Küresel iklim değişikliği, aslında adından da anlaşılabileceği gibi, Dünya çapındaki iklimin, küresel bir boyutta değişmesi demek.
Bu ismi vermemizin 2 nedeni var: İlki, küresel ve yerel ayrımı. İklim, belli bir yerel bölgede, örneğin Güney Amerika kıtasında değişiyor olsaydı; bu, "küresel" bir iklim değişikliği olmazdı. Bilim insanları tarafından insanlık tarihinin en büyük sorunu olarak gösterilen Küresel İklim Değişikliği ise, Dünya'nın tamamını etkiliyor.
İkinci neden ise, "iklim" ile "hava durumu" arasındaki farkı vurgulamak. Hava durumu, bizim günlük veya haftalık olarak deneyimlediğimiz, kısa vadeli hava olaylarına verilen isim. "Bugün Ankara'da hava yağmurlu." ya da "Bu hafta İzmir çok sıcak olacak." dediğimizde iklimden değil, hava durumundan söz ederiz.
İklim, hem daha kapsamlı bir sözcük, hem de daha uzun vadeli bir sözcük. İklim, hava durumuna göre daha kapsamlı bir kavram, çünkü her hava durumu, iklimin bir parçasıdır; ancak her iklimsel değişim, hava durumunun bir parçası olmak zorunda değildir. Ayrıca iklim daha uzun vadeli bir kavram, çünkü iklimsel değişimleri gözlemek için günlük değişimlere bakmak yeterli değil. Kimi zaman aylara ve yıllara, kimi zamansa yüz binlerce yıla yayılan süreçleri incelemek gerekiyor. Örneğin aşağıdaki grafik, 1850-2016 yılları arası sıcaklıkların aydan aya değişimini gösteriyor. Çizgilerin merkezden uzaklaşması, ortalama sıcaklığın artması anlamına geliyor.
Belirli aylarda soğuma yaşanmış olabilir; belki bir yer çok sıcakken bazı yerler çok soğuk olabilir. Ancak genel gidişatın ısınma yönünde olduğu açıktır.
İşte bu nedenle havanın yerel bir noktada, herhangi bir zamanda soğuk olması, hatta normalden soğuk olması iklim değişimi açısından tamamen anlamsızdır. Çünkü bunu söylediğimizde, hava durumu ile iklimi birbirine karıştırmış oluruz. Spesifik bir günde olanlar, iklim için doğrudan anlamlı olmayabilir. Bunun yerine, daha geniş zaman aralıklarına bakmak gerekir. Üstelik bir yerin ortalamanın altında olması, küresel olarak Dünya'nın aynı durumda olduğunu göstermez. Örneğin 2021 Temmuz ayı, son 142 yılın en sıcak ay rekorunu kırmıştı. Eğer ABD'nin Texas eyaletine bakacak olursanız, ortalamanın altında bir temmuz ayı geçirdiğini görürsünüz (mavi renk bunu gösteriyor).
NOAAAncak bu, ABD genelinin veya Dünya genelinin iklim değişimini yansıtmamaktadır; çünkü genele baktığımızda ortalamanın çok üstünde sıcaklıklar olduğunu görmekteyiz (kırmızı renk bunu gösteriyor):
