Evet, nedensellik zinciri sonsuz olabilir. Şu anda mevcut bilimimiz bile olayları büyük patlamaya kadar takip edebiliyoruz. Ama büyük patlamanın öncesi, atası, sebebi hakkında bir bilgimiz yok.
Bundan daha geriye sardığımızda iş yorumlara ve inançlara kalıyor. Büyük patlamayı tetikleyen veya onun atası olan "zamansız" bir Tanrı kavramından veya "üst-zaman" olarak adlandırabileceğimiz başka bir şeyden bahsedebiliriz. Bu durumda büyük patlamayı Tanrı yapmış olabilir veya büyük patlamanın ezeli ve ebedi bir üst evrenden bahsedebiliriz. Başka olasılıklar elbette var ama kolay anlamanız açısından bunlardan gideceğim.
Tanrı derken genel olarak kastedilen anlamı ile Tanrı'dan bahsediyorsak nedenler zincirine sonsuz dememiş oluyoruz, bir ilk neden tanımlayıp o ilk nedene sonsuz diyoruz.
Döngüsel büyük patlama gibi modeller için ise farklı yorumlar yapılabilir. Bizim mantığımız içinde bulunduğumuz çevreye göre oluştuğu için hakkında hiçbir bilgimizin olmadığı bu konuda bir şeylere nasıl olması gerektiğini söyleyemeyiz. Belki de ilk neden üst-evrendi, o ezeli ve ebediydi ve nedenler zinciri oradan başladı. Belki de nedenler zinciri sonsuz değildi, hiçbir sebep, tetikleme, Tanrı yokken üst-evren oluştu. Bizim mantığımıza aykırı olsa da evrenin bize mantıklı gelme gibi bir olasılığı yok.
Döngüsel büyük patlamayı nedenler zincirinin sonsuz olacağı şekilde de yorumlayabilirsiniz. Belki de Büyük Patlama sürekli olan bir olaydır ve yapısı gereği ezelden beri sürekli "patlıyordu" ve bunun herhangi bir başlangıcı yoktu.
Bilmediğimiz olaylar için olasılıklar sonsuzdur, tek sınır insanların olasılıkları düşünme kapasitesidir.
