1000 Yılında İstanbul Neye Benziyordu? (Konstantinopol)

- Özgün
- Şehir Tarihi
MS 1000 yılında İstanbul'un nüfusu ortalamada 300 bin civarındaydı. Yani o dönemdeki Anadolu nüfusunun yaklaşık olarak 10'da 1'i kadar... Yani MÖ 7. yüzyılda kurulan Byzantium kenti, gelişimiyle birlikte çağlar boyunca metropol olarak kalmayı başardı diyebiliriz. Bu çizimde de, o zamanlar "Konstantinopol" (İng: Constantiopolis) olarak bilinen, Vikingler'in "Miklagård" (Büyük Şehir), Slavlar'ın "Tsargrad" (Çar'ın Şehri) adını verdiği, günümüzde ise adı "İstanbul" olan şehrin yerleşim düzeni gözüküyor.
Ancak çizim sizi kandırmasın! İstanbul'un nüfusu aslında bu çizimde görüldüğü kadar az değildir - en azından bu kadar az sayıda yerleşim yeri bulunmuyordu. İstanbul daha yoğun bir şekilde binalarla kuşanmaya başlamıştı bile, hatta bazı kaynaklarda nüfusun 1 milyona ulaştığı da belirtilmektedir. Çizimin yanıltıcı olma nedeni, düzgün ölçeklendirilmemiş ve sanatsal amaçla çizilmiş olmasıdır.
Örneğin, Ayasofya gerçekte 73 metre (kabaca 80 metre) civarında bir genişliğe sahiptir. Bu fotoğrafta Ayasofya, 40 piksel genişliğinde gösterilmektedir. Görselin tamamı ise 1200 piksel genişliktedir. Bu durumda çizimde gösterilen Theodosius Duvarları ile Bukaleon Sarayı arası, en iyimser hesaplamayla 2.4 kilometre civarıdır. Gerçekte ise bu iki yapıt arasında 6 kilometre civarında bir mesafe bulunmaktadır. Bir diğer deyişle, görselin daha gerçekçi olabilmesi için her yönde en az 3 kat daha fazla binaya yer verilmesi gerekmektedir.
Gerçekten de, Bizans İmparatorluğu'nun Müller-Wiener Haritaları'na dayanan ve 1200 yılına ait en gerçekçi çizimleri, Konstantinopol'ün çok daha kalabalık olduğunu göstermektedir. Aşağıda sadece bir örneğini gösteriyoruz:

Görülebileceği gibi tarih gibi öznel olduğu iddia edilen bir bilim dalı bile, gerçek bilim insanlarının ve meraklı gözlerin elinde heyecan verici ve son derece ilginç bir sahaya dönüştürülebilir!
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 20
- 11
- 8
- 7
- 3
- 2
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 22:00:59 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4568
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.