Evrim Ağacı
Zanaatkârlık, kapitalist emek süreci örgütlenmesini önceleyen tarım dışı başat üretim faaliyeti olarak, belli bir süre öğrenmenin ardından yapılan işe hâkimiyet ile büyük ölçüde el emeği yoğun bir üretimdir (Sennett). Zanaatkârlık, işçilik, ustalık, meslek, el sanatı, el becerisi gibi kavramlarla birlikte düşünülmektedir. Zanaatkâr üretimin, Marx'ın emek süreci kavramsallaştırmasını geliştirirken de önemli bir referans noktası olduğu söylenebilir. Zanaatkârın yaptığı iş üzerindeki hâkimiyeti, diğer bir deyişle, işin tasarımı ve uygulamasını kendisinde toplanması, emeğin yaratıcı ve dönüştürücü potansiyelini göstermektedir. Marx'a göre, kapitalist emek süreci tam da bu yaratıcı ve dönüştürücü potansiyeli artı-değer üretimi için yok etmiştir. İşin denetimi, tasarımı sermayenin eline geçtiği ölçüde emek süreci emek için yalnızca uygulamanın yapıldığı bir ana dönüşmüştür.
