Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Koronavirüse Karşı Hayat Kurtaran İlk İlaç Bulundu!

Koronavirüse Karşı Hayat Kurtaran İlk İlaç Bulundu!
6 dakika
128
  • Özgün
Tüm Reklamları Kapat
Uyarı: Bu bir sağlık tavsiyesi değildir. Bilimsel bir çalışmanın sonuçlarının duyurusudur. Lütfen sağlık uzmanınıza danışmadan, ilaçla ilgili bir karar almayın.
İngiltere’deki kontrollü ve rastgeleleştirilmiş (randomize) çalışmalar sonucunda ucuz ve yaygın bir steroid olan bu kaçış yolunun ağır COVID-19 hastalarının hayatını kurtarabileceği görüldü.
Deksametazon adındaki bu ilaç, dünya çapında 430.000'den fazla insanın ölümüne yol açan koronavirüsten kaynaklanan ölümleri azaltabilen ilk ilaç oldu.
Yapılan çalışmada deksametazonun, koronavirüs enfeksiyonu nedeniyle ventilatör kullanan hastalarda ölümleri yaklaşık üçte bir oranında azalttığı keşfedildi. Ölüm riskini, ventilatöre bağlı hastalarda %40’tan %28'e, oksijen tedavisine ihtiyaç duyan hastalarda ise %25’ten %20’ye düşürdü.
İngiltere’nin Edinburgh Üniversitesinde yoğun bakım uzmanı ve aynı zamanda bu “ŞİFA” adı verilen çalışmanın idari komitesinde olan Kenneth Baillie, bunun oldukça şaşırtıcı bir sonuç olduğunu ve bu steroidler sayesinde yürütülen çalışmanın küresel boyutta etkili olacağını düşünüyor. ŞİFA çalışması, 16 Haziran'da bir basın açıklaması yoluyla mevcut bulgularını açıkladı. Araştırmacılar sonuçları hızlı bir şekilde yayınlayarak, hedeflerini ve bulgularını İngiltere’de ve uluslararası ortamlarda olmak üzere yetkililerle paylaştıklarını bildirdi.
ŞİFA çalışmaları, Mart ayında başlatılan koronavirüs tedavileri arasında dünyanın en büyük randomize, kontrollü çalışmalardan biri olmakla beraber bir dizi potansiyel tedavi üzerinde çalışmaktadır. Çalışmalarda, on gün boyunca günde altı miligram, düşük veya orta dozda deksametazon alan 2.100 katılımcı kaydedildi ve COVID-19 sebebiyle standart bakım alan yaklaşık 4.300 kişiyle durumları karşılaştırıldı. Deksametazon’un etkisi özellikle durumu ciddi ve ventilatöre bağlı hastalar üzerinde görülebiliyordu. Oksijen tedavisi görüp ventilatöre ihtiyaç duymayan hastalarda da gelişmeler mevcuttu ve ölüm riski %20 oranında azalmıştı. Steroidin COVID-19’u hafif geçiren ve dolayısıyla ventilatöre ihtiyacı olmayan ve oksijen tedavisi almayan hastalar üzerinde ise bir etkisi görülmedi.
İngiltere hükümeti, sonuçlar açıklandıktan kısa bir süre sonra, ventilatöre bağlı olanlar dahil olmak üzere oksijen tedavisine ihtiyaç duyan COVID-19 hastaları için bir çeşit kortikosteroid ilaç olan Deksametazon'un kullanımına izin verildiğini duyurdu. Aynı zamanda stoklarında 200.000 adet ilaç bulunduğunu ve NHS (İngiltere Ulusal Sağlık Hizmeti) hastaları için Deksametazon sağlanacağını bildirdi. Başbakan Boris Johnson, konuyla ilgili "İngiltere için olağanüstü bir bilimsel başarı” sözlerini kullandı ve bunun kutlanması gereken bir gelişme olduğunu söyledi.
"Virüsün ikinci bir dalgası durumunda bile yeterli malzemeye sahip olduğumuzdan emin olmak için adımlar attık."
İngiltere Kamu Sağlığı İdaresi Başkanı Prof. Chris Whitty bunun dünyanın dört bir yanında birçok hayat kurtaracağını söyledi.

Oldukça Sıkı Bir Çalışma

Oxford Üniversitesinde enfeksiyon hastalıkları uzmanı ve çalışmanın baş araştırmacılarından birisi olan Peter Horby, bunun oldukça büyük çaplı bir atılım olduğunu söylüyor. COVID-19 gibi viral solunum yolu enfeksiyonlarının tedavisinde steroid kullanımının tartışmalı bir konu olduğunu ekliyor. Aynı zamanda, koronavirüs sebepli SARS (Şiddetli Akut Solunum Sendromu) ve MERS (Orta Doğu Solunum Sendromu) salgınları sırasında yapılan steroid çalışmalarından edinilen bilgiler ışığında pek bir sonuca varılmadığını söylüyor. Buna rağmen, Deksametazon’un ulaşılabilirliği ve yakın zamanda steroid üzerine yapılan bazı umut vadedici çalışmalar göz önüne alındığında, ŞİFA araştırmacılarının bu tedaviyi titiz bir klinik denemesinden geçirmenin doğru olacağını düşündüğünü söylüyor.
Ucuz ve kolay ulaşılabilen bir steroid kritik durumdaki COVID-19 hastaları arasında ölümü üçte bir oranında engelliyor. Referans: Dr. P. Marazzi/Bilim Fotoğraf Kütüphanesi
Ucuz ve kolay ulaşılabilen bir steroid kritik durumdaki COVID-19 hastaları arasında ölümü üçte bir oranında engelliyor. Referans: Dr. P. Marazzi/Bilim Fotoğraf Kütüphanesi
Steroid Deksametazon, kontrollü ve randomize bir çalışma aracılığıyla binlerce ağır COVID-19 vakası üzerinde denendi.
Dünya Sağlık Örgütünün tedavi kılavuzları da buna dahil olmak üzere birçok ülke, COVID-19’lu hastaları steroidler ile tedavi etme konusunda uyarılar yapmıştı ve bazı araştırmacılar yaygın steroid tedavileri hakkında duyulan bazı raporlardan ötürü endişeliydi.
'Koronavirüs Nedir ve Ne Yapmalı?' yazımızda açıkladığımız üzere COVID-19 hastalığının asıl tehditlerinden birisi kendi bağışıklık sistemimizi bize düşman hale getirebilmesiydi. Bu, ağır COVID-19 vakalarında karşılaşabildiğimiz sitokin fırtınası da diyebileceğimiz aşırı yanıt hali, ölümcül sonuçlara yol açabiliyordu. Söz konusu ilaçlar ise böyle bir durumda bağışıklık sistemini bastırıyordu ve bu da fazlasıyla aktif olan bağışıklık yanıtı sonucu tahrip olmuş akciğerleri olan hastaları rahatlatabiliyordu. Ama bu tip hastalar yine de virüsle savaşabilmek için sağlıklı çalışan bir bağışıklık sistemine ihtiyaç duyacaktı. ŞİFA çalışmalarıyla test edilen dozlarda devam edilirse, steroid tedavisinin yararlarının potansiyel riskleri gölgede bırakabileceği öne sürüldü. Araştırmacılar tedavinin göze çarpan bir yan etkisi görülmediğini söylediler. Horby ise bu tedavinin hemen hemen herkese uygulanabileceğini söylüyor.
Bu mucizevi steroid zaten eklem iltihabı, astım ve bazı cilt hastalıkları dahil olmak üzere bir dizi iltihap sorununa karşın kullanılmaktaydı. ABD Ulusal Alerji ve Enfeksiyon Hastalıkları Enstitüsü Başkanı Anthony Fauci ise alınan tepkinin genellikle ağır COVID-19 vakaları üzerinde çok daha büyük çaplı ve hafif vakalarda az olduğunu veya hiç olmadığını, aşırı etkin bir bağışıklık yanıtı durumunun ise uzun vadede zararlı olacağını söylüyor.
Londra'daki İngiliz Biyomedikal Araştırma Kuruluşu Wellcome'daki COVID-19 tedavi bilimi başkanı Nick Cammack, bu gibi etkili tedavilerin bulunmasıyla COVID-19 salgınının dünya çapında yaşamlar ve ekonomiler üzerindeki etkisinin değişeceğini söyleyerek şunları ekledi: “Bu çalışma ile deksametazon’un yalnızca ağır vakalarda işe yaradığını görsek de dünya çapında sayısız hayat kurtaracağını söyleyebiliriz”.

Daha Kolay Bir Tedavi

Şu ana kadar, COVID-19 hastalarına yönelik geniş çaplı, yine randomize ve kontrollü uygulanan ve faydası görülen tek klinik çalışma, antiviral bir ilaç olan Remdesivir ile yapılmıştı. Remdesivir, hastaların hastanede geçirdiği süreyi kısaltır gibi görünse de ölümler üzerinde istatistiksel bir etki yaratmadı. Remdesivir’in aynı zamanda kolay ulaşılabilen bir ilaç olmaması da büyük bir dezavantajdı. İlacın imalatçısı Kaliforniya, Foster City’den Gilead Bilim, ilacın üretimini arttırmaya çalışsa da şu an ilacın stoğu dünya çapında yalnızca sınırlı sayıda hastanede mevcut. Ek olarak, Remdesivir ile tedavi de oldukça karmaşıktı ve birkaç gün boyunca enjeksiyon yoluyla verilmesi gerekiyordu.
Bu durumun aksine, Deksametazon, dünya çapında eczacı raflarında kolayca bulunabilecek temel ürünlerden olmakla beraber hap formunda bir ilaçtır. Bunlar da sağlık hizmetlerine sınırlı erişimi olan ülkelerde artan COVID-19 riski açısından oldukça önemli bir avantaj sağlamaktadır. Oxford Üniversitesi’nde epidemiyolojist olan ve ŞİFA çalışmalarının bir başka araştırma yetkilisi Martin Landray, “50 sterlinden daha az bir miktara 8 hastanın tedavisi yapılabilir ve bir hayat kurtarılabilir.” dedi. Ancak insanların bu ilacı evde kullanmak amacıyla satın almaması gerektiğini, hafif semptomları olan COVID-19 hastaları üzerinde bu steroid tedavisinin herhangi bir etkisi olmayacağını ekledi.
Baillie, bulguların diğer ağır solunum yolu hastalıkları açısından da işe yarayabileceğini ekledi. Örneğin, Akut Solunum Sıkıntısı Sendromu (ARDS) olarak bilinen bir hastalık için de steroid tedavileri hala tartışmalıdır. Baillie, “Ölüm oranları bu sayede düşebilir ve bu gerçekten de durumu daha yakından incelememiz için bir sebeptir.” diye ekleyerek şu sözleri söyledi: "Bence bu, COVID-19'un etkilerini azaltmakla kalmayacak”.
Çeviri ve Derleme: A. Ege Palaz
Editör: Ögetay Kayalı
Referanslar
1. Nature, "Coronavirus breakthrough: dexamethasone is first drug shown to save lives"
https://www.nature.com/articles/d41586-020-01824-5
2. BBC, "Coronavirus: Dexamethasone proves first life-saving drug"
https://www.bbc.com/news/health-53061281
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
0
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 0
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 04/10/2023 03:24:37 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12723

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Göğüs
Bilgi
Patlama
Öğrenme
Genetik Müdahale
Homo Sapiens
Elektron
Hayatta Kalma
Hastalık Yayılımı
Hematoloji
Sanat
Irk
Nadir
Jinekoloji
Sinirbilim
Biyografi
Epistemik
Uzay
Galaksi
Tercih
Kimyasal Bağ
Bilgisayar
Ribozim
Önyargı
Atom
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Büyük Elmas Yalanı: Aşıkları Nasıl Kandırıyorlar?
Büyük Elmas Yalanı: Aşıkları Nasıl Kandırıyorlar?
Oppenheimer Kumarı: Tek Bir Atom Bombası Dünyayı Yok Edebilir mi?
Oppenheimer Kumarı: Tek Bir Atom Bombası Dünyayı Yok Edebilir mi?
Evrendeki En Sıcak Şey, Ne Kadar Sıcak Olabilir?
Evrendeki En Sıcak Şey, Ne Kadar Sıcak Olabilir?
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Karadeliğin İçinden Kurtulabilir miydiniz?
Karadeliğin İçinden Kurtulabilir miydiniz?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
A. E. Palaz, et al. Koronavirüse Karşı Hayat Kurtaran İlk İlaç Bulundu!. (17 Haziran 2020). Alındığı Tarih: 4 Ekim 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/12723
Palaz, A. E., Kayalı, Ö. (2020, June 17). Koronavirüse Karşı Hayat Kurtaran İlk İlaç Bulundu!. Evrim Ağacı. Retrieved October 04, 2023. from https://evrimagaci.org/s/12723
A. E. Palaz, et al. “Koronavirüse Karşı Hayat Kurtaran İlk İlaç Bulundu!.” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, 17 Jun. 2020, https://evrimagaci.org/s/12723.
Palaz, Ayşe Ege. Kayalı, Ögetay. “Koronavirüse Karşı Hayat Kurtaran İlk İlaç Bulundu!.” Edited by Ögetay Kayalı. Evrim Ağacı, June 17, 2020. https://evrimagaci.org/s/12723.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close