Yeni doğanlarda topuk kanı alınmasının temel nedeni, bebeğin henüz gözle görülür belirti vermeden önce bazı genetik veya metabolik hastalıkların erken teşhis edilmesidir. Topuk bölgesi, yeni doğanların damar yapısı ve deri kalınlığı göz önüne alındığında en uygun ve pratik kan alma noktası olarak kabul edilir. Tabii bunu beceremeyen sağlık çalışanları da var da konumuz o değil oraya şimdi girmeyeyim... Aynı zamanda bu bölgeden alınan birkaç damla kan, gerekli testlerin büyük çoğunluğunu yapmak için yeterli bir hacim sağlar.
Kol veya bacak damarlarından da teorik olarak kan alınabilir; ancak bu yaş grubunda damarların bulunması ve uygun şekilde kateter ya da iğne yerleştirilmesi son derece zordur. Hele ki prematüre bebeklerde venöz erişim daha da güçleşir. "İnvazivlik İndeksi = (Girişim Zorluğu × Bebeğin Fiziksel Parametreleri) / Toplanacak Kan Hacmi." Bu formülde, girişim zorluğu (damar bulma, iğne boyutu, vb.) ve bebeğin yaş/ay ağırlığı gibi fiziksel parametreler çarpılıp elde edilecek kan hacmine bölündüğünde, venepunktur yani damardan kan alma yönteminin indeks değeri topuk delinmesine kıyasla çok daha yüksek çıkar. Daha yüksek değer de, daha fazla risk ve ağrı anlamına gelir.
Kaynaklar
- Health Information and Services. Heel Prick Test — Newborn Metabolic Screening. (9 Temmuz 2024). Alındığı Tarih: 3 Şubat 2025. Alındığı Yer: Health Information and Services | Arşiv Bağlantısı