Kanser hastalığı çok hücreli canlıların tarihi kadar eskidir. Eski Mısır veya Antik Yunan yazıtlarında kanserden ve tümörlerden bahsedildiğini de biliyoruz. Hatta günümüzde bulunan bazı mumyaların kemiklerinde kanserin yayılması (metastaz olması) kaynaklı olduğu düşünülen lezyonlar tespit edilmiştir.[1]
Günümüzde kanser, en çok ölüme neden olan ikinci hastalıktır. 19. yüzyıldan önce ise bir çok tahmine göre ilk 10'a bile girmeyen daha nadir bir hastalıktı. Günümüzde bu oranın artmasının bir çok nedeni olabilir:
Birincisi ve en önemlisi, önceden çok ölümcül olan bazı hastalıklar (çeşitli enfeksiyonlar, doğum komplikasyonları gibi) artık kolayca tedavi edilebiliyor, bu sayede insanların yaşam ömrü kanserin ortaya çıkabileceği kadar uzamış oluyor. Çünkü çoğu kanser çeşidi yaşlılarda DNA'nın zaman ile bozulmasından kaynaklı oluşmakta.
İkinci sebep ise dediğiniz gibi günümüzdeki yaşam şartları olabilir. Günümüzde kanserler içinde en çok ölümden sorumlu olan akciğer kanseri, büyük oranda sigara ve biraz da hava kirliliğinden dolayı oluşmakta. Benzer şekilde obezite ve sağlıksız beslenme; mide, pankreas veya kolon kanserlerinin oluşmasına zemin oluşturuyor. (Sorunuzda belirttiğiniz gibi genetiği değiştirilmiş gıdaların kansere sebep olduğuna dair bir kanıt bulunmamakta, ancak onun haricinde mikroplastikler veya tarım ilaçları gibi bir çok faktör de kanserin oluşmasına sebep olabilir.)
Üçüncü sebep ise genetik sebeplerden oluşan kanserler. Örneğin çoğunlukla çocuklarda görülen akut lenfoblastik lösemi, eskiden neredeyse kesin olarak ölüme sebep olurken, artık yaklaşık %90 oranında tedavi edilebiliyor. Yani normalde doğal seçilim sürecinde kendi kendine elenecek, kansere sebep olan genler, tıptaki gelişmelerimiz sayesinde bir sonraki nesillere aktarılabiliyor. Çünkü normalde çocuk sahibi olamadan ölecek olan bu genlere sahip olan kişiler, tıp sayesinde hayatta kalıp genini çocuklarına aktarıyor.
Kaynaklar
- D. S. McAleer. (2022). A History Of Cancer And Its Treatment: Presidential Address To The Ulster Medical Society. 7Th October 2021. The Ulster Medical Journal, sf: 124. | Arşiv Bağlantısı