İstanbul depreminin gerçekleşme olasılığı düştü mü?

Sayfanın hangi tarihe ait olduğunu gösteren hiçbir emareye rastlamayadığım için hangi tarihte yayınlanmış akademik tahmini özetlediğini kestiremedim. Yazım biçiminden, yazının dilinden ve sayfanın genel görünümünden oldukça eski bir USGS özeti olduğunu tahmin ediyorum; ama emin değilim. Dolayısıyla sadece buna bakarak "azaldı" veya "hayır, azalmadı" diyemeyeceğim. Ama tabii ki araştırmadan araştırmaya, zamandan zamana bu tahminler değişecek, güncellenecek, azalacak, çoğalacak; bu çok normal. Bilimde o kadar varyans olur.

Yalnız bence verdikleri sayılar halen pek "azalma"ya işaret eden sayılar değiller:

Türkiye'nin 1.400 kilometre uzunluğundaki doğu-batı doğrultulu Kuzey Anadolu fayı, büyük deprem olaylarında doğudan batıya doğru sistematik bir ilerleme sergilemiştir. USGS stres transfer modeliyle uyumlu olan bu gözlemler, USGS bilim insanları tarafından önümüzdeki 30 yıl içinde İzmit bölgesinde 6.7 veya daha büyük bir depremin meydana gelme olasılığını %12 olarak tahmin etmek için kullanılmıştır - bu tahmin 1999 İzmit depreminden kısa bir süre önce yapılmıştır. USGS ayrıca Kaliforniya'nın çeşitli bölgelerinin sismik geçmişini incelemiş ve depremlerin, yakınlarda daha önce meydana gelen bir depremin sonucu olarak stres artışı yaşayan faylar üzerinde seçici olarak meydana gelme eğiliminde olduğunu tespit etmiştir.

Tüm Reklamları Kapat

USGS Kuzey Anadolu fayını analiz etmeye devam etmektedir. İlk hesaplamalara göre İzmit depremi, İstanbul'un hemen güneydoğusundaki Marmara bölgesinde yer alan bir fay segmenti üzerindeki gerilimi artırmıştır. Bu bulguyla tutarlı olarak, Marmara Denizi altındaki küçük depremlerin oranı İzmit depreminden bu yana belirgin bir şekilde artmıştır. Bu bulgular, USGS'nin önümüzdeki 30 yıl içinde İstanbul'da %62±15 (bir standart sapma) ve önümüzdeki on yıl içinde %32±12 oranında kuvvetli sarsıntı olasılığı tahminlerine kısmen katkıda bulunmuştur.

Dikkat edin: USGS tahminleri "6.7 ve üzeri" denerek yapılıyor. Böylece güven aralığı daha geniş tutulabiliyor. "7 ve üzeri" bir olasılığı tahmin etmek isteyen bir araştırmanın güven aralığı biraz daha düşük olacak. Ama sonuçta USGS'in tahmini doğru çıkarsa da 7.1 veya 7.4 gibi bir büyüklükte deprem yaşanabilir. Bu yazı, tek başına bize depremin büyüklüğüyle ilgili bir tahmin vermiyor. Sadece belli bir alt limitin üzerindeki bir depremin önümüzdeki 10 yılda ve 30 yılda gerçekleşme ihtimalini söylüyor.

Eğer tahminim doğruysa ve bu 2000'lerden kalma bir metinse, o zaman 10 yıllık tahminin tutmadığını, 30 yıllık tahminin de süresinin dolmak üzere olduğunu görebiliriz.

Tom Parsons ve Naci Görür gibi uzmanların yaptığı son analizlere göre, İstanbul'da 2046 yılına kadar 7.2 civarındaki bir depremin gerçekleşme ihtimali %47 olarak görülüyor.^[1] Kandilli Rasathanesi'nden Doç. Dr. Doğan Kalafat'a göre İstanbul'da 2031'e kadar 7+ bir depremin meydana gelme ihtimali %50 civarında, 2070'e kadarsa %90 civarında.^[2] Bu tahminlerin ikisi de 2024 yılına ait (Doğan Kalafat hoca, bu tahminin tekrar paylaştıktan kısa bir süre sonra, bu yıl, maalesef hayatını kaybetti).