Roma İmparatorluğu 4 ayrı döneme ayrılır. 2200 seneye yakın tarihte söz sahibi olmuşlardır.
Son İmparatorluk Döneminin başlarında, Roma ve Akdeniz havzasını kapsayacak kadar genişlemiş ve bu kadar büyük bir coğrafyayı tek bir merkezden yönetemeyecek hale gelerek İmparatorluk içinde; iç isyanlar ve çeşitli karışıklıklara, suikastler ve merkezi otoritenin sarsılmasına yol açılmış, kültürel farklılıklarında boy gösterdiği dönemde hem dilsel hemde dini farklılıklar giderek belirginleşmeye başladığında İmparatorluk çöküşün eşiğine gelmiş ve çareyi Doğu ve Batı olmak üzere ikiye ayırmıştır.
Batı Roma İmparatorluğu; MS 395 senesinde kurulup resmen ilan edilmiş, ama ömrü kısa sürerek MS 476 senesinde İtalya Kralı Odoacer tarafından yıkılmıştır.
Krallık Dönemi (Regnum) MÖ 753 – 509
Cumhuriyet Dönemi (Res Publica) MÖ 509 – MÖ 27
İlk İmparatorluk Dönemi (Princibatus) MÖ 27 – MS 235/284
Son İmparatorluk Dönemi (Dominatus) MS 284 – MS 476/1453
Ek olarak: Birçok Batı tarihçilerince Roma'nın (Bizans) tarihten tamamen yıkılmasını Trabzon Rum İmparatorluğu'nun 1461 senesinde yıkılmasıyla ilişkilendirirler.
Kaynaklar
- B. İplikçioğlu. (2007). Hellen Ve Roma Tarihinin Anahatları. ISBN: 9789944750233. Yayınevi: Arkeoloji Sanat Yayınları.
- Procopius. (2008). Bizans'ın Gizli Tarihi. ISBN: 9789944884549. Yayınevi: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
- A. Goldsworthy. (2022). Roma Nasıl Çöktü? Bir Süpergücün Ölümü. ISBN: 9786257631679. Yayınevi: Kronik Kitap.
- C. Diehl. (2018). Bizans İmparatorluğunun Tarihi. ISBN: 9789751038524. Yayınevi: İnkılap Kitabevi.
- E. Gibbon. Roma İmparatorluğu’nun Gerileyiş Ve Çöküş Tarihi - 2. Cilt. ISBN: 9786056933523.