Kardak Krizi, 1996 yılında Türkiye ile Yunanistan arasında, Ege Denizi'ndeki Kardak (İmia) kayalıklarının egemenliği konusunda yaşanan diplomatik ve askeri gerilimdir. Olay, iki ülkeyi savaşın eşiğine getirmiştir.
Kriz Öncesi Gelişmeler:
Kardak, Bodrum'un yaklaşık 3,8 mil batısında ve Kalolimnos Adası'nın 5,5 mil doğusunda yer alan iki küçük kayalıktan oluşur.
1995 yılında Yunanistan, Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği Anlaşması’nı imzaladıktan sonra Ege’deki adalarla ilgili egemenlik haklarını genişletme yönünde söylemler geliştirdi.
25 Aralık 1995’te Figen Akat adlı Türk bandıralı bir yük gemisi, Kardak yakınlarında karaya oturdu. Yunanistan, bölgenin kendi egemenliğinde olduğunu iddia ederek kurtarma operasyonu düzenlemek istedi. Türkiye ise Kardak’ın kendisine ait olduğunu belirtti.
Kriz ve Tırmanma Süreci:
Ocak 1996'da Yunanistan, bölgeye asker çıkardı ve Yunan bayrağı dikti.
Türkiye, 30 Ocak 1996 gecesi SAT komandolarını kayalıklara çıkararak Yunan bayrağını indirip Türk bayrağını dikti.
İki ülke savaşın eşiğine geldi. NATO ve ABD’nin araya girmesiyle taraflar geri çekildi ve kriz yatıştırıldı.
Sonuçlar ve Etkiler:
Kardak Krizi, Ege’deki statükonun kırılganlığını ortaya koydu.
Türkiye ile Yunanistan arasında "casus belli" (savaş nedeni) tartışmaları arttı.
Kriz sonrası iki ülke, Ege’de olası gerilimleri azaltmak için diyalog mekanizmaları geliştirdi.
[1][2][3][4]
Kaynaklar
- Baskın Oran. (Kitap, 2001). Türk Dış Politikası: Kurtuluş Savaşından Bugüne Olgular, Belgeler, Yorumlar.
- A. T. G. Mesajlar, et al. Türk Dış Politikası Kriz İncelemeleri | Ana Sayfa – 1996 Kardak Krizi. Alındığı Tarih: 11 Mart 2025. Alındığı Yer: Hürriyet Gazetesi | Arşiv Bağlantısı
- BBC. Kardak Kayalıkları: Theodoros Pangalos Ve Onur Öymen 1996 Krizini Anlattı - Bbc News Türkçe. (21 Aralık 2016). Alındığı Tarih: 11 Mart 2025. Alındığı Yer: BBC | Arşiv Bağlantısı
- Çalış, Ş. (2001). Türk Yunan İlişkilerinde Kardak Krizi Ve Sonrası.
