Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Bilim İnsanları, 2007 ve 2015 Yıllarında SARS Benzeri Yeni Koronavirüs Salgınları Konusunda Uyarmıştı! Dinleyen Olmadı...

3 dakika
21,678
Bilim İnsanları, 2007 ve 2015 Yıllarında SARS Benzeri Yeni Koronavirüs Salgınları Konusunda Uyarmıştı! Dinleyen Olmadı...
Tüm Reklamları Kapat
Her kıyamet filmi, bilim insanlarını dinlemeyen politikacılar ve halk ile başlar.

Bu, klişe bir cümle mi? Bir de şunu deneyin:

Koronavirüsler, genetik rekombinasyondan (yeniden birleşmeden) geçmeleriyle bilinen bir virüs grubudur. Bu, yeni genotiplere ve salgınlara neden olabilir. Atnalı yarasalarında SARS-CoV benzeri virüslerin yaygın olarak bulunması, Güney Çin'de egzotik memelilerin tüketilmesi kültürüyle birleştirildiğinde, durumu tik takları duyulan bir bomba haline getirmektedir. Hayvanlardan veya laboratuvarlardan gelen SARS veya diğer yeni virüslerin ortaya çıkması bir olasılıktır ve bu nedenle hazırlık çabaları göz ardı edilmemelidir.

Bu cümleler, 2007 yılında Clinical Microbiology Reviews dergisinde yayınlanan bir makalenin kapanış cümleleri. Makale yazarları Hong Kong Üniversitesi'nden Vincent C. C. Cheng, Susanna K. P. Lau, Patrick C. Y. Woo ve Kwok Yung Yuen.

Dinledik mi? Hayır.

Tüm Reklamları Kapat

Bundan 1 sene sonra, 2008 yılında Çinli bilim insanları, çok daha yaygın bulunan meyve yarasalarında da SARS-benzeri virüsler buldular.

Bu konudaki tehdide kulak verdik mi? Hayır.

2015 yılındaki bir Nature Medicine makalesi şöyle diyordu:

Bulgularımız, vahşi tipte olup, SHC014 mızrak proteinini kodlayan grup 2b virüslerin insanların solunum yollarındaki ACE2 reseptör ortologlarını kullanarak buralarda çoğalabileceğini ve SARS-CoV'a benzer düzeyde epidemisinden alınan örneklere benzer seviyelere ulaşabileceğini göstermektedir.

Hangimiz bunu duydu? Hiçbirimiz.

Tüm Reklamları Kapat

2016 yılında Dünya Sağlık Örgütü, koronavirüsleri en yaygın olarak bilinen 8 viral tehdit arasına aldı.

Haberimiz oldu mu? Hayır.

2017 yılında toplum sağlığı uzmanları bir salgına hazır olmadığımız konusunda yıllardır uyarılarda bulunduklarını söylediler.

Önlem aldık mı? Hayır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Yıllar boyu onlarca simülasyon yayınlandı, sayısız ülke "acil durum hazırlık testleri" yaptı ve durumun vahameti konusunda dünyayı uyardı.

Hepsini değil, herhangi birini dinledik mi? Hayır.

Tam tersine ne yaptık?

Yeni bir salgın Dünya'yı kasıp kavurduğunda, yıllara yayılan tüm bu bilimsel uyarıları alıp, komplo teorilerine çevirdik ve halka pazarladık. "Koronavirüs aslında simüle edilmişti ve bilerek yayıldı", "Bill Gates koronavirüsü daha önceden duyurmuştu çünkü kendileri geliştiriyordu." ve daha nice zırva...

Yıllar yılı yukarıdaki makalelerin 1 tanesinden söz etmemiş insanlar, sosyal medyanın kendilerine sağladığı yersiz platform sayesinde çıkıp, bu makaleleri bilime karşı silaha dönüştürdüler. Bunları, virüsün "biyoterör silahı olarak üretildiği" masallarını anlatmakta kullandılar. Virüsün, bariz bir şekilde evrimin doğal ürünü olduğu ispatlandığında bile buna kulak tıkadılar. Tıpkı bilimin geri kalanına yıllar yılı kulak tıkadıkları gibi. Çünkü hayal gücü, bilimsel gerçeklerden çok daha ilgi çekici geliyor.

Ve bu, bizim suçumuz.

Tüm Reklamları Kapat

Bu Sonuç Çok Normal, Şaşırdınız mı?

Bu yazının yazıldığı gün olan 18 Mart 2020 itibariyle, "SARS-benzeri yeni bir koronavirüs" 207.615 kişiyi hasta etti ve 8.249 kişiyi öldürdü. Ve Dünya genelinde gidişat, sarı çizgiyle gösterildiği gibi:

18 Mart 2020 itibariyle Çin'deki (turuncu) ve Çin-harici yerlerdeki (sarı) hasta sayıları ve toplam iyileşen sayısı (yeşil).
18 Mart 2020 itibariyle Çin'deki (turuncu) ve Çin-harici yerlerdeki (sarı) hasta sayıları ve toplam iyileşen sayısı (yeşil).
Johns Hopkins

Günden güne gelen istatistikler, bizim için sadece sayılardan ibaret. Ama o sayılar, hastalık geçiren ve ölen insanlara ait sayılar. O sayıların yakınları perişan oluyor.

Peki bugüne kadar bu koronavirüslere neden aşı ve ilaç üretmedik? Neden tüm dünyaya yaymadık? Bunu daha önceden yazmıştık: Çünkü aşı üretimi, kâr maksimizasyonuna dayanıyor! Kısaca, SARS yok olduktan sonra SARS-benzeri virüsleri dikkate almak için "maddi bir gerekçe kalmadı".

Tüm Reklamları Kapat

Neyse ki tamamen aptal değiliz. Bilim insanlarının bulguları ve özverileri sayesinde, SARS salgınından öğrendiklerimizi hızlı bir şekilde 2012'deki MERS salgınında uygulamaya koyduk. Bu sayede SARS'tan çok daha ölümcül olan MERS'i çok daha hızlı bir şekilde tanımladık ve durdurduk. Tabii MERS belirtilerinin çok daha bariz olmasının da bunda büyük katkısı oldu; ama yine de "biraz daha" hazırlıklıydık.

SARS-CoV-2 ise çok daha sert bir tokat vurdu, çünkü MERS ve SARS'tan çok daha hızlı bulaşıyor ve çok daha az ölümcül. Bu nedenle yakalamakta ve durdurmakta zorlanıyoruz.

Eh, bunca sene aşı ve ilaç üretmeye de zahmet etmeyince... Ölüyoruz.

Bu mantıkla devam edersek biz daha çok ölürüz. Çünkü ne olacak? 3 ay, 10 ay, 2 yıl, 5 yıl, 10 yıl sonra bu virüsü atlatacağız ve herkes eski yaşantısına devam edecek. Her şey eskisine dönecek.

Tüm Reklamları Kapat

Komplo teorisyenleri komplolar satarak prim yapmaya; halk, bilim yerine sahtekarları el üstünde tutmaya; bilim insanları ve bilim anlatıcıları da inatla halkın dikkatini çekmeye...

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
44
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 64
  • Bilim Budur! 20
  • Üzücü! 14
  • Korkutucu! 11
  • Muhteşem! 10
  • Grrr... *@$# 9
  • Merak Uyandırıcı! 8
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 5
  • İnanılmaz 5
  • Umut Verici! 3
  • İğrenç! 2
  • Güldürdü 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • D. Mackenzie. We Were Warned – So Why Couldn’t We Prevent The Coronavirus Outbreak?. (4 Mart 2020). Alındığı Tarih: 18 Mart 2020. Alındığı Yer: New Scientist | Arşiv Bağlantısı
  • IANS. Researchers Warned Re-Emergence Of Sars-Like Virus In 2007. (16 Şubat 2020). Alındığı Tarih: 18 Mart 2020. Alındığı Yer: Gulf News | Arşiv Bağlantısı
  • V. D. Menachery, et al. (2015). A Sars-Like Cluster Of Circulating Bat Coronaviruses Shows Potential For Human Emergence. Nature Medicine, sf: 1508-1513. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 18/12/2024 22:40:21 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8355

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Gebelik
Yumurta
Veri Bilimi
İspat Yükü
Işık Yılı
Ölüm
Çeviri
Diş Hekimliği
Dilbilim
Dinozorlar
Kanser Tedavisi
Kara Delik
Geometri
Taklit
Hayatta Kalma
Nörobiyoloji
Şempanzeler
Radyasyon
Burun
Arı
Depresyon
Atom
Primat
Sağlık Örgütü
Beslenme Davranışı
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Bilim İnsanları, 2007 ve 2015 Yıllarında SARS Benzeri Yeni Koronavirüs Salgınları Konusunda Uyarmıştı! Dinleyen Olmadı.... (18 Mart 2020). Alındığı Tarih: 18 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8355
Bakırcı, Ç. M. (2020, March 18). Bilim İnsanları, 2007 ve 2015 Yıllarında SARS Benzeri Yeni Koronavirüs Salgınları Konusunda Uyarmıştı! Dinleyen Olmadı.... Evrim Ağacı. Retrieved December 18, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8355
Ç. M. Bakırcı. “Bilim İnsanları, 2007 ve 2015 Yıllarında SARS Benzeri Yeni Koronavirüs Salgınları Konusunda Uyarmıştı! Dinleyen Olmadı....” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 18 Mar. 2020, https://evrimagaci.org/s/8355.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Bilim İnsanları, 2007 ve 2015 Yıllarında SARS Benzeri Yeni Koronavirüs Salgınları Konusunda Uyarmıştı! Dinleyen Olmadı....” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, March 18, 2020. https://evrimagaci.org/s/8355.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close