesine, yani Dünya'nın son büyük buz çağının sonlarına doğru bir döneme tarihleniyor. Watson, şöyle anlatıyor:

Tüm Reklamları Kapat

Pleistosen döneminde Dünya, bugünkü dünyadan tamamen farklı bir yerdi. Son 10.000 yıldır, tarımı ve büyük uygarlıkları mümkün kılan, nispeten sabit, sıcak ve hoş bir iklimde yaşıyoruz. Pleistosen boyunca atalarımız, birkaç farklı buz çağından geçti. Ancak buz çağlarının arasındaki dönemler de pek sıcak sayılmazdı. İklim, iki büyük buzul çağının arasına sıkışmış bir şekilde, her yerde çılgınca sıçrıyor ve değişiyordu.

Bu dalgalanmanın izleri, yeni aletlerin bulunduğu kayalarda da görülüyor. 24.000 ila 12.000 yıl önce, gezegenimizin suyunun çoğu buzullarda donmuş haldeyken, dünyanın birçok yerinde deniz seviyeleri çok daha düşüktü. Güney Afrika'daki bu mağaralar, şimdi sahilin üstünde, kayalık bir plajın tepesinde dursa da o dönemde birkaç kilometre içerideydi. Bu topraklar, muhtemelen Tanzanya'daki günümüz Serengeti ekosistemine benzer şekilde, açık ovalarla ve büyük av hayvanlarıyla doluydu. Watson, şöyle anlatıyor:

İnsanlar o hayvanları avlıyordu ve bu yüzden yeni aletler ve silahlar geliştirdiler.

Ekip, her bir tortu ve toz tabakasını çıkarmak için küçük dişçi aletleri kullandı ve sonunda binlerce küçük, keskin bıçak ile bu bıçakların yontulduğu daha büyük kaya parçalarını ortaya çıkarmayı başardı. Bu taşların tam olarak ne için kullanıldığını kesin olarak söylemek zor olsa da uzmanların bazı fikirleri var. Watson, şöyle devam ediyor:

Bunlar, birleşik aletlerin veya ok ve yay gibi fırlatılabilir silahların bir parçası olabilir. İncelediğim dönemde, mağara 75 kilometre içerideydi ve bu açık ovalar, büyük göçmen hayvan sürülerini destekleyebilecek durumdaydı.

Ekip, aletlerdeki çekirdeklerin nasıl daha küçük bıçaklara ayrıldığına dair birkaç belirgin desen fark etti. Bu tür teknolojilerde çekirdeğin nasıl küçültüldüğü genellikle çok spesifiktir. Bu, öğrenilen ve öğretilen bir şeydir. Yani burada sosyal bilgi devreye giriyor. Eğer birden fazla yerde aynı çekirdek küçültme tekniklerini görüyorsak, bu bize bu insanların birbirleriyle fikir alışverişi yaptığını gösterir.

Çekirdek taşlardan minik bıçakların çıkarılmasına dair bilinen bir yöntem, günümüzde Namibya ve Lesotho'da uzakta da görüşüyor. Bu desenlerin defalarca tekrarlanması, sadece tesadüfi bir benzerlikten ziyade, bilginin paylaşıldığını gözler önüne seriyor. Watson şöyle bitiriyor:

Bu aletlerin ve bu aletleri yapmak için kullanılan yöntemlerin ülkenin tamamında aynı şekilde bulunması, insanların uzun mesafeler üzerinden birbirleriyle bağlantı kurduğunu gösteriyor. Aslında, alanın biraz farklı bir şekilde kullanıldığını da düşünüyoruz. İnsanların alanda tam zamanlı yaşamak yerine, burasını daha çok geçici bir kamp olarak kullandıklarını düşünüyoruz. Tür olarak çok uzun ve zengin bir tarihimiz var ve insanların tarihi, çoğu insanın fark ettiğinden çok daha eski zamanlara uzanıyor. Son buzul çağında yaşayan insanlar, bugünkü insanlara çok benziyordu.
Evrim Ağacı, sizlerin sayesinde bağımsız bir bilim iletişim platformu olmaya devam edecek!

Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...

O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...

O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.

Avantajlarımız
"Maddi Destekçi" Rozeti
Reklamsız Deneyim
%10 Daha Fazla UP Kazanımı
Özel İçeriklere Erişim
+5 Quiz Oluşturma Hakkı
Özel Profil Görünümü
+1 İçerik Boostlama Hakkı
ve Daha Fazlası İçin...
Aylık
Tek Sefer
Destek Ol
₺50/Aylık
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Özetini Oku
14
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

Feragatname: Evrim Ağacı, doğrudan üniversiteler, akademik dergiler veya resmi bilim kurumları tarafından yayınlanan bu basın açıklamalarını temel editöryal düzenlemeden geçirmektedir; ancak açıklamaların isabetliliğinden sorumlu değildir.

Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu Makale Sana Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 13/05/2025 03:45:02 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/20430

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Size Özel
Makaleler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
U. Derin. Arkeologlar Bir Uçuruma Tırmanıp 20.000 Yıl Öncesine Alet Seti Keşfetti!. (21 Nisan 2025). Alındığı Tarih: 13 Mayıs 2025. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/20430
Derin, U. (2025, April 21). Arkeologlar Bir Uçuruma Tırmanıp 20.000 Yıl Öncesine Alet Seti Keşfetti!. Evrim Ağacı. Retrieved May 13, 2025. from https://evrimagaci.org/s/20430
U. Derin. “Arkeologlar Bir Uçuruma Tırmanıp 20.000 Yıl Öncesine Alet Seti Keşfetti!.” Edited by Ufuk Derin. Evrim Ağacı, 21 Apr. 2025, https://evrimagaci.org/s/20430.
Derin, Ufuk. “Arkeologlar Bir Uçuruma Tırmanıp 20.000 Yıl Öncesine Alet Seti Keşfetti!.” Edited by Ufuk Derin. Evrim Ağacı, April 21, 2025. https://evrimagaci.org/s/20430.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close