Teoride evet, mümkün. Tarihte de örneği var, 2018'in sonlarına doğru Çin'de, Jiankui He isimli bir araştırmacı, genetiği değiştirilmiş insan bebekleri üretip doğurduklarını ilan etmişti. "Lulu" ve "Nana" takma adlı bu ikizlerin genomlarındaki "CCR5" adlı bir geni, kasten silinmişti.
Bunu yapabilmemize olanak tanıyan en kısa ve doğru şekliyle CRISPR-Cas9, bir genom düzenleme aracı. Yani genetikçilerin ve tıp araştırmacılarının DNA üzerinde ekleme, çıkarma yapmalarına ya da DNA dizilimini değiştirmelerine olanak tanıyan, bugüne kadar kullanılan tekniklerin hepsinden daha hızlı, daha ucuz ve daha yüksek doğruluk oranına sahip muhteşem bir teknoloji.
CRISPR-Cas9 sistemi, DNA'da değişiklik (mutasyon) yaratan iki önemli molekülden oluşur:
Cas9 adlı bir enzim: Genomun belirli yerlerinden iki DNA iplikçiğini kesebilen "moleküler bir makas" görevi görür. Böylece DNA parçaları eklenebilir veya çıkarılabilir.
Rehber RNA denilen bir RNA parçası (İng. guide RNA - gRNA): Daha uzun bir RNA iskeletin içindeki, önceden tasarlanmış küçük (yaklaşık 20 bazlık) bir RNA diziliminden oluşur. Uzun RNA iskeleti DNA'ya bağlanır ve önceden tasarlanmış dizilim Cas9'un genomun doğru noktasına gitmesine rehberlik eder. Böylece Cas9 enzimi doğru yerleri keser.
Konuyla ilgili evrim ağacının videosunu izlemenizi öneririm.
Kaynaklar
- Evrim Ağacı. İzniniz Olmadan Genleriniz Değiştirilsin İster Miydiniz?. Alındığı Tarih: 18 Nisan 2023. Alındığı Yer: YouTube | Arşiv Bağlantısı
- Üsküdar Üniversitesi. Crispr-Cas9 Nedir? | Üsküdar Üniversitesi. Alındığı Tarih: 18 Nisan 2023. Alındığı Yer: Üsküdar Üniversitesi | Arşiv Bağlantısı
