[1]Evrim, bir anda gerçekleşen bir şey değildir, bir türün evrimleşmesi nesiller alır. Ancak evet, evrim hem yapay hem de doğal yollarla hızlandırılabilir. Ama hangi özelliği evrimleştirmek istediğimiz önemli. Örneğin insanların kızıl saçlı bir tür olmasını istiyorsak sadece kızıl saçlıları çiftleştirip diğerlerinin üremesini engellersek nüfusun çoğunluğu kızıl saça evrimleşmiş olur. Bu yapay seçilimdir. Benzer şekilde, sadece tetrakromat (4 renk konisine sahip olma) insanları çiftleştirip, diğer insanların üremesini engellersek gelecek nesillerdeki insanların büyük çoğunluğu tetrakromat olur, yani normal bir insandan çok daha fazla renk görebilirler. Doğal seçilim ise doğanın yaptığı baskılardan ortaya çıkar. Gelgitler sebebiyle deniz canlılarının karaya çıkmak zorunda kalmaları ve karaya adapte olabilen canlılar hayatta kalması ile sürüngenlerin oluşması buna bir örnektir. Yunuslarda ise bu durumun tam tersi görülmüştür. Ataları karada yaşayan bir memeli türü olan yunuslar, yeterli yiyecek bulamadıkları için denizlere ve nehirlere yönelmişlerdir. Suya daha iyi uyum sağlayan bireyler hayatta kalıp ürediler. Nesiller boyunca kemikler ve parmaklar kademeli olarak kısaldı, derinin gerilmesiyle palet benzeri bir yapı oluştu ve günümüzdeki yunusa evrimleşmeye başladılar.
Ayrıca evrime gen mühendisliği de destek olabilir. Mesela CRISPR ile bir embriyoda gen değiştirilirse (örneğin göz rengi mavi yapılırsa), bu değişiklik sadece bireyde kalmaz, sonraki nesillere de aktarılır. Böylece yapay seçilim ve genetik mühendislik birleşerek evrim süreci çok daha hızlı ilerleyebilir. Ancak etik, tıbbi ve sosyokültürel sebeplerden dolayı evrime müdahalede bulunmak günümüzde kabul edilmiş değil.
Kaynaklar
- Benjamin H. Good, et al. The Dynamics Of Molecular Evolution Over 60,000 Generations. Alındığı Tarih: 18 Ağustos 2025. Alındığı Yer: Nature | Arşiv Bağlantısı
