Evet, var; ama ikiye ayrılıyor. Birincisi, popüler "rüya sözlüğü" derlemeleri. İkincisi, rüyayı bilimsel yöntemle inceleyen kaynaklar. Ben bilime yaslanan ikinci grubu öneriyorum.
- "Simgelerin evrensel anlamları"nı listeleyen sözlükler: Çekici görünüyor, fakat kanıta dayanmıyor. Tek bir "bıçak = şu" ya da "kan = bu" eşleşmesi yok; bu tür genellemeler bilim değil, yorum antolojisi. Yani, evrensel simge sözlüğü iddiası güvenilir değil, çoğu zaman da saçmalık.
- Bilimsel kaynaklar: Rüya içeriğini sistematik kodlayan çalışmalar ve kuramsal çerçeveler var. Süreklilik görüşü (rüyaların uyanıklıkta süren endişe ve amaçlarla bağlantılı olması) ve tehdit simülasyonu yaklaşımı (tehdit içeren senaryoların prova edilmesi) şu anda verilerle daha iyi örtüşüyor. Bu çerçevede "bıçak", "kan" ya da "köpek ısırığı" evrensel birer simge değil; rüyanın duygusal tonu, güncel yaşam olayları ve kişisel anı ağlarıyla (hipokampus–amigdala devreleri REM uykusunda daha etkin, yürütücü denetim zayıflıyor) bağlanan tehdit ve yaralanma temaları içinde anlam kazanıyor.
Haliyle, tekil ve bağlamdan kopuk sözlük karşılıkları yerine, bilimsel literatürü özetleyen şu iki kaynağa bakmanı öneririm: Domhoff'un rüyaların "evrensel sözlüğü yok" vurgusunu da içeren kapsamlı incelemesi ve Revonsuo'nun rüyaların tehdit simülasyonu işlevini savunan makalesi. Sonuç olarak da, "anlam" kişiye ve bağlama bağlı; simge değil, örüntü meselesi.
Tüm Reklamları Kapat
Kaynaklar
- G. William Domhoff. (2003). The Scientific Study Of Dreams: Neural Networks, Cognitive Development, And Content Analysis. ISBN: 9781557989352. Yayınevi: American Psychological Association.
- Antti Revonsuo. (2000). The Reinterpretation Of Dreams: An Evolutionary Hypothesis Of The Function Of Dreaming. Behavioral and Brain Sciences, sf: 877-901. doi: 10.1017/S0140525X00004015. | Arşiv Bağlantısı
