Tarım Devrimi = Neolitik Devrim
Söz konusu geçiş ani ve farkındalık yönlü bir geçiş, yani bir icat şeklinde olmamıştır. İnsan topluluklarının ilk kez tarım yapmasıyla gerçekleşen ve bu toplumların sosyo-ekonomik yapılarında devrimsel dönüşümler yaratan süreçtir. İlk tarımsal faaliyetin ne zaman başladığı coğrafyasal olarak farklılıklar göstermektedir. Neolitik Devrim kavramı ilk kez 1920’li yıllarda Avustralyalı arkeolog Gordon Childe* tarafından kullanılmıştır. Toplumların tarıma geçiş süreçleri, toplumları değiştirme etki ve derecesinin geniş kapsamını vurgulamak için, bir devrim olarak tanımlanmıştır. Tarım Devrimi’nin farklı bölgelerde başlangıç tarihlerine baktığımızda; Melanezya’da günümüzden 10 bin, Sahra altı Afrika’da 4.500 ve bazı önemli gelişmeler dikkate alınarak Bereketli Hilal’de 10.000 – 9.000 gibi olmuştur. [1] Bu geçiş, toplulukların büyük ölçüde göçebe ya da yarı-göçebe avcı-toplayıcı bir yaşam tarzından, tarıma dayalı daha yerleşik düzene geçmeleriyle ilişkili görünmektedir. Ancak bu dönüşümler, kesin çizgilerle ayrımlaşan bir geçiş olmayıp, sonunda tarıma başlayan toplulukların, yine avcılık-toplayıcılığa devam ederek yerleşik yaşam tarzına geçtikleri, daha sonra tarım toplumu oldukları kabul edilmektedir. Örneğin günümüzde Batman ilinin sınırları içinde yer alan ve MÖ 10.-9. binyıllara tarihlenen Hallan Çemi Höyüğü yerleşimi, sürekli ve kalıcı biçimde yerleşik düzene geçmiş bir topluluktu. Ancak kazılarda elde edilen buluntular avcı-toplayıcı bir topluluk olduğunu göstermektedir.[2]
*[3]
Kaynaklar
- Tim P. Denham. (2003). Rigins Of Agriculture At Kuk Swamp In The Highlands Of New Guinea.
- T.C. Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Gn. Md.. (2013). "T.c. Kültür Bakanlığı Anıtlar Ve Müzeler Gn. Md. Yayın No: 1734 – Xvi. Kazı Sonuçları Toplantısı. Not: Sh.: 82-83" (PDF).
- Gordon Childe. (1936). Man Makes Himself.
