Sarımsağın Faydaları - 7 Sağlık Etkisi

Sarımsağın faydalarını duymayanımız yoktur, zira namı kendisinden önce gelir. Öyle ki sarımsak, geçmiş çağlardan bu yana, bu şifalı özelliği nedeniyle sıklıkla tüketilmektedir. Ayrıca eklendiği yemeklere kattığı şahane aroması, eminiz ki birçoğumuzun iştahını açar. Sarımsağın faydalarına dair halk arasında bilinen bu şifalı etkisi, elbette ki bilim dünyasının da uzun yıllardır ilgi odağı olmuş durumda. Yapılan araştırmalar, sarımsağın faydalarını, sağlığımız açısından nelere iyi geldiğini net bir şekilde ortaya koyuyor. Fakat bunların yanında, halk arasında bilinen bazı yanlışlara da değinmek gerekiyor.

Sarımsak Hakkında

Sarımsak, Latince adıyla Allium sativum, aslında soğanların dahil olduğu Allium cinsine ait bir türdür. Bizlerin de bildiği en yakın akrabaları soğan, arpacık soğanı ve frenk soğanıdır. Çok yıllık bir bitki olsa da göreli olarak soğuk havaları tercih ettiğinden genellikle Ekim-Mart döneminde ekilir ve Mayıs-Eylül döneminde toplanır. Depolanması için çürümemesi adına kurutulması gerekir.

Sarımsak, şifalı özelliğinin önemli bir kısmını allicin adı verilen bir organosülfür bileşenine borçludur. Allicin; sarımsak ezildiğinde veya kesildiğinde ortaya çıkar ve kısa süre içinde bozunur [1]. Yani taze bir şekilde tüketildiğinde sağlığa çok daha faydalıdır, ne yazık ki zaman geçtikçe bu etkisi önemli ölçüde azalır.

Elbette ki sarımsağın faydaları sadece allicin kaynaklı değildir. Diallyl disulfide ve s-allyl cysteine bileşenlerinin de sağlığa olan katkıları bilinmektedir [2].

Sarımsaktan maksimum faydayı alabilmek için, onu kestikten veya ezdikten hemen sonra tüketmek gerekir.

Bazen akvaryum hobisinde, antimikrobiyal katkılarından dolayı balıkları iyileştirmek için sarımsaklı yemler tercih edilir. Allicin'in bahsettiğimiz durumundan ötürü, bu amaçla hazırlanan yemlerde maksimum verimlilik için sarımsak kesildiği verilmelidir.

Sarımsak (Taze) Besin İçeriği (100 gram)

• Enerji: 149/623 (kcal/kJ)
• Su: 58.58 g
• Protein: 6.3 g
• Yağ: 0.5 g
• Karbohidrat: 33.06 g
• Lif: 2.1 g
• Ca: 181 mg
• Fe: 1.7 mg
• Mg: 25 mg
• P: 153 mg
• K: 401 mg
• Na: 17 mg
• Zn: 1.16 mg
• Cu: 0. 299 mg
• Mn: 1.672 mg
• Se: 14.2 µg
• C Vitamini: 31. 2 mg
• B6 Vitamini: 1.235 mg
• E Vitamini: 0.08 mg
• K Vitamini: 1.7 µg

Besin içeriği referansı [15].

Sarımsağın Faydaları

Sarımsağın faydaları, sağlığımız üzerindeki etkileri üzerinde yapılmış çokça bilimsel çalışma bulunmaktadır. Bunlardan bazıların sarımsağın faydalarını gözler önüne sererken, bazıları yaygın olarak bilinenlerin aslında o kadar da açık ya da doğru olmadığını göstermektedir. Bu nedenle sarımsağın faydaları hakkında bazı bilgiler fazlaca abartılmış ve hatalıdır. Fakat birçok sağlık faydası nedeniyle, oldukça şifalı bir besindir.

Soğuk Algınlığı Gibi Hastalıklarda Yardımcıdır

Ekim ve Şubat ayları arasında 146 kişi üzerinde yürütülen 12 haftalık bir çalışmada, sarımsağın soğuk algınlığı üzerindeki olumlu etkileri gözlendi. Gündelik olarak sarımsak tüketenler, tüketmeyen plasebo grubuna göre %65 oranında daha az soğuk algınlığına yakalandılar. Aynı zamanda hastalığın semtpomları sarımsak tüketenlerde yalnızca 1.5 gün sürerken, tüketmeyen grupta 5 gün kadar sürdü [3].

120 kişi ile yapılan bir diğer çalışmada, 60 kişilik bir gruba günde 2.56 gram sarımsak özü verilerek farklılıklar gözlendi. Sonuçta, sarımsak özünü tüketen grubun soğuk algınlığı veya grip olarak geçirdiği günler diğer gruba kıyaslandığında, %61 oranında daha az geçirdikleri görüldü [4].

Yüksek Tansiyonu Düşürür

Kalp krizi gibi birçok hastalığa neden olarak her yıl dünyada en çok ölümlerden sorumlu olan hastalıkların nedenlerinden biri de ne yazık ki yüksek tansiyondur. Sarımsağın faydalarından biri de yüksek tansiyonu düşürebilmesidir.

24 hafta boyunca 300-1500 mg sarımsak tabletleri verilen hasta gruplarında, Atenolol (yüksek tansiyonu tedavi etmek için verilen bir beta-blocker türü ilaç) ilacını kullanan gruba kıyaslanabilir ölçüde tansiyonda düşme gözlendi [5].

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Kolesterol Seviyelerini Düzenler

Sarımsak, yüksek kolesterol hastalarında toplam kolesterol ve LDL (kötü) kolesterol seviyesini düşürmektedir. Fakat her ne kadar plasebo grubuna göre farklılıkları belli olsa da, etkileri çok büyük değildir. Dolayısıyla yüksek kolesterolün sarımsakla tedavisi oldukça tartışmalı bir konudur [6]. Yani kolesterol üzerinde sarımsağın faydaları bulunsa da bu tartışmalı bir konudur.

150 hasta üzerinde yapılan bir başka çalışmada hastalara 400 mg sarımsağa eşdeğer sarımsak tozu tableti (1 mg allicin) verilerek plasebo grubuyla farklılıkları gözlenmiştir. Sarımsak alan hastalarda, toplam kolesterol seviyesi %12 oranında düşerken, LDL (kötü) kolesterol seviyesi %17 oranında düşmüş ve HDL (iyi) kolesterol seviyesi de %16 artmıştır [7].

Alzheimer ve Demansı Önleyen Antioksidanlar İçerir

Oksidatif etkilerin, yaşlanma üzerinde olan etkileri bilinmektedir. Bu tür etkiler, antioksidan tüketimiyle azaltılabilir [8]. Sarımsak, bu sürece yardımcı olan antioksidanlar içerdeğinden Alzheimer ve Demans gibi hastalıklara da pozitif bir katkıda bulunabilir [9].

Yıllandırılmış sarımsak, taze sarımsağa göre daha yüksek antioksidan profiline sahiptir [10]. Yapılan klinik çalışmalarda yıllandırılmış sarımsak tüketiminin demansa ve kalp hastalıklarına karşı pozitif katkıları olduğu gösterilmiştir [11].

Genel olarak birçok bilimsel çalışmada sarımsağın faydaları araştırılırken taze sarımsak yerine yıllandırılmış sarımsak ya da sarımsak hapları kullanılmaktadır.

Mide Rahatsızlıklarına Yardımcı Olabilir

Gastrit, ülser ve bunlara bağlı kanser gibi birçok rahatsızlığa neden olan Helicobacter pylori'nin antibiyotik tedavileri, oluşturulan dirençten ötürü hala oldukça tartışmalıdır. Bazı antibiyotiklerle ve sarımsakla birlikte yapılan çalışmalar bu konuda sarımsağın umut verici yanlarını göstermektedir.

Omeprazole ve sarımsak ile yapılan bir çalışmada, bu ikisinin sinerjik bir etkiyle Helicobacter pylori üzerinde daha etkili olduğu görülmüştür. Fakat amoxycillin, clarithromycin veya metronidazole ile sarımsağın birlikte kullanımında sinerjik veya antagonistik bir etki görülememiştir [16].

Sarımsağa karşı geliştirilen bir direnç bilinmediğinden ötürü, bu nedenle tedaviye yardımcı bir etkisi olabileceği düşünülmektedir.

Fakat böyle bir durumu kesinlikle sarımsakla tedavi etmeye çalışmayınız. Sarımsağın faydalarından bahsederken dile getirdiklerimiz, sizin diyetinize ek olarak bilgilendirme amaçlıdır. Bunlar asla doktorunuzun yazacağı ilaçlar yerine geçmez.

Kireçlenme (Osteoartrit) Semptomlarını Zayıflatır

Dejeneratif bir eklem hastalığı olaran osteoartirtte (OA) kronik ağrılar yaşanmaktadır. Bunun sebepleri adipocytokines, resistin, adipositokinler, resistin ve TNF-α olabilir[12].

Yapılan 12 haftalık bir çalışmada sarımsak kullanımına bağlı olarak resistin seviyesinde bir düşüş gözlenirken TNF-α değerinde bir düşüş gözlenmemiştir. Fakat hastaların ağrılarının %22 oranında azaldığı tespit edilmiştir [14].

Bu nedenle sarımsağın faydalarının birinin de kireçlenmede semptomları azaltmak olduğu düşünülmektedir.

Kurşun Zehirlenmesinde Tedavi Edicidir

Yapılan bir çalışmada, araba bataryası fabrikası çalışanı olan ve kurşuna maruz kalan 117 çalışanın kanlarındaki kurşun miktarı incelendi. Bunlardan bazılarına 4 hafta boyunca sarımsak, bazılarına ise d-penicillamine verildi. Sonuçlarda sarımsağın, d-penicillamine kadar işlevsel olduğu hatta baş ağrısı ve tansiyon gibi belirtileri de azalttığı ortaya konuldu. Bunun yanında sarımsak grubunda, d-penicillamine ilacı alanlarda olan yan etkiler görülmedi [13].

Dolayısıyla araştırmanın sonucunda sarımsak, zayıf ve orta düzeydeki kurşun zehirlenmelerinde tedavi olarak önerilebilir olarak gösterildi [13].

Agora Bilim Pazarı

Yağcılıkta 52 Yıl

Metin Yurdagül, Henkel Turyağ’da yirmi beş yılı aşkın süreyle çeşitli görevlerde bulunduktan sonra, 1992’de Ülker Grubu’na katılarak Besler Yağ ve Margarin Fabrikasını kurdu. Besler Genel Müdürlüğünü takiben Ülker Grubu’nun çeşitli şirketlerinde genel müdürlük, icra kurulu üyeliği, gıda grubu başkanlığı ve yedi yıl süreyle de Grup sözcülüğü görevlerinde bulundu. Halen, gıda sektörünün güçlü derneklerinden Mutfak Ürünleri ve Margarin Sanayicileri Derneği’nin Başkanı olarak gıda endüstrisinde bilgi kirliliği ile mücadelede aktif rol alan Metin Yurdagül, Yağcılıkta 52 Yıl kitabında yöneticiliğin, pazarlamanın, iletişimin, mutlu bir aileye sahip olmanın ve insan ilişkilerinin inceliklerini anlatıyor.

Metin Yurdagül’ün her biri aslında ayrı uzmanlık isteyen alanlarda başarı sağlamasının nedeni, bence kendisini sürekli gelişmeye, değişmeye, öğrenmeye ve çalışmaya adamasıdır -ki bu az bulunan bir niteliktir-. Bu nedenle ifade etmek isterim ki, kendisi yöneticilik hayatımda çalıştığım en iyi profesyonellerden biri oldu. – Murat Ülker / Yıldız Holding Yönetim Kurulu Başkanı

Devamını Göster

₺140.00

Satın Al Tüm Ürünler

• Dış Sitelerde Paylaş

Burada yer alan bilgiler yalnızca bilgilendirme amaçlıdır ve hiçbiri sağlık tavsiyesi değildir. Eğer sağlığınızla ilgili bir durum söz konusuysa, muhakkak sağlık uzmanına danışınız

Burada yer alan bazı çalışmalar bilimsel açıdan eksik veya hatalı olabilir. Bilim dünyasında bir sonuca varmak için fazlaca birbirini doğrulayan bağımsız çalışmalar olması gerekmektedir. Sarımsağın faydaları incelenirken de aynı durum söz konusudur. Her ne kadar burada birçok madde sıralansa da bunların bir kısmının daha detaylı olarak çalışması gereklidir.

Bu nedenle asla sarımsak neye iyi gelir diyerek gördüğünüz sonuçları bir mutlak doğru olarak kabul edip, bunları bir ilaç yerine kullanmaya kalkmayınız ve daima doktorunuzun tavsiyelerine kulak veriniz.

Hazırlayan: Ögetay Kayalı

Referanslar
1. Borlinghaus J, Albrecht F, Gruhlke MC, Nwachukwu ID, Slusarenko AJ. Allicin: chemistry and biological properties. Molecules. 2014;19(8):12591-12618. Published 2014 Aug 19. doi:10.3390/molecules190812591

2. Zarezadeh M, Baluchnejadmojarad T, Kiasalari Z, Afshin-Majd S, Roghani M. Garlic active constituent s-allyl cysteine protects against lipopolysaccharide-induced cognitive deficits in the rat: Possible involved mechanisms. Eur J Pharmacol. 2017;795:13-21. doi:10.1016/j.ejphar.2016.11.051

3. Josling P. Preventing the common cold with a garlic supplement: a double-blind, placebo-controlled survey. Adv Ther. 2001;18(4):189-193. doi:10.1007/BF02850113

4. Nantz MP, Rowe CA, Muller CE, Creasy RA, Stanilka JM, Percival SS. Supplementation with aged garlic extract improves both NK and γδ-T cell function and reduces the severity of cold and flu symptoms: a randomized, double-blind, placebo-controlled nutrition intervention. Clin Nutr. 2012;31(3):337-344. doi:10.1016/j.clnu.2011.11.019

5. Ashraf R, Khan RA, Ashraf I, Qureshi AA. Effects of Allium sativum (garlic) on systolic and diastolic blood pressure in patients with essential hypertension. Pak J Pharm Sci. 2013;26(5):859-863.

6. Stevinson C, Pittler MH, Ernst E. Garlic for treating hypercholesterolemia. A meta-analysis of randomized clinical trials. Ann Intern Med. 2000;133(6):420-429. doi:10.7326/0003-4819-133-6-200009190-00009

7. Kojuri J, Vosoughi AR, Akrami M. Effects of anethum graveolens and garlic on lipid profile in hyperlipidemic patients. Lipids Health Dis. 2007;6:5. Published 2007 Mar 1. doi:10.1186/1476-511X-6-5

8. Liguori, I., Russo, G., Curcio, F., Bulli, G., Aran, L., Della-Morte, D., Gargiulo, G., Testa, G., Cacciatore, F., Bonaduce, D., & Abete, P. (2018). Oxidative stress, aging, and diseases. Clinical interventions in aging, 13, 757–772. https://doi.org/10.2147/CIA.S158513

9. Carmia Borek, Antioxidant Health Effects of Aged Garlic Extract, The Journal of Nutrition, Volume 131, Issue 3, March 2001, Pages 1010S–1015S, https://doi.org/10.1093/jn/131.3.1010S

10. Elosta, A., Slevin, M., Rahman, K., & Ahmed, N. (2017). Aged garlic has more potent antiglycation and antioxidant properties compared to fresh garlic extract in vitro. Scientific reports, 7, 39613. https://doi.org/10.1038/srep39613

11. Carmia Borek, Garlic Reduces Dementia and Heart-Disease Risk, The Journal of Nutrition, Volume 136, Issue 3, March 2006, Pages 810S–812S, https://doi.org/10.1093/jn/136.3.810S

12. WebMD, How Does TNF Cause Inflammation? <https://www.webmd.com/rheumatoid-arthritis/how-does-tnf-cause-inflammation>

13. Kianoush S, Balali-Mood M, Mousavi SR, et al. Comparison of therapeutic effects of garlic and d-Penicillamine in patients with chronic occupational lead poisoning. Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2012;110(5):476-481. doi:10.1111/j.1742-7843.2011.00841.x

14. Dehghani S, Alipoor E, Salimzadeh A, et al. The effect of a garlic supplement on the pro-inflammatory adipocytokines, resistin and tumor necrosis factor-alpha, and on pain severity, in overweight or obese women with knee osteoarthritis. Phytomedicine. 2018;48:70-75. doi:10.1016/j.phymed.2018.04.060

15. FoodData Central, U.S. Department of Agriculture, <https://fdc.nal.usda.gov/fdc-app.html#/food-details/169230/nutrients>

16. Jonkers D, van den Broek E, van Dooren I, et al. Antibacterial effect of garlic and omeprazole on Helicobacter pylori. J Antimicrob Chemother. 1999;43(6):837-839. doi:10.1093/jac/43.6.837

Bu yazı ilk 02/07/2020 tarihinde yayınlanmıştır.