Facebook Verileri ''Memetik Evrimi'' Doğruluyor!
- Özgün
Richard Dawkins memleri (kültür ve fikir parçacıkları) genlere benzetmişti. Yeni bir Facebook araştırması, bu benzerliğin ne kadar da doğru olduğunu gözler önüne serdi. Memler de, tıpkı organizmalar gibi, hayatta kalabilmek için etraflarına adapte olurlar. Örneğin, kimsenin sağlık hizmetlerine erişimi olmadığı için ölmemesi gerektiğini iddia etmek gibi liberal görüşlü bir ileti yazın ve Obama'nın sağlık paketinin buna engel olacağını söyleyin. Muhafazakarlar, bu sözü mutasyona uğratarak "Obamacare" sağlık pakedinin sağlık hizmetlerini kısıtladığını söyleyecek hale sokacaktır. Aynı şekilde, Star Wars hayranları da kendilerine adapte edeceklerdir.
Facebook veri bilimciler, anonim hale getirilmiş verileri kullanarak şu sonuca vardılar: "Tıpkı bazı genetik mutasyonların belirli çevrelerde avantaj sağlaması gibi, mem mutasyonları da, farklı toplumsal birimlerin inançları ve kültürlerine uyacak ve yayılacak şekilde varyasyonlar oluşturabilir."
Örneğin şu memi ele alalım:
Kimse sağlık hizmetlerine erişemediği için ölmemelidir. Kimse hasta olduğu için maddi çöküntüye (iflasa) uğramamalıdır. Eğer buna katılıyorsanız, gün boyunca bu iletiyi yayınız.
2009'un Eylül ayı içerisinde 470.000 Facebook kullanıcısı, yukarıdaki iletiyi birebir olarak paylaştı. Ancak toplama baktığımızda, 1.14 milyon Facebook kullanıcısının, aynı mesajın 121.605 farklı varyasyonunu paylaştığı tespit edildi. Bunlar arasında Star Wars hayranları tarafından paylaşılan "Kimse Jabba the Hut'a [kötü bir Star Wars karakteri] parasını ödeyemediği için karbonit içerisinde donmaya mahkum edilmemelidir."
Bu neden olmaktadır? Çünkü insanlar memleri bükerek kendi hitap ettikleri kitleye uyumlu hale getirirler.
(...)
Yapılan analizler, Obamacare ile ilgili paylaşılan bu bildirimlerin Dawkins ve Malcom Gladwell gibi bilim insanlarının savundukları teorilerle uyumlu olduğunu gösteriyor.
Josh Constine tarafından yazılan Stanford Üniversitesi Sibersosyoloji Yüksek Lisansı Tezi'nde belirtildiği gibi, farklı şekillere sokulabilen memlerin paylaşılma miktarı daha fazla olmaktadır. Eğer ki bir memin, değiştirilebilir parçalardan oluşan net bir şablonu varsa, insanlar kendilerine göre bunu nasıl değiştirebileceklerini bilirler. Böylece, değiştirilmiş versiyonlarını paylaşma ihtimalleri artar. Bu da, orjinalin farkındalığının artmasına neden olacaktır. Bunu birçok farklı internet meminden görebiliriz, ancak Harlem Shake fırtınası, bu tezi doğrulamaktadır.
(...)
Facebook gibi sosyal ağlar için, bir memin nasıl evrimleştiğini anlamak daha yeni içerikler görebilmemizi sağlayacaktır. Ana sayfamızda tekrar tekrar aynı memin paylaşımlarını tekrar görmektense, Facebook algoritmaları amaçlı olarak mutasyona uğramış varyasyonları göstermeyi sağlayabilir.
Örneğin sürekli Obamacare'ı görmektense, şöyle bir şeyi görmeyi tercih edebilirsiniz:
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Kimse sırf Miley Cyrus'ı [son zamanlarda epey popüler olmuş bir Amerikan şarkıcı]sürekli radyoda duymak zorunda kaldığı için twerk dansı [basitçe, poponun sallanmasıyla yapılan bir dans] yapmak zorunda bırakılmamalıdır. Eğer ki buna katılıyorsanız, lütfen gün boyunca, dilinizi güvenle, ağzınızın içerisinde tutunuz.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git-
1
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- J. Constine. Facebook Data Scientists Prove Memes Mutate And Adapt Like Dna. (8 Ocak 2014). Alındığı Tarih: 15 Şubat 2020. Alındığı Yer: TechCrunch | Arşiv Bağlantısı
- L. Adamic, et al. The Evolution Of Memes On Facebook. (8 Ocak 2014). Alındığı Tarih: 15 Şubat 2020. Alındığı Yer: Facebook | Arşiv Bağlantısı
- J. Constine. Symbiotic Memes - A Study Of Meme Popularity Cycles By Josh Constine. (15 Şubat 2020). Alındığı Tarih: 15 Şubat 2020. Alındığı Yer: Scribd | Arşiv Bağlantısı
- L. A. Adamic, et al. Information Evolution In Social Networks. (15 Şubat 2020). Alındığı Tarih: 15 Şubat 2020. Alındığı Yer: ladamic | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 03/05/2025 21:50:43 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1865
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
