Google'a Değil, Doktorunuza Güvenin; Zira İnternet, Her 3 Tanıdan 2'sini Yanlış Koyuyor!
Her ne kadar insanlar kusursuz olmasa da ve sıklıkla çeşitli yazılımlardan destek alarak eksiklerini kapatmaya çalışsalar da doktorlar, internette bulabileceğiniz semptom kontrol edici programlara göre doğru bir tanıya varmak konusunda çok ama çok daha isabetliler! Kafa kafaya yapılan bir kıyaslamada, bilgisayar yazılımına girilenden fazla bilgiye sahip olmayan doktorlar doğru tanıyı %72 isabetle koyabilirken, bilgisayar yazılımları sadece %34 isabetle doğru tanıya ulaşabilmektedir. Bu sonucu ortaya koyan araştırmada, Dünya'nın en önde gelen semptom yazılımları olan WebMD, Mayo Clinic ve Isabel Symptom Checker gibi yazılımlar doktorlara karşı sınandı. Araştırmanın başyazarı Harvard Üniversitesi Tıp Fakültesinden Dr. Ateev Mehrotra şöyle diyor:
Şu anda var olan semptom yazılımları göz önüne alınacak olursa, doktorların onları geçmesine pek de şaşırmadım. Buna rağmen doktorlarla yazılımlar bir uyum içerisinde çalışarak tanıları koymalıdırlar.
Uzmanlar, Human Dx isimli bir internet platformunu kullanarak 234 ayrı hekime, içerisinde tıbbi tarih ve semptom bilgileri olan 45 klinik vaka dosyası verdiler. Doktorların bu hayali hastalar üzerinde fiziksel inceleme yapmasına veya çeşitli testler uygulamasına müsaade edilmedi. Sadece bilgisayarlara da verilecek olan bilgilere erişme hakları vardı. Bu dosyalardan 15 tanesi akut hastalıkları tanımlıyordu. 15 tanesi orta derecede ciddiyeti olan hastalıklardı. Geriye kalan 15'i ise düşük düzeyde ilgi gerektiren basit hastalıklardı. Bunlardan birçoğu, yaygın olarak tanımlanan hastalıkları içerirken, 19 tanesi sıradışı hastalıkları içeriyordu. Doktorlar yanıtlarını bir metin dosyası biçiminde, en olası olan tanıdan en düşük olasılıklı tanıya doğru dizerek sundular.
Bu sayede yapılan incelemede doktorlar, doğru olan tanıyı bilgisayarlara göre daha öncelikli sıralamalarda bildirmeyi başardılar. Ayrıca doktorlar, daha ciddi olan ve daha nadiren görülen hastalıkları da bilgisayarlara göre daha isabetli tanımlamayı başardılar. Buna karşılık, bilgisayar programları daha az ciddiyeti olan ve daha sık görülen hastalıkları daha isabetli tanımlayabilmektelerdi. Boston Çocuk Hastenesinden olan ve araştırmada yer almayan Andrew Fine şöyle diyor:
Tıp fakültesinde bizlere, nadir hastalıkları da içeren geniş bir yelpazede ayırıcı tanı koymamız öğretilmektedir. Aynı zamanda ölümcül tanıları da yapabilmeyi öğrenmekteyiz. Ulusal tıp sınavlarında da nadir olan ve kaçıramayacağımız tanıları da yapıp yapamayacağımız test edilmektedir. Dolayısıyla belki de doktorlar bu semptomlara odaklanmaya daha meyillidirler.
Mehrotra ise şöyle söylüyor:
Hekimler %10-15 oranla yanlış tanı koydular. Belki de bilgisayarlar onlara yardım ediyor olsaydı, sonuç daha da iyi olabilirdi.
Fine, Reuters Sağlık ekibine şöyle söyledi:
Gerçek bir dünyada bilgisayarlardan yardım alan bir tıp doktoru ile, bilgisayarlardan yardım almayan bir tıp doktorunu kıyaslamak mümkündür. Algoritmalar, hekimin gerçek dünyada bildirdiği verilerden yola çıkmak zorundadır. Dolayısıyla bir algoritmanın tek başına bir hekimle mücadele etmesi mümkün değildir. Bilgisayarlar, yeni veriler ışığında teşhisi düzeltme veya olasılıkları yeniden sıralama konusunda, özellikle de hastanelerin acillerinde daha başarılı olabilirler.
Buffalo Üniversitesi Ortopedik Bölümünden olup araştırmada yer almayan Dr. Leslie J. Bisson ise şöyle söylüyor:
Hastalar bilmelidir ki internetten bulacakları birçok semptom yazılımı son derece kısıtlı isabetlilik oranlarına sahiptir. Asla bir sağlık çalışanının hasta geçmişi ve fiziksel gözlemi sonucu varacağı tanının yerini almaması gerekmektedir.
Not: Bu yazı Huffington Post adresinden çevrilmiştir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: Huffington Post | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 15/01/2025 13:13:45 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/4602
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in Huffington Post . Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.