Afrika ve Güney Amerika'da Bulunan Dinozor Ayak İzleri Dinozorların Kıtalar Arası Seyahatini Ortaya Koyuyor!

Paleontologlardan oluşan bir ekip, Mexico Doğa Tarihi ve Bilim Müzesi'nde yayınladıkları bulgularda yakın zamanda Erken Kretase dönemine ait dinozor ayak izlerinin günümüzde iki farklı kıtada yer alan bölgelerdeki izlerle eşleştiğini keşfetti. Bu izlerden biri Brezilya'da, diğeri ise yaklaşık 6,000 kilometre uzaklıktaki Kamerun'da yer alıyor. 260'tan fazla ayak izi, Afrika ve Güney Amerika'nın ayrılmasından milyonlarca yıl önce karasal dinozorların bu iki kıta arasında serbestçe gezebildiğini ortaya koyuyor.

Çalışmanın eş yazarlarından Southern Methodist Üniversitesi paleontoloğu Louis L. Jacobs, şöyle anlatıyor:

Bu ayak izlerinin yaşlarının yakın olduğunu tespit ettik. Jeolojik ve levha tektoniği bağlamında da benzerlerdi. Şekil açısından ise neredeyse birebir aynıydılar.

Ayak izleri gibi iz fosillerini incelemek önemlidir çünkü bu fosiller, dinozorların ve diğer organizmaların nasıl yürüdüğüne ya da koştuğuna dair ipuçları verir. Hatta deri yapılarını anlamamıza yardımcı bile olabilir. Diş veya kemik gibi daha yaygın bulunan vücut fosilleri ile karşılaştırıldığında iz fosilleri genellikle bu uzun zaman önce ölen hayvanların çevreleriyle girdiği etkileşime dair izler taşır ve yaşadıkları ortamın nasıl göründüğünü de ortaya çıkarabilir.

Ekip, ayak izlerinin çoğunun üç parmaklı teropod dinozorlar tarafından bırakıldığını düşünüyor. Birkaç iz ise muhtemelen sauropodlar veya ornithischianlar tarafından bırakılmış. Ayak izleri, 120 milyon yıl önce Gondwana adı verilen tek bir süperkıtada, eski nehirler ve göllerin çevresindeki çamur ve silt içinde oluştu. Gondwana, daha büyük bir kara kütlesi olan Pangea'dan kopmuştu. Afrika ve Güney Amerika arasındaki bağlantı tamamen kesilmeden önce, bu havzalar arasında göller oluşmuştu. Jacobs, şöyle anlatıyor:

Bitkiler otçulları besleyerek besin zincirine katkı sağladı. Nehirler ve göllerin arkasında bıraktığı çamurlu tortullar, etobur dinozorların ayak izleri da dahil olmak üzere birçok dinozorun ayak izlerini içeriyor. Bu bulgular, nehir vadileri sayesinde 120 milyon yıl önce canlıların gezebildiğini ortaya koyuyor.

Güney Amerika ve Afrika yaklaşık 140 milyon yıl önce ayrılmaya başladı. Bu ayrılma, yerkabuğundaki mevcut zayıf bölgelerde büyük yarıkların açılmasına neden oldu. İki kıtanın altındaki tektonik plakalar uzaklaştıkça, Dünya'nın mantosundan gelen magma yüzeye çıktı. Kıtalar birbirinden uzaklaşmaya devam ettikçe yüzeye çıkan magma yeni bir okyanus kabuğu oluşturdu. Güney Atlantik Okyanusu ise oluşan yeni kıtalar arasındaki boşluğu doldurdu.

Güney Amerika'daki ayak izleri, Brezilya'nın kuzeydoğusundaki Borborema bölgesinde bulundu. Afrika'daki ayak izleri ise Kamerun'un kuzeyindeki Koum Havzası'nda keşfedildi. Bu dinozor ayak izlerinin bulunduğu yerlerde, kıtaların ayrıldığı döneme ait bazı jeolojik izler de vardı. Her iki alanda da Dünya'nın kabuğu ayrılırken oluşan yarı-graben havzaları adı verilen jeolojik yapılar bulundu. Bu havzalardaki eski nehir ve göl tortulları ile fosil polenler bölgenin yaklaşık 120 milyon yıl yaşında olduğunu gösteriyor. Jacobs sözlerini şöyle bitiriyor:

Afrika ile Güney Amerika arasındaki en genç ve en dar jeolojik bağlantılardan biri, Brezilya'nın kuzeydoğudaki kıvrımının şu an Kamerun'un Gine Körfezi boyunca uzanan kıyısına yakın olduğu bölgedeydi. Bu dar bölgede iki kıta kesintisizdi, bu nedenle bağlantının her iki tarafındaki hayvanlar bu bölge üzerinden seyahat yapabiliyordu.

Araştırmacılar makaleyi kariyerinin büyük kısmını dinozor izlerini incelemeye adamış olan merhum paleontolog Martin Lockley'e ithaf etti.