Amaç bağımlılığın önüne geçmek ise; toplumdaki "yasak olanın merak uyandırması" inancının aksine yasaklamalar bağımlılık oranlarını düşürmekte etkilidir. Herhangi bir maddeyi yasaklı hale getirmek, o maddeyi belirli ortamlara ve belirli topluluklara hapsetmek anlamına gelir. İnsanların bağımlılık davranışları incelendiğinde toplumun bazı kesimlerinin (sosyoekonomik düzeyi düşük, genç yetişkin, eğitim seviyesi düşük vb.) daha fazla risk altında olduğu bilinmektedir. Buna ek olarak bağımlı olan kişilerin tercih ettiği madde ya da davranışın onun için en ulaşılabilir olan madde ya da davranış olduğunu biliyoruz. Bu da demek oluyor ki bir madde ne kadar ulaşılabilir ise bağımlılık oranı da o kadar yüksektir. Avrupa uyuşturucu raporuna göre; Avrupa' da en çok kullanılan uyuşturucu madde esrar ve kokaindir.[1] Bunun en temel sebeplerinden biri ise bu maddelerin bazı ülkelerde denetimli olarak legal hale getirilmiş olması ve hatta eğlence amaçlı kullanılıyor olmasıdır. Raporda incelenen maddeler arasında en az kullanılan maddeler ise eroin ve diğer opioidler olarak gösterilmiştir. Yine bu durumun da en temel sebeplerinden biri eroin gibi maddelerin hammaddesinin üretiminden dağıtımına kadar olan sürecin devletlerin sıkı kontrolünde olması ve kullanımının zor olmasıdır. Özetle; herhangi bir maddenin üretimi, dağıtımı ve kullanımı ile ilgili koşullar ne kadar kolaylaşırsa kullanım oranı da o kadar artmaktadır. Üretimi dağıtımı ve kullanımı oldukça kolay olan tütün ürünleri için de aynı koşullar düşünüldüğünde vergi oranlarındaki artışları ve kullanım alanı kısıtlamalarının koşulları zorlaştırdığı görülmüştür. Bu durum da kullanım oranlarında anlamlı düzeyde düşüşe sebep olmuştur. Özetle iyi planlanmış denetleme ve kısıtlamaların tütün kullanımı oranlarını bir miktar düşürmede etkili bir yol olduğu söylenebilir. [2]
Kaynaklar
- Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Bağımlılığını İzleme Merkezi. (2022). Avrupa Uyuşturucu Raporu 2022: Eğilimler Ve Gelişmeler. Avrupa Toplulukları Resmî Yayınlar Bürosu. doi: 10.10,2810/206416. | Arşiv Bağlantısı
- Seval Çalışkan, et al. (2018). Dünyada Tütün Kontrol Uygulamalarının Küresel Ölçekte Değerlendirilmesi. Türk Dünyası Uygulama Ve Araştırma Merkezi Halk Sağlığı Dergisi. | Arşiv Bağlantısı