Oncelikle sunu belirtmekte fayda var:
Hizli ya da yavas sarj edin farketmez. Yaptiginiz her sarj bataryanizin omrunden gidecektir. Buna bataryalarda "cycle" adi verilir. Bazi bataryalar 20,000 cycle'dir bazilar 30,000. Bu cycle tamamlaninca da batarya tamamen olmez, sadece artik performansi kabul edilebilir seviyenin altina duser. Burdaki kabul edilebilirlik seviyesi batarya turune ve bataryanin kullanilacagi sisteme gore degisiklik gosterir.
Simdi gelelim senin soruna. Bataryalar sarj olurken genelde sabit bir voltajla sarj olur. Bu bir cok telefon bataryasi icin minimum 5volt'tur(bazilari 12volt'u da destekler). Siz 5 volt'ta 1 amper destekleyen bir kaynak saglarsaniz bataryaniz saatte 5 watt guc ile sarj olur. 2 amper destekleyen bir cihazla sarj ederseniz 10 watt ile sarj etmis olursunuz. Burda bilinmesi gereken bataryalarin nominal sarj olabilecegi bir akim degeri vardir. Mesela 1 ile 3 amper arasinda 5volt ile sarj edebilirsiniz. Optimal deger'in fabrika tarafindan 2 amper olarak belirlendigini varsayarsak 1 amper 2 amper arasinda sarj etmek arasinda fark yoktur ya da goz ardi edebilecegimiz kadar bir fark vardir. Ancak ayni batarya 3 amper'i de hizli sarj destegi olarak kabul eder. Burda bilinmesi gereken batarya'yi saatte 15 watt'tan(3 amper) daha fazla bir gucle sarj ederseniz cok buyuk ihtimalle bataryaniz zarar gorecektir. 3 Amper ile zarar gormeyecek ancak tabiki bataryanin omru kisalacaktir. Burda bir denge soz konusudur. Daha yavas sarj etmek belli bir noktaya kadar bataryanizin omrunu korumaniza yardimci olur.
Kisa cevap: Devamli hizli sarj'da kullanmak uzun vadede omru kisaltabilir, bu bataryaya zarar vermek degildir, omru 15,000 cycle ise 13,000 cycle'a dusebilir. Ancak ne kadar yavas sarj edersem o kadar iyi olur dusuncesi de dogru degildir. Verdigim ornekte 1 amper ile 2 amper arasinda sarj etmek arasinda bir fark yoktur.
NOT: Yukaridaki senaryoda verilen degerler ornek olarak verilmistir. Sabit 5 volt dedim ancak 6volt ile de sarj edilebilir(yine bataryanin omrunu kisaltir ya da uzun vadede zarar verebilir), 3 amper dedim ancak 5 amper'de olabilir. Bu bataryadan bataryaya degisiklik gosterir. Tamamen mantigini anlatmak amacli yazdigim bir senaryo.
NOT2: Verdigim senaryo bataryayi direkt sarj kaynagindan sarj etmekle alakali. Bir cok cihazda(telefon, tablet, bilgisayar) bataryalardaki bu overcharge ve overdischarge dedigimiz durumlardan korunmak icin veya yuksek akim'dan korunmak icin BMS dedigimiz kontrolcu kartlar bulunur. Bunlar bir noktaya kadar fazla verilen voltaji veya akim'i batarya icin en optimal seviyede tutmaya calisirlar. Tabiki onlarin da sinirlari vardir ve o sinirlarin disina cikarsaniz BMS bozulur ve degistirmeniz gerekir. Burdaki amac bataryaya zarar vermeden daha ucuz bir parca olan BMS'i degistirerek daha buyuk bir hasari onlemektir.
Kolay Gelsin :))