Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Deniz kalemi (Pennatulacea)

Deniz kalemleri, Pennatulacea takımına ait kolonyal deniz cnidaryanlarıdır. Tarikat içinde 14 aile var; 35 mevcut cins ve tarif edilen 450 türden yaklaşık 200'ünün geçerli olduğu tahmin edilmektedir. (Bu kısımdan sonrası Evrim Ağacı yazısısından alınmıştır.)

Deniz kalemleri koloni halinde yaşayan sölenterlerdirler ve Pennetulacea takımı olarak bilinirler. Bu takım altında 16 farklı aile bulunmaktadır. Bu ailelerin, "kozmopolitan dağılım" adı verilen bir şekilde, Dünya'nın hemen her yerinde, kendilerine uygun ortamlarda bulundukları düşünülmektedir; ancak özellikle tropikal ve ılık sularda yaşarlar. Bu takım, yakın akrabaları olan deniz kamçıları ve gorgonyanlarla birlikte "yumuşak resifler" olarak gruplandırılırlar.

Tüylü gibi gözüktükleri için ve eskiden kullanılan kuş tüyü kalemleri andırmalarından ötürü "deniz kalemi" adını almışlardır; ancak günümüzdeki deniz kalemlerinden sadece Subselliflorae alttakımı kuş tüyü kalemi andırır. Bu alttakımdan çok daha geniş olan Sessiliflorae alttakımı, bu tüysü yapılardan yoksundur ve daha çok topuz benzeri yapılarla veya halka halinde görülürler. Sessiliflorae alttakımı, halk arasında "deniz hanım oğlanları" olarak da bilinir.

Bu canlıların bilinen en eski fosilleri Kambriyen Dönem'e aittir ve Burgess Şisti'nde bulunmuş olan Thaumaptilon cinsidir. Ancak buna benzer fosiller, Ediyakaran Dönemi'ne kadar uzanır ve bu zamanlardan kalma Charnia cinsi canlılar, bu türlerin ilk ortaya çıktığı zamanları temsil etmektedir. Ancak bilim camiası, bu fosillerin tam olarak hangi canlı grubuna ait olduğu konusunda hemfikir değildir.

Yumuşak resiflerden olmalarından ötürü, deniz kalemleri de çok sayıda polip üretirler ve her birinin 8 dokunacı bulunur. Fakat diğer yumuşak resiflerden farklı olarak, deniz kalemlerinin polipleri belli işlevleri yerine getirecek şekilde özelleşmiştir: tek bir polip, dik duran bir sap halini alır ve buna rachis adı verilir. Bu süreçte, dokunaçlarını yitirir ve bundan sonra "kök" benzeri bir yapı üretir. Buna da pedunkül adı verilir. Diğer polipler, bu merkezi ve dik polipten dallar halinde çıkarlar ve sifonozoit adı verilen su emici yapılara, otozoit adı verilen beslenme yapılarına ve üreme yapılarına dönüşürler. Tüm bu koloni, kalsiyum karbonat ile sertleşir ve katı hale gelir.

Kök benzeri pedunkülleri sayesinde yumuşak su tabanlarına ve çamurlu tabanlara tutunabilirler. Uzun deniz kalemi (Feniculina quadrangulis) gibi bazı türlerde, toprağın üzerinde kalan kısım 2 metreye kadar uzayabilir. Turuncu denizkalemi (Ptilosarcus gurneyi) gibi bazı türler ise çok parlak renklere bürünebilirler. Çok nadiren 10 metreden sığ sularda bulunurlar ve çoğunlukla derin suları tercih ederler. Bazı türleri 2.000 metre derinlikte bile görülebilir.

Birçok hayvan türünün aksine, çoğu hareketsiz hayvanlar olsa da, denizkalemleri gerektiği zaman yerlerini değiştirebilirler ve bir başka yere demir atabilirler. Ancak hareketleri pek aktif değildir ve akıntılara bağlı olarak hareket etmek zorunda kalırlar. Bu sayede, yer değiştirme sırasında, akıntıya kapılmış planktonları yiyebilirler ve ölmezler. Deniz kalemlerinin en yaygın avcısı deniz tavşanları ve deniz yıldızlarıdır. Bu avcıların bazıları, yalnızca deniz kalemleri ile beslenecek kadar özelleşmiştir.

Deniz kalemlerine dokunulduğunda, parlak yeşil bir ışık saçabilirler; yani biyolüminesan canlı türleridir. Benzer şekilde, rahatsız edildikleri zaman içlerine hapsettikleri suyu dışarı bırakabilirler.

Diğer antozoan hayvan türleri gibi deniz kalemleri de sperm ve yumurtaları koordineli bir şekilde su kolonlarına salarak ürerler ve bazıları bunu dönem dönem yapsa da, bazıları tüm yıl boyunca üreyebilir. Döllenmiş yumurtalar planül adı verilen yapılara dönüşür ve bir hafta kadar bu yapı su içerisinde serbestçe süzülür, sonrasında bir yüzeye yapışır.

Yetişkin deniz kalemleri, bazı yavru balıklar gibi canlılara sığınak da olmaktadırlar. Gövde halkalarının sayılması sonucu, bazı deniz kalemlerinin 100 yılı aşkın bir süre yaşayabildiği tespit edilmiştir.
Gözlem Ekle
Gözlemler (0)
Daha Fazla Gözlem Göster
Deniz kalemi
  • Bilimsel Adı Pennatulacea
  • Halk Arasındaki Türkçe Adı Deniz kalemi
  • Halk Arasındaki İngilizce Adı Sea pen
Taksonomi
  • Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
  • Gözlem Ekle
Furkan Arduç Türü Ekleyen
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close