Facebook Verileri ''Memetik Evrimi'' Doğruluyor!

Richard Dawkins memleri (kültür ve fikir parçacıkları) genlere benzetmişti. Yeni bir Facebook araştırması, bu benzerliğin ne kadar da doğru olduğunu gözler önüne serdi. Memler de, tıpkı organizmalar gibi, hayatta kalabilmek için etraflarına adapte olurlar. Örneğin, kimsenin sağlık hizmetlerine erişimi olmadığı için ölmemesi gerektiğini iddia etmek gibi liberal görüşlü bir ileti yazın ve Obama'nın sağlık paketinin buna engel olacağını söyleyin. Muhafazakarlar, bu sözü mutasyona uğratarak "Obamacare" sağlık pakedinin sağlık hizmetlerini kısıtladığını söyleyecek hale sokacaktır. Aynı şekilde, Star Wars hayranları da kendilerine adapte edeceklerdir.

Facebook veri bilimciler, anonim hale getirilmiş verileri kullanarak şu sonuca vardılar: "Tıpkı bazı genetik mutasyonların belirli çevrelerde avantaj sağlaması gibi, mem mutasyonları da, farklı toplumsal birimlerin inançları ve kültürlerine uyacak ve yayılacak şekilde varyasyonlar oluşturabilir."

Örneğin şu memi ele alalım:

Kimse sağlık hizmetlerine erişemediği için ölmemelidir. Kimse hasta olduğu için maddi çöküntüye (iflasa) uğramamalıdır. Eğer buna katılıyorsanız, gün boyunca bu iletiyi yayınız.

2009'un Eylül ayı içerisinde 470.000 Facebook kullanıcısı, yukarıdaki iletiyi birebir olarak paylaştı. Ancak toplama baktığımızda, 1.14 milyon Facebook kullanıcısının, aynı mesajın 121.605 farklı varyasyonunu paylaştığı tespit edildi. Bunlar arasında Star Wars hayranları tarafından paylaşılan "Kimse Jabba the Hut'a [kötü bir Star Wars karakteri] parasını ödeyemediği için karbonit içerisinde donmaya mahkum edilmemelidir."

Bu neden olmaktadır? Çünkü insanlar memleri bükerek kendi hitap ettikleri kitleye uyumlu hale getirirler.

(...)

Yapılan analizler, Obamacare ile ilgili paylaşılan bu bildirimlerin Dawkins ve Malcom Gladwell gibi bilim insanlarının savundukları teorilerle uyumlu olduğunu gösteriyor.

Josh Constine tarafından yazılan Stanford Üniversitesi Sibersosyoloji Yüksek Lisansı Tezi'nde belirtildiği gibi, farklı şekillere sokulabilen memlerin paylaşılma miktarı daha fazla olmaktadır. Eğer ki bir memin, değiştirilebilir parçalardan oluşan net bir şablonu varsa, insanlar kendilerine göre bunu nasıl değiştirebileceklerini bilirler. Böylece, değiştirilmiş versiyonlarını paylaşma ihtimalleri artar. Bu da, orjinalin farkındalığının artmasına neden olacaktır. Bunu birçok farklı internet meminden görebiliriz, ancak Harlem Shake fırtınası, bu tezi doğrulamaktadır.

(...)

Facebook gibi sosyal ağlar için, bir memin nasıl evrimleştiğini anlamak daha yeni içerikler görebilmemizi sağlayacaktır. Ana sayfamızda tekrar tekrar aynı memin paylaşımlarını tekrar görmektense, Facebook algoritmaları amaçlı olarak mutasyona uğramış varyasyonları göstermeyi sağlayabilir.

Örneğin sürekli Obamacare'ı görmektense, şöyle bir şeyi görmeyi tercih edebilirsiniz:

Kimse sırf Miley Cyrus'ı [son zamanlarda epey popüler olmuş bir Amerikan şarkıcı]sürekli radyoda duymak zorunda kaldığı için twerk dansı [basitçe, poponun sallanmasıyla yapılan bir dans] yapmak zorunda bırakılmamalıdır. Eğer ki buna katılıyorsanız, lütfen gün boyunca, dilinizi güvenle, ağzınızın içerisinde tutunuz.