Hayır gerekmez.
İlk başta aklımıza madenler kağıttan daha değerli o halde neden daha değerli paralar madenden değil sorusu gelecektir haliyle.
Cevap basit. Paranın üstündeki değer yapay bir değerdir. Ona biz o değeri veririz. Para ilk icat edildiğinde, değerli madenler kullanıldı. Altın gümüş gibi. Ancak bu ilerleyen zamanlarda bir sorun ortaya çıkardı. Bazı uyanıklar bu değerli madenleri kestiler ve birden çok kesilen parça eritilerek birleştirildi ve yeni bir para ortaya çıkardı.
Lidyalılar bu durumla baş etmek için ilk başta paranın üstüne imge, simge, işaret veya köşelerine tırmık çekerek önlemeye çalışsa da bu duruma engel olamadılar. Çünkü bu sefer de kalpazanlar parayı eritip içine alaşımlar koyarak aynı boyutta ve yaklaşık ağırlıkta yeni bir para (sikke) bastılar. Ancak saflığı aynı değildi bu da gözle görülemez bir durumdu ve ciddi bir sorundu.
Ta ki Romalılara kadar. Romalıların aklına çok güzel bir fikir geldi. Parayı olduğundan değerli gösterirseniz, kimse o madeni eritmez, kesmez veya bir alaşım eklemezdi.
Tüm paralarda bir standartlık söz konusudur. Ve içindeki maden ve alaşımların ağırlığının değeri paranın değerinden daha azdır. Bu şekilde kimse parayı eritme veya kesme ihtiyacı duymaz. 1 lirayı ele alalım. İçindeki alaşımların değeri yaklaşık (bugünkü maden fiyatları ile) yaklaşık 60-70 kuruş civarındadır. Bu yüzdendir ki madeni para daha küçük meblaları gösterdikçe (1-5-10-25kr gibi) içindeki alaşımlar hem daha değersiz madenlerden seçilir hem de daha küçük ve hafif ve az bir ağırlığa sahip olur.
Günümüzde bile aynı durum madeni paralarda devam eder. Hatta bu durum bozulursa bu madeni paraları piyasadan toplarsınız veya alaşımlarını değiştirirsiniz. Bir çok kez haberlerde duymuşsunuzdur. 1 kuruşlar toplanıyor, eritiliyor diye. Çünkü 1kuruşun içindeki alaşımların toplam ağırlığının değeri, 1 kuruştan daha fazladır. Öyle ki maaşınızın tamamını 50 kuruş olarak alır ve bu madeni paranın içindeki alaşımları ayırır ve bu şekilde satarsanız maaşınızı anında ikiye katlarsınız... Sevgilerle :)
Kaynaklar
- Trt. Para. Alındığı Tarih: 3 Haziran 2022. Alındığı Yer: Trtizle.com | Arşiv Bağlantısı
- Yenal Orman. Zaman Makinası. Alındığı Tarih: 3 Haziran 2022. Alındığı Yer: Trtizle.com | Arşiv Bağlantısı