Carl Sagan'dan Neil Tyson'a Bilim Meşalesi

- Özgün
Yaşadığı dönem boyunca halka bilimi öğretmeyi amaç edinmiş bir bilim insanı: Carl Sagan. Birçoğumuz onu yayınladığı belgesel serisi "Cosmos: A Personal Voyage"dan ve yazdığı "Mesaj" (Contact) isimli romanıyla tanıyoruz. Ancak bunlar bilimi popülerleştirmek adına yaptığı çalışmalardan yalnızca birkaçı.
"Contact" kitabı dışında, aynı zamanda 20'ye yakın çok satan kitabı bulunmakta. Cosmos belgeseli ile izleyicilerini, "evrenin sınırlarında bir yolculuğa çıkartan" Carl Sagan, doğaya karşı hissettiği heyecanı izleyicilere de adeta yaşatıyor.
Bilimin popülerleştirilmesi için yaptığı bu çalışmaların yanı sıra, yazdığı yüzlerce bilimsel makale ile ve evrensel mesajlar bulunan (Pioneer ve Voyager) insansız uzay araçlarının geliştirilmesi üzerine yaptığı çalışmalarla bilim tarihine unutulmayacak katkılar yapıyor. Yaptığı bu çalışmaların yanı sıra, genç bilim insanlarına bir rehber de oluyor.
Bu yazımızda da, Neil Tyson'ın "O bana yalnızca nasıl bir bilim insanı olmam gerektiğini değil, nasıl bir insan olmam gerektiğini öğretti" diyerek anlattığı, 17 yaşında bir lise öğrencisi olan genç Tyson'ın hayatında bir mektupla nasıl iz bıraktığını sizlerle paylaşacağız.

1975 yılında, Neil Tyson henüz 17 yaşında bir lise öğrencisiyken, üniversite kazanma hayali olan diğer arkadaşları gibi, birçok üniversiteye başvurdu. Bu üniversiteler arasında Carl Sagan'ın çalıştığı Cornell Üniversitesi de vardı. Neil Tyson başarılı bir öğrenciydi. Birçok üniversite onu kabul etmişti. Ancak o henüz hangisini seçmek istediğine karar veremiyordu. Kararsızlığı sürerken, bir gün posta kutusunda Carl Sagan'dan gelen bir mektup buldu. Gelen mektupta kısaca "Üniversite seçiminde yardımcı olmak adına, eğer vakit bulabilirsen seni İthaca'da ağırlamak ve laboratuvarlarımızı gezdirmek isterim." yazıyordu. Bu mektubu okuyan Neil Tyson, Carl Sagan'ın samimiyetinden ve kibarlığından adeta büyülenmişti. Bir kış günü, Neil otobüse bindi ve İthaca'ya gitti. Gerçekten de Carl Sagan ona laboratuvarları gezdirmek için oradaydı. Beraber Cornell üniversitesini gezdiler. Ardından, Carl Sagan, kitaplarından birini, kendi el yazısıyla ilk sayfasına "Geleceğin astronomu Neil'a" yazarak Neil'a armağan etti. Dönüş için Neil'ı otogara bırakan Carl, kar yağdığını fark etti ve ev telefonunun numarasını bir kağıda yazdı ve "Eğer kardan dolayı seferler iptal edilirse, geceyi ailemle geçirebilir ve yarın gidebilirsin" dedi. Carl Sagan'ın gerçekten düşünceli ve samimi davranışlarında çok etkilenen Neil, sürekli kendi kendine "Kimim ben? Yalnızca sıradan liseli bir gencim" diyordu.
"Eğer biraz olsun Carl Sagan kadar ünlü olursam ve bir öğrenci gelip benim hayatımı adadığım alanda çalışmak istediğini söylerse; ona, ne olursa olsun Carl'ın bana gösterdiğinden daha az ilgi göstermeyeceğim." O gün, Neil Tyson kendisine bu sözlerle bir söz verir.
Bir bilim insanı olarak ve bir bilim eğitmeni olarak, genç nesillere kişiliğiyle, çalışmalarıyla ve bilime olan heyecanıyla ışık olan Carl Sagan'a sonsuz teşekkürlerimizle.
Carl Sagan'ın mektubu ve tam çevirisi:

Başvuru mektubun ve oldukça ilginç öz geçmişin için teşekkür ederim. Lisan eğitimini astrofizik üzerine yapacak olman beni özellikle mutlu etti. Alacağın bu eğitimle, bir sonraki aşama olan astronomi çalışmaların için gerekli temel bilgileri öğreneceksin.
Öz geçmişinden anlıyorum ki, Astronomiye olan ilgin oldukça fazla. Matematik ve fizik altyapın da aynı derecede güçlü. Hatta öyle güçlü ki, lisans eğitimin süresince bile, seninle bir çok astronomi çalışması yürütebiliriz. Örneğin 1976 yılında, Mars yörüngesinden ve yüzeyinden muazzam sayıda veri almayı planlıyoruz.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
İthaca'yı ziyaret ettiğinde seninle tanışmaktan mutluluk duyarım. Lütfen tarihi olabildiğince önceden bana bildir. Çünkü seyahat planım bu dönemlerde oldukça yoğun ve sen geldiğinde İthaca'da olmayı çok istiyorum.
İçten iyi dileklerimle,
Carl Sagan
Hazırlayan:Ege Can Karanfil
Referanslar
1. <http://www.openculture.com/2014/04/carl-sagan-writes-a-letter-to-17-year-old-neil-degrasse-tyson-1975.html>
2. <http://www.businessinsider.com/inspiring-story-young-neil-degrasse-tyson-met-carl-sagan-2015-11>
3. <https://www.youtube.com/watch?v=u6wYZRsBPfE>
4. <http://mariojodra.com/portfolio/cosmos-carl-sagan-neil-degrasse-tyson/>
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz gibi Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 05/05/2025 12:50:09 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12812
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.