Merhaba,
Bütün hücrelerimiz aynı genomu taşıyor olmalarına rağmen farklı işlevler görebilmeleri ve özelleşebilmelerinin en önemli sebebi, farklı genleri, farklı zamanlarda ve farklı şekillerde ekspres ediyor olmaları. Dolayısıyla üretmiş oldukları proteinler birbirinden farklı farklı olur. Transkripsiyonu kontrol eden farklı protein koleksiyonları bulundururlar ve bu proteinler sayesinde de her hücrenin kendine özgü bir kontrol mekanizması olur. Tabi sadece transkripsiyon aşamasında değil, post-transcriptional modifikasyonlar, translasyonel ve post-translasyonel düzeydeki kontroller de üretilen proteinlere ekstra çeşitlilik kazandırır tabii ki.
Ayrıca hücreler farklı farklı reseptörler barındırırlar ve bu farklı reseptörler, aynı liganda bağlandıkları zaman hücre içerisinde farklı sinyal yolaklarını aktive ederler. Sinyal iletiminin her adımında da kullanılan proteinler, moleküller sayıca ve yapı olarak da birbirlerinden farklılık gösterirler, bu sebeple aynı ligand iki farklı hücrede (veya aynı hücrede farklı koşullar altında) çok farklı etkilere yol açabilir. Veya bu farklı hücre tipleri aynı reseptörü taşısalar bile, onların aktive edilmesinden sonraki sinyal yolağında çok farklı proteinler görev alabilir ve aynı reseptör aynı liganda iki farklı hücre tipinde bambaşka tepkiler verebilir.
Farklı açılardan açıklamaya çalıştım, umarım yardımcı olmuştur.
