Gizemli “Mega Uzaylı Yapısı Yıldız”ına Yeni Bir Çözüm Önerisi

Tabby’nin yıldızı veya mega uzaylı yapısı olarak da bilinen, KIC 8462852 yıldızı ile ilgili yeni ortaya atılan bir teoriye göre, yıldızın sönümlenme nedeni, yıldızla bizim aramıza giren herhangi bir yapıdan değil yaydığı ışık miktarının  azalmasından (yani kendi yapısındaki değişimden) kaynaklanıyor.
Evrimlerinin sonlarına yaklaşan yıldızların parlaklıklarında dramatik değişimler meydana gelebiliyor, fakat KIC 8462852 yıldızı henüz yaşamının ortalarında bulunan F tayf türünden bir yıldız. Daha önce bu tür cisimlerin, bu kadar kısa dönemlerle parlaklıklarında böylesi değişimler gösterdiği görülmemişti. Sonuç olarak, Kepler Uzay Teleskopu KIC 8462852 yıldızının parlaklığında böylesi büyük düşüşler gözlediğinde, bizimle yıldızın arasına giren bir şey olduğu öne sürüldü. Ortaya atılan teoriler uzaylılar tarafından inşa edilmiş mega yapılardan, yoğun kuyrukluyıldız geçişine ve yıldızın Galaktik gaz bulutlarından geçişine kadar çeşitlilik gösteriyordu.
Bu önerilerin tümü devam eden süreçte gözlenen uzun dönemli bir parlaklık düşüşü nedeniyle sürdürülebilir öneriler değiller. Illinois Üniversitesi Fizik Bölümü'nden bir grup fizikçi yıldızda meydana gelen parlaklık değişimlerinin yıldızdan kaynaklanabileceği ile ilgili bir teori ve birkaç da kanıt ortaya attılar.
Physical Review Letters’da yayınlanan makalede, Tabby’nin yıldızını ünlü yapan derin parlaklık değişimlerinin yanısıra, yıldızda aynı zamanda küçük değişimlerin de meydana geldiği belirtiliyor. Bu değişimler bir bütün olarak, kuvvet yasası (power law) adı verilen, gerçekleşen olayların sayısının olayların büyüklüğüne göre azaldığı bir yasayla uyumluluk gösteriyor.
Küçük değişimler, büyük değişimlere kıyasla daha sık gerçekleşiyorlar. Çok sayıda farklı kuvvet yasası bulunmakta, fakat makalenin yazarları KIC 8462852’nin durumunun bir çığ düşmesinden önce karın erimesi, hassas malzemenin kırılmak üzere olduğu andaki durumu ve beyindeki nöronların bir nöbetten hemen önceki haline benzer bir yapıda olduğunu söylüyorlar.
Bunların tümü önemli bir değişimin meydana gelmek üzere olduğu, bir evre geçişine yakın sistemlerde çığ istatistiği (avalanche statistics) adı verilen bir istatistiksel sonuçla uyumluluk gösteriyor.
Çığ istatistiği ayrıca Güneş ve Gama-ışın patlamaları gibi olgularla da uyumluluk gösteren bir yapıya sahip. Bu bağlamda Tabby'nin yıldızının katı, sıvı, gaz veya plazma gibi maddeler arasındaki geçişlerdekine benzer bir evre geçişi gösterdiği düşünülüyor.
Bu evre geçişininse Güneş patlamaları ve Güneş rüzgarları gibi oglularla ilişkili olabileceği düşünülmekte. Sonuç itibariyle KIC 8462852 yıldızı dışa attığı madde nedeniyle kendi ışığını engellemiş oluyor.
Başka türlü ifade edecek olursak, bu yıldız henüz nedeni tam olarak anlaşılamamış şekilde büyük bir manyetik aktivite gösteriyor. Ve sonuç olarak dışa atılan madde yıldız ışığının sönümlenmesine neden oluyor.

---

Çevirmen: Utku Demirhan
Referans
1. Iflscience, <http://www.iflscience.com/space/could-this-be-the-solution-to-the-mystery-of-the-alien-megastructure-star/all/>
2. ScienceAlert, <http://www.sciencealert.com/scientists-think-they-can-finally-explain-the-weirdness-that-is-the-alien-megastructure-star>
Bu yazı ilk olarak 23 Aralık 2016 tarihinde yayınlanmıştır.