Benler (nevüsler) vücudumuzda çok yaygın olarak görülebilir. Çoğu insanda bu sayı 10 ile 40 arasındadır. Yaygın benler zararsız renkli hücre topluluklarıdır. Genellikle küçük kahverengi, ten rengi veya pembe lekeler halinde görünürler.
Benlerle doğabilir veya daha sonra geliştirebilirsiniz. Doğduğunuz benler doğuştan benler olarak bilinir. Ancak benlerin çoğu çocukluk ve ergenlik döneminde gelişir. Bu edinilmiş ben olarak bilinir. Benler ayrıca yaşamın ilerleyen dönemlerinde güneşe maruz kalmanın bir sonucu olarak da gelişebilir.
Benlerin birçok türü vardır. Bazıları zararsızdır, bazıları ise daha ciddidir. Yaygın ben türleri:
Konjenital nevüs
Konjenital nevüs, birlikte doğduğunuz bir bendir. Genellikle küçük, orta ve dev boyutta olarak kategorize edilirler. Renk, şekil ve kıvam bakımından farklılık gösterirler. Bazı konjenital nevüsler vücudunuzun geniş bölgelerini kaplar.
Yaygın nevüs
Yaygın bir nevüs, tamamı tek renkli, pürüzsüz, yuvarlak bir bendir. Onlarla doğabilirsiniz, ancak çoğu insan bunları daha sonra çocukluk döneminde geliştirir. Yaygın nevüsler düz veya kubbe şeklinde olabilir ve pembe, ten rengi veya kahverengi görünebilir.
Displastik nevüs
Displastik nevüs, atipik bir benin başka bir adıdır. Bu benler iyi huyludur (kanserli değildir) ancak sıklıkla melanomaya benzerler. Farklı renklere sahip olabilirler, asimetrik görünebilirler veya tuhaf kenarlıklara sahip olabilirler. Displastik nevuslu kişilerde melanom gelişme riski daha yüksektir.
Mavi nevüs
Mavi nevüs, doğuştan veya sonradan edinilebilen mavi renkli bir bendir. Yaygın bir mavi nevüs, mavi-griden mavi-siyaha kadar değişen renkte, düz veya kubbe şeklinde görünebilir. Mavi nevüsler genellikle Asya kökenli insanlarda bulunur.
Miescher nevüsü
Miescher nevüsü, genellikle yüzünüzde veya boynunuzda görülen, kahverengimsi veya ten renginde, kubbe şeklinde bir bendir. Tipik olarak sağlam, yuvarlak, pürüzsüzdür ve içinden tüyler çıkabilir.
Unna nevüs
Unna nevüsler, Miescher nevüslerine benzeyen yumuşak, kahverengimsi benlerdir. Genellikle gövdenizde, kollarınızda ve boynunuzda bulunurlar. Unna nevüs ahududuya benzeyebilir.
Meyerson nevüs
Meyerson nevüsler, kaşıntılı, kırmızı bir döküntü olan küçük bir egzama halkasıyla çevrelenmiş benlerdir. Egzama öykünüz olup olmadığına bakılmaksızın cildinizde görünebilirler. Meyerson nevusları erkekleri kadınlardan yaklaşık üç kat daha fazla etkilemektedir. Çoğu 30 yaş civarında gelişir.
Halo nevüs
Halo nevüs, etrafında pigmentsiz deriden oluşan beyaz bir halka bulunan bir bendir. Zamanla merkezdeki ben tamamen kaybolmadan önce kahverengiden pembeye doğru solmaya başlar. Bir kişinin farklı solma aşamalarında birden fazla halo nevüsüne sahip olması alışılmadık bir durum değildir.
Spitz nevüs
Spitz nevüs, genellikle 20 yaşından önce ortaya çıkan, kabarık, pembe, kubbe şeklinde bir bendir. Spitz nevüsü farklı renklere sahip olabilir. Ayrıca kanayabilir veya sızabilirler. Bu onların melanomdan ayırt edilmesini zorlaştırabilir.
Reed nevüs
Reed nevüs, çoğunlukla kadınları etkileyen, koyu kahverengi veya siyah, kabarık, kubbe şeklinde bir bendir. Bu benler hızla büyüyebilir ve melanomla karıştırılabilir. Mikroskop altında görünme şekillerinden dolayı bazen iğ hücreli nevus olarak da adlandırılırlar.
Agmine nevüs
Agmine nevüs, vücudunuzun bir bölgesinde yer alan benzer benlerden oluşan bir kümeyi ifade eder. Benzer görünümlü benlerden oluşan bu grupların görünümü ve türü farklılık gösterebilir.
Nasıl teşhis edilir?
Ne tür bir nevüsünüz olduğundan emin değilseniz doktorunuza veya dermatoloğunuza bir göz atmanız en iyisidir. Nevüsünüz değişiyor gibi görünüyorsa veya doktorunuz bunun ne olduğundan emin değilse cilt biyopsisi yapabilir. Cilt kanserini doğrulamanın veya dışlamanın tek yolu budur.
Bunu yapmanın birkaç yolu var:
Tıraş biyopsisi. Doktorunuz cildinizin üst katmanlarından bir numuneyi almak için bir tıraş makinesi kullanır.
Delme biyopsisi. Doktorunuz, derinin hem üst hem de derin katmanlarını içeren bir deri örneğini çıkarmak için özel bir delme aleti kullanır.
Eksizyonel biyopsi. Doktorunuz beninizin tamamını ve çevresindeki diğer derinin bir kısmını çıkarmak için bir neşter kullanır.
Nasıl tedavi ediliyorlar?
Çoğu ben zararsızdır ve tedavi gerektirmez. Ancak kanserli veya kansere dönüşebilecek bir beniniz varsa muhtemelen onu aldırmanız gerekecektir. Ayrıca, görünüşünü beğenmiyorsanız, iyi huylu bir nevüsün alınmasını da seçebilirsiniz.
Çoğu nevüs tıraşla veya eksizyonel biyopsiyle çıkarılır. Doktorunuz muhtemelen kanserli nevusların her şeyi çıkardığından emin olmak için eksizyonel biyopsi yapılmasını önerecektir.
Ne zaman doktora görünmeli?
Cilt kanseri erken yakalandığında tedavisi en kolay olanıdır. İşaretleri erken tanıyabilmeniz için neye bakmanız gerektiğini bilmek önemlidir.
Ayda bir kez cildinizi muayene etme alışkanlığını edinmeye çalışın. Cilt kanserinin kolayca göremediğiniz bölgelerde gelişebileceğini unutmayın; bu nedenle ihtiyacınız varsa bir ayna kullanın veya bir arkadaşınızdan size yardım etmesini isteyin. Ayrıca kendinizi cilt kanseri açısından tarama kılavuzumuza da göz atabilirsiniz.
Doktorlar, insanların cilt kanseri belirtilerini tanımlamasına yardımcı olmak için ABCDE yöntemi olarak bilinen bir sistem geliştirdiler. İşte aramanız gerekenler:
A asimetrik şekil içindir. Her iki tarafta farklı görünen benlere dikkat edin.
B sınır (border) içindir. Benlerin kenarları düzensiz veya kıvrımlı değil, sağlam kenarlara sahip olmalıdır.
C renk (color) içindir. Birkaç renk içeren veya düzensiz ve lekeli renk içeren benleri kontrol edin. Ayrıca herhangi birinin renginin değişip değişmediğini de not edin.
D çap (diameter) içindir. Kurşun kalem silgisinden daha büyük olan benlere dikkat edin.
E değişim (evolving) içindir. Benin boyutunda, renginde, şeklinde veya yüksekliğinde herhangi bir değişiklik olup olmadığına bakın. Ayrıca kanama veya kaşıntı gibi yeni semptomlara da dikkat edin.
Amerikan Dermatoloji Akademisi'nin vücut haritasını ve tablosunu kullanarak mevcut benlerinizi ve değişikliklerinizi takip edebilirsiniz.[1]
Kaynaklar
- C. O. Osborn. Nevus: Definition, Common Types, Photos, Diagnosis, And Treatment. (30 Mayıs 2018). Alındığı Tarih: 31 Ağustos 2023. Alındığı Yer: Healthline | Arşiv Bağlantısı