Araştırmacılar, Mikroplastiklerin Sağlık Üzerindeki Etkilerini Keşfetti!

Her gün, suyumuzdan, yiyeceklerimizden ve hatta soluduğumuz havadan gelen küçük plastik parçacıklar vücudumuza alıyoruz. Ancak bu parçacıklar bir kez vücuda girdikten sonra ne olur?

Environmental Health Perspectives dergisinde yayınlanan bir makalede araştırmacılar, mikroplastiklerin sindirim yolları üzerinde önemli bir etkiye sahip olduğunu bağırsaktan böbrek, karaciğer ve beyin dokularına geçtiğini buldular.^[1] New Mexico Üniversitesi Tıp Fakültesinde İç Hastalıkları Anabilim Dalı Gastroenteroloji ve Hepatoloji Bölümü’nde doçent olan Eliseo Castillo şöyle söylüyor:

Bağırsak sağlığının önemi araştırmalarla devam ediyor. Sağlıksız bir bağırsak, beyin ve karaciğer gibi birçok diğer dokuyu etkiler. Mikroplastiklerin bağırsakta bir şeyler yaptığını ve sürekli maruz kalmanın sistemik etkilere yol açabileceğini hayal etmek bile korkutucu. Son birkaç on yılda mikroplastikler okyanusta, hayvanlarda ve bitkilerde musluk suyu ve şişe suyunda bulundu.

Bilim insanları, insanların her hafta ortalama 5 gram mikroplastik parçacık sindirdiğini tahmin ediyor. Diğer araştırmacılar sindirilen mikroplastikleri tanımlamaya ve miktarını belirlemeye yardımcı olurken, Castillo ve ekibi mikroplastiklerin vücutta, özellikle gastrointestinal yol ve bağırsak bağışıklık sisteminde ne yaptığını inceliyor.

Castillo ve ekibi dört haftalık bir süre boyunca fareleri içme sularındaki mikroplastiklere maruz bıraktı. Ekip, mikroplastiklerin bağırsaktan karaciğer, böbrek ve hatta beyin dokularına geçtiğini buldu. Çalışma ayrıca, mikroplastiklerin etkilenen dokularda metabolik yolları değiştirdiğini gösterdi. Castillo endişelerini şu şekilde aktarıyor:

Maruz kalındıktan sonra belirli dokularda mikroplastikleri tespit edebildik. Bu da bize bağırsak bariyerini aşıp diğer dokulara sızabileceğini gösteriyor. Bu fareler dört hafta boyunca mikroplastiklere maruz kaldı, biz doğumdan yaşlılığa kadar maruz kalırsak insanların nasıl etkileneceğini düşünün.

2021 yılında Cell Biology & Toxicology dergisinde yayınlanan bir makalede, Castillo ve ekibi, makrofajlar mikroplastiklerle karşılaştığında ve bunları sindirdiğinde, işlevlerinin değiştiğini ve iltihaplanma molekülleri salgıladığını da keşfetmişti. Castillo şöyle anlatıyor:

Hücrelerin metabolizmasını değiştiriyor, bu da iltihaplanma tepkilerini değiştirebilir. Bağırsak iltihabı sırasında (her ikisi de iltihaplı bağırsak hastalığı olan ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi kronik hastalık durumları) bu makrofajlar daha iltihaplı hale geliyor ve bağırsakta daha fazla bulunuyorlar.

Castillo’nun araştırmasının bir sonraki aşaması, doktora sonrası araştırmacı Sumira Phatak tarafından yürütülüyor ve diyetin mikroplastik alımında nasıl rol oynadığını araştıracak. Araştırmacılar şöyle diyor:

Herkesin diyeti farklı. Bu yüzden, laboratuvar hayvanlarına yüksek kolesterol/yüksek yağ diyeti veya yüksek lif diyeti vereceğiz ve mikroplastiklere maruz kalacak veya kalmayacaklar. Amaç, diyetin vücudumuza mikroplastik alımını etkileyip etkilemediğini anlamak.

Castillo, doktora öğrencilerinden biri olan Aaron Romero’nun da bağırsak mikrobiyotasında neden bir değişiklik olduğunu anlamaya çalıştığını söylüyor:

Birçok grup mikroplastiklerin mikrobiyotayı değiştirdiğini gösterdi, ancak nasıl değiştiği henüz ele alınmadı.

Castillo, araştırmasının mikroplastiklerin insan sağlığı üzerindeki potansiyel etkilerini ortaya çıkarmaya yardımcı olacağını, toplumun plastik üretim ve filtreleme yöntemlerinde değişikliklere yol açacağını umuyor. Castillo, son olarak şunları söylüyor:

Sonuç olarak yapmaya çalıştığımız araştırma bu durumun bağırsak sağlığını nasıl etkilediğini bulmaya odaklanıyor. Araştırmalar bağırsak sağlığının önemini göstermeye devam ediyor. Sağlıksız bir bağırsak beyni, karaciğeri ve birçok diğer dokuyu etkiler. Bu yüzden mikroplastiklerin bağırsakta bir şeyler yaptığını hayal etmek bile sürekli maruz kalmanın sistemik etkilere yol açabileceğini düşündürüyor.