Neden Serap Görürüz?

- Özgün
Yorgun bir seyyah, yakıcı güneşin altında zorlukla yürüyerek uçsuz bucaksız görünen bir çölü geçmeye çalışmaktadır. Bir an önündeki manzaraya baktığında uzaklarda bir şey dikkatini çeker: Işıl ışıl parlayan bir göl. İnanamayarak gözlerini ovalar. Yine de gördüğü şey aynıdır. Keyifle suya doğru yürümeye başlar.
Gezginimizin halüsinasyon gördüğünü söyleyebilirsiniz ama aslında seraplar doğal olarak ortaya çıkan görsel yanılsamalardır. Çizgi filmlerde bir serap, palmiye ağaçlarının gölgesinde muhteşem bir vaha olarak tasvir edilir. Oysa gerçekte sadece bir su havuzunu andırmaktadır.
Buradaki göz yanılsamaları, ışığın farklı sıcaklıklardaki havada yansımalarından kaynaklanır. Soğuk hava sıcak havadan daha yoğun olduğu için kırılma indisi daha büyüktür. Işık soğuk havadan sıcak havaya doğru geçerken daha yoğun havaya ve yerden uzağa doğru bükülür. (Diyagramı inceleyiniz.)
Bu çarpık ışınlar gözünüze sanki zeminden geliyormuş gibi görünür. Böylece yerde gökyüzünün kırılmış bir yansımasını algılarsınız. Bu görüntü bir su havuzunun yüzeyini andıracağı için kafanızı karıştırır.

Yeni Başlayanlar İçin Serap Görme Kılavuzu
1.Serap görmek için çöle yolculuk yapmak zorunda değilsiniz. Bildiğimiz sıradan yollarda da bu türden bir optik illüzyon görülebilir. Bu fenomene rastlamanız için zeminin ısıyı emdiği herhangi bir yerde olmanız yeterlidir. Eğer asfaltın ya da kumun üzerinde yalın ayak yürümüşlüğünüz varsa ne kadar sıcak olabileceğini bilirsiniz. Sıcak bir zemin hemen üzerindeki havayı ısıtırak keskin bir sıcaklık eğimi yaratır, ki bu da güzel bir serabın en önemli şartıdır.
2.Önünüzdeki mesafeyi görebileceğiniz düz bir yerde olduğunuza emin olun. Zira en muhteşem seraplar düz arazilerde görünür. Çünkü tepeler ve eğimli yerler kırılan ışığın gözlerinize ulaşmasını engeller.
3.Hava durumu tahminlerini dikkate alın. Serap görmek istiyorsanız yağmurlu havalardan ziyade kuru ve güneşli günleri tercih etmeniz gerekiyor.
Çevirmen:Mümin Can
Referanslar
- Physics.org, "What Is A Mirage"
<http://www.physics.org/article-questions.asp?id=45>
Kapak Görseli: Jeffrey Beall/CC BY-SA
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 25/04/2025 16:14:57 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12835
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.