Bu soru hakkında sadece düşünce egzersizi yapmak istiyorum biraz.
Son deorem videolarında gördük ki hakikaten deprem sırasında ışık patlamaları olabiliyor. Anladığım kadarıyla bir getirisi olmadığı için pek de araştırılmayan bir konu.
Neon gazını buldum bu linkten. Parlak kırmızı ışık veriyor elektrik yükü verilince. Neonun elde edilmesi ise havanın sıvılaştırılması ile elde ediliyormuş. Belkide depremler sırasında bir şekilde ayrışan neon elektriklenince kırmızı ışığa sebep oluyordur. Mümkün olup olmamasını bilemem tabii ki deneyini yapmadan. Ama neonun havadaki gazın sıvılaştırılmasıyla oluşması ve havada havadan bol bir şey olmaması (garip bir tamlama oldu) mantığa yatkın geliyor.
Şimdi ikinci soruya gelelim. Bu neonun elektriklenmesi nasıl oluyor peki? Orada ise termodinamik yasası devreye girebilir. Deprem olunca bilmem kaç milyar joule enerji ortaya çıkıyor. Nasıl ki suyun kinetik hareketinden elektrik üretiliyorsa bu ortaya çıkan enerji kayaların sürtünmesi ile ortaya çıkıyor olabilir kimbilir.
Tabii ki tekrar tekrar üzerine basarak söylüyorum, benim yaptığım şey kısıtlı bilgi dağarcığından yapalım bir varsayım, bir tür beyin egzersizi.
Bazı insanlar bunun deprem sırasında ortaya çıkan gazların havayla etkileşiminden olabileceğini söylüyor. Benim aklıma ise neon lambaları geliyor böyle olunca. Occam'ın usturası mantığı ile yaklaşırsak bence olay bildiğimiz yıldırım aslında bu ışıklar. Yer altımdan çıkan gazlar deprem sırasında kayalarla sürtünmeden de dolayı (ya da kendi elektrik yüklerinden dolayı) gaz çıkışı yüksek miktarda olduğu için yıldırımın tersine yerden buluta bir elektrik akımı oluşturuyor olabilir. Işığın kırmızı olduğunu söylemeniz düşük bir dalgaboyunda enerji olduğunu gösteriyor. Şimdi hangi gazlar elektrik yüklendiğinde kırmızı ışık verir ona bakalım.