Merhabalar,
Bu konuda Fırat Üniversitesinden bir makale bulduk kesitini aktarıyorum;
"Bağdat’ta merkezî idareyi teşkil eden divanlar arasında ve merkezin vilayetlerle haberleşmesini yürütmek, memurların ülke içerisinde seyahatlerini sağlamak, postacılık ile ilgili diğer görevleri yerine getirmek, istihbarat ve gizli haberleşmeyi koordine etmek gibi görev sorumluluklarına sahip Dîvânü’l-Berîd (Dîvânü’l Berîd ve’s-sıkek ve’t-turuk) denilen resmî posta ve istihbarat teşkilatı kuruldu. Yine Abbasîler döneminde özellikle Şiî Büveyhîlere karşı mücadelede Dîvân-ı Berîd’in kullanıldığı ve istihbarat çalışmalarından dinî, siyasî ve mezhebî yönlerden faydalanıldığı bilinmektedir. Abbasi posta teşkilatının tepe noktasını teşkil eden Divânü'l-Berîd’in başındaki kişiye Sâhibü’l-Berîd veya Sâhibü’l-Berîd ve’l-Ahbâr denilmekteydi. Halife ile birebir görüşme kudretine sahip olan bu kişiler vezirler ile eşdeğerdi." deniyor. Ben biraz Anadolu selçuklu ve Karahanlılardaki sisteme de benzettim.
"Bu menzilhanelerin sayısı 132-232/750-847 yılları arasında yaklaşık 900’den fazlaydı." diye de ekliyor. bayağı geniş bir ağ olmalı.
Bahsettiğim makaleyi kaynak kısmına bırakıyorum sanırım yardımı dokunur.
Kaynaklar
- Taner YILDIRIM. (2017). Abbasîlerde Bilgi Toplama Ve Haberleşme. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi The Journal of International Social Sciences Cilt: 27, Sayı: 1, Sayfa: 249-264, ELAZIĞ-2017. | Arşiv Bağlantısı