Arılar ve Sinekler Arasındaki Farklar Nelerdir?
Arılar ve sinekler arasında çoğunlukla anatomik, biyolojik, davranışsal ve taksonomik olmak üzere birçok fark bulunmaktadır. Gelin bu farkları basit bir düzeyde birlikte inceleyim. Unutmamak gerekir ki aşağıda belirtilenler genellikle bu iki grubu ayırt etmemize yarayabilecek özelliklerdir, ancak istisnai türlerin de karşımıza çıkma ihtimali her zaman olabilmektedir. Arılardan kasıt esas olarak Apidae ailesinde bulunan bal arısı (Apis mellifera) dikkate alınmıştır, ancak bu özellikler genel olarak Diptera (Sinekler) ve Hymenoptera (Zar Kanatlılar) takımının üyelerini birbirinden ayırmakta kullanabiliriz (bazı aileler hariç).
Not: Yaban arısı (İng.: wasp) olarak bilinen zar kanatlılar aslında "gerçek arı" değildir. Gerçek arılar, Anthophila isimli taksonomik grubun içerisinde bulunanlardır. Dolayısıyla eşek arıları, yaban arıları ve çamur yaban arıları başka zar kanatlılardır.
Taksonomi
- Arılar Hymenoptera takımında bulunur.
- Sinekler Diptera takımında bulunur.
Kanat
- Arılar iki çift kanata sahip
- Sinekle bir çift kanata sahip
Dinlenme Sırasında Kanat Pozisyonu
- Dinlenme anında arıların kanatları vücudun üstüne doğru katlanır.
- Sineklerin kanatları dinlenme esnasında vücudun üstünde ve dışa doğru açılı bir pozisyondadır.
Anten
- Arılarda anten uzun olup dirsek benzeri bir yapıdadır.
- Sinekler ise antenler kısa ve küt bir yapıda olup ince ve kısa setalara (gövdede bulunan kıl veya tüy benzeri yapılar) sahiptir. Eğer baktığınızda iki grup arasında kaldıysanız ve antenleri göremiyorsanız muhtemelen sinektir.
Seta Yapısı ve Yoğunluğu
- Arılar genellikle daha yoğun ve dallı (branched) setalara sahiptir.
- Sineklerde genellikle seta sayısı daha az ve çıplak (dallanmamış, nonbranched) yapıdadır.
Polen
- Arılar (Apis mellifera, bal arısı) çiçeklerden topladıkları polenleri arka bacaklarında bulunan polen sepetleri sayesinde, polenin depolandığı petek gözüne getirir.
- Sineklerin polen sepetleri yoktur anca gövdelerine yapışan polenleri taşıyabilirler.
Basitarsus
- Arıların arka ayaklarında basitarsus genişçedir.
- Sineklerde dar bir basitarsus vardır.
Gözler
- Arılarda gözler başın iki yanına yerleşik ve bileşik göz yapısında
- Sineklerde daha çok ön tarafta bulunan bileşik gözler arılara nazaran daha küçük yapıda
Karın ve Göğüs Arası
- Arılarda abdomen-toraks, yani karın-göğüs arasında daralma vardır.
- Sineklerde abdomen-toraks arasında daralma yoktur.
Beslenme
- Arılar bitkilerden topladıkları nektarı işleyerek (fiziksel ve kimyasal değişikliğe uğratarak) ürettikleri bal ile beslenir.
- Sinekler memeli hayvanların kan ve sekretleriyle (salgı) veya çürümüş organik materyalle beslenir.
Syrphidae (Çiçek sinekleri, Hoverflies)
- Çiçek sinekleri olarak da Syrphidae ailesi üyeleri morfolojik olarak arılara çok benzerler. Bu türler renklenmeleri ile arıları taklit ederler. Çiçek sinekleri arı gibi görünmek için evrimleşmiş sineklerdir. Bu olaya arı mimikrisi (taklitçisi) denir. Mimikri veya taklitçilik, evrimsel biyolojide bir türün diğerine benzer özellikler ile seçilmesi olarak ifade edilebilir.
- Eğer bu türlere uçma esnasında denk gelirsek ve yukarıda belirtilen özellikleri gözlem yoluyla ayırt edemiyorsak, davranışlarına dikkat ederek arı mı sinek mi olduğuna büyük oranda karar verebiliriz. Çiçek sinekleri havada asılı durabilir ve düzensiz hareket edebilirler; arılar ise genellikle çiçekten çiçeğe yavaşça hareket ederler ve tek bir yerde durmazlar.
Ekolojik "Yararları"
- Arılar polenleşmeye (tozlaşma: bitkinin erkek organında üretilen polenlerin çeşitli nedenlerle dişi organın tepecik bölümüne yapışması olayı) katkı sağlayarak bitkilerin çoğalmasına sağlar. Bunun yanı sıra polenleşmeye katkısından dolayı insan tüketimine sunulan bitkilerin veriminin artmasını sağlar. Bunun yanı sıra arılardan bal, propolis, polen, arı sütü, kovan havası (apiair), apilarnil (erkek arı larvaları kullanılarak elde edilen ürün, drone bee larvae), arı ekmeği, bal mumu ve arı zehri gibi ürünler elde edilmektedir.
- Ayrıca son yıllarda tıp ve veteriner hekimlikte, arı ürünlerinin tedavi ve proflakside uygulaması olarak adlandırılan apiterapi giderek yaygınlaşmaktadır.
- Sinekler de polenleşmeye katkı sağlarlar. Fosil kayıtları, sineklerin 150 milyon yıl önce ilk tozlaştırıcılar arasında olduğunu gösteriyor.
- Ayrıca bazı sinek larvaları tıp ve veteriner hekimlikte tedavi amacıyla da kullanılmaktadır (maggot tedavi).
Ekolojik "Zararları"
- Arılar kendilerini tehlikede hissettikleri zaman iğne ve zehirlerini memeli, kuş, sürüngen ve böceklere karşı savunma amacıyla kullanabilirler.
- Sinekler biyolojik veya mekanik olarak insanlar ve hayvanlar arasında veya hem insanlar arasında hem de hayvanlar arasında birçok viral, bakteriyel, protozoer, helmintik hastalığa vektörlük yaparlar. Ayrıca bazı sinek larvaları insan ve hayvanların canlı dokuları üzerinde myiasis olarak adlandırılan enfestasyonlara (Dermatobia, Hypoderma, Oestrus ovis, Rhinoestrus, Gasterophilus vb. türler) neden olabilmektedirler.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 31
- 9
- 8
- 7
- 6
- 5
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- A. Doğanay, et al. (2017). Bal Arısı Yetiştiriciliği - Ürünleri - Hastalıkları. ISBN: 9789752447042. Yayınevi: DORA YAYINLARI.
- differencebetween. Difference Between Bees And Flies. (2 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 2 Eylül 2020. Alındığı Yer: differencebetween | Arşiv Bağlantısı
- springbeauties. How Do I Tell A Bee From A Fly?. (2 Eylül 2020). Alındığı Tarih: 2 Eylül 2020. Alındığı Yer: springbeauties | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 07/11/2024 03:32:20 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/9287
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.