Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Pedofili Nedir? Pedofilik Dürtülerin Kaynağı Nedir? Pedofiliyi Tedavi Etmek Mümkün mü?

Pedofili Nedir? Pedofilik Dürtülerin Kaynağı Nedir? Pedofiliyi Tedavi Etmek Mümkün mü? The Innocent Lives Foundation
23 dakika
178,308
Tüm Reklamları Kapat
Paedophilia
  • Türkçe Adı Pedofili
  • İngilizce Adı Pedophilia
  • Latince Adı Paedophilia
  • ICD 6D32
  • Diğer İsimleri Pedofili Bozukluğu, Sübyancılık

Pedofili, yetişkin veya daha yaşlı bir ergenin, sadece veya büyük oranda ergenlik-öncesi yaştaki bir çocuğa (veya çocuklara) cinsel ilgi duymasına neden olan psikiyatrik bir bozukluktur.[1], [2] Ergenlik-öncesi yaş, kızlar için tipik olarak 10-11 yaş, oğlanlar için 11-12 iken, resmi hastalık katalogları pedofilide aranan ergenlik-öncesi yaşın 13 ve altı olduğunu söylemektedir.[3], [4] Bir kişinin "pedofil" sayılabilmesi için en az 16 yaşında olması ve kendisinden en az 5 yaş küçük bir ergenlik-öncesi çocuğa/çocuklara ilgi göstermesi gerekmektedir.

13 yaş ve altındaki çocuklara cinsel ilgi duyma bozukluğuna pedofili denirken, 5 yaş ve altındaki çocuklara cinsel ilgi duyma bozukluğuna infantofili veya nepiyofili, 11-14 yaş arasındaki ergen çocuklara cinsel ilgi duyma bozukluğuna hebefili denmektedir.[5], [6], [7] Ancak hebefili ile pedofili bozukluklarının ayrı bozukluklar mı olduğu, yoksa aynı bozukluk mu oldukları henüz net değildir.[8], [9]

Pedofillerin cinsel yönelimleri, diğer insanlarda olanın aksine, zamanla olgunlaşmaz ve çocukluktan itibaren bir yaş aralığında takılır. Pedofili hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir; çünkü ancak bu sayede suç durumlarında mahkemelerde bir karara varılabilir ve/veya bireylere terapi uygulanabilir. Toplumların cinsel istismar ile mücadele edebilmesinin tek yolu, onun doğası hakkında gerçekleri incelemektir.[10], [11]

Tüm Reklamları Kapat

"Pedofili" ve "çocuklara yönelik cinsel istismar" eş anlamlı değildir ve bunları birbirine karıştırmak, her iki sorunun çözülmesini de sekteye uğratabilir: Bir birey, pedofil olduğu halde çocuk cinsel istismarı suçu işlememiş olabilir. Benzer şekilde, bir birey, çocuk cinsel istismarı suçu işlediği halde pedofil olmayabilir. İstatistiklerin ortaya koyduğu üzere, çocuklara yönelik cinsel istismar uygulayanların yaklaşık yarısı kadarı pedofildir.[12] Bu yüzden bu iki kavram ayrı değerlendirilmelidir. Bu yazıda pedofiliye odaklanılacaktır, çocuklara yönelik cinsel istismar ile ilgili olarak buradaki yazımızı okuyabilirsiniz.

Belirti ve Semptomlar

Pedofili, 1968 senesinden beri Amerikan Psikiyatri Birliği tarafından diğer parafililer (cinsel sapkınlıklar) ile birlikte, mental rahatsızlıklar arasında sınıflandırılmaktadır.[13] Uluslararası Hastalıklar Sınıflandırması'na (İng: "International Classification of Diseases" veya kısaca "ICD") göre kriterler şöyledir:[14]

  1. F65 cinsel tercih rahatsızlıkları için genel kriterler karşılanmalıdır. Bu kriterler:
  2. Tekrarlayan ve sıra dışı objeler ya da aktiviteler içeren yoğun cinsel dürtüler ve fanteziler,
  3. Dürtülere uyarak harekete geçmek ya da onlardan dertli olmak,
  4. Bu dürtülerin en az 6 ay sürmesi,
  5. Ergenlik öncesi çocuk veya çocuklar için, devamlı ya da ağırlıklı olarak cinsel tercih, fanteziler veya cinsel içerikli davranışlar sergilemek,
  6. Kişinin en az 16 yaşında olması ve 13 yaş ve altındaki çocuk veya çocuklara yoğun ve cinsel olarak uyarıcı fanteziler, cinsel dürtüler veya cinsel içerikli davranışlar sergilemesi.

Bu kriterler, şöyle de tanımlanabilir:[4]

Pedofilik bozukluk, ergenlik öncesi çocukları içeren –devamlı cinsel düşünceler, fanteziler, dürtüler ve davranışlar ile kendini gösteren– sürekli, odaklanmış ve yoğun bir cinsel uyarılma modeli olarak karakterize edilir. Ek olarak, Pedofilik Rahatsızlık'ın teşhis edilebilmesi için bireyin bu düşünceler, fanteziler ve dürtüler üzerinde harekete geçmiş ya da onlardan dertli olması şarttır. Bu teşhis, ergenlik öncesi ya da ergenlik sonrası çocukların yakın yaşta akranları ile olan cinsel davranışlarına uygulanmaz.

Zihinsel Hastalıkların Tanısal ve İstatistiki El Kitabı (İng: "Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders" veya kısaca "DSM") tarafından koşulan kriterler ise şöyledir:[3]

Tüm Reklamları Kapat

  1. Kişinin ergenlik öncesi çocuk veya çocuklara yönelik fanteziler veya dürtüler sergilemiş veya sergilemekte olması.
  2. Kişinin bu cinsel arzulara uyarak harekete geçmesi veya bu arzulardan ötürü yoğun bir rahatsızlık deneyimlemesi.
  3. Kişinin en az 16 yaşında olması ve sözü edilen ergenlik öncesi çocuk ile arasında en az 5 yaş fark olması.

Ek olarak, DSM-5 kataloğunda pedofillere yönelik 5 belirleyici özellik verilmektedir:

  • Dışlayıcı Tip: Sadece çocuklara cinsel ilgi duyan kişiler.
  • Kapsayıcı Tip: Hem yetişkinlere hem de çocuklara cinsel ilgi duyan kişiler.
  • Erkeklere İlgi Duyan Tip
  • Kızlara İlgi Duyan Tip
  • Sadece Ensest Tipi

Pedofili Bir Bozukluk mu, Cinsel Yönelim mi?

Pedofili, ergenlik öncesinde ortaya çıkar ve zaman içinde değişmez.[15] Ayrıca pedofiller, pedofili olduklarını sonradan fark ederler, isteyerek veya seçerek pedofil olmazlar.[16] Bu nedenlerle ve fenomenolojik olarak heteroseksüel (düzcinsel) veya homoseksüel (eşcinsel) yönelimlerle benzeştiği için, pedofilinin de bir çeşit cinsel tercih problemi olduğu ileri sürülmüştür.

Burada anlaşılması gereken kritik faktör, bir davranışın cinsel yönelim olmasının, o davranışının zihinsel bozukluk olarak kategori edilmesi önünde tek başına bir engel teşkil etmemesidir. Daha önceden hastalıklarla ilgili yazımızda da detaylıca incelediğimiz gibi, pedofili davranışı taraflardan birine kalıcı olabilen zararlar vermektedir ve psikososyal gelişimine olumsuz etki etmektedir. Bu durum, eskiden bir "zihinsel bozukluk" olarak görülmesine rağmen, artık bu şekilde kategorize edilmeyen ve normal, sağlıklı bir cinsel yönelim olarak görülen eşcinsellik örneğinin aksine, pedofilinin bir cinsel yönelim olarak kabul edilse bile bir zihinsel bozukluk olarak görülmeye devam etmesi gerektiğini göstermektedir.

Ancak pedofilinin bir cinsel yönelim olarak da kabul edilmesi gerektiği iddiası genel geçer olarak kabul görmemektedir. Amerikan Psikiyatri Derneği'nin DSM-5 kataloğunda pedofiliden bir "cinsel yönelim" olarak bahsedilse de, sonradan gelen tepkiler ve doğan kafa karışıklıkları sonucu Dernek, bu konuda şöyle bir açıklama yaparak durumu netleştirmiştir:[17]

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Cinsel yönelim, pedofilik bozukluğu teşhis kriterlerinde kullanılan bir terim değildir. Dolayısıyla DSM-5 kataloğumuzdaki tartışma kısmında yazılanlar bir yazım hatasıdır ve "cinsel yönelim" yerine "cinsel ilgi" olarak okunmalıdır. (...) Gerçekten de derneğimiz, pedofilik bozuklukları bir "parafili" olarak görmektedir ve bir "cinsel yönelim" olarak değerlendirmemektedir. Bu hata, DSM-5'in sonraki baskılarında düzeltilecektir. Çocuk ve ergenleri cinsel olarak taciz edenlerin kriminal olarak cezalandırılmasını güçlü bir şekilde desteklemekteyiz ve pedofilik bozukluğu olanların gelecekte sebep olabilecekleri taciz ve tecavüz olaylarını önleme amacıyla geliştirilmeye çalışılan tedavileri desteklemekteyiz.

Harekete Geçme ve Rahatsızlık

Hem ICD-10 hem de DSM-5 kataloğundaki kriterler arasında bulunan "dürtüler üzerinde harekete geçmek ya da onlardan dertli olmak" kriteri, sözü edilen kişi için doğru değilse, kişi pedofili hastalığına değil, yalnızca pedofilik cinsel yönelime sahip olarak yorumlanır.[18] Yani pedofilik dürtülere sahip olup da bunlar üzerine harekete geçmeyen veya bunlar nedeniyle yoğun stres veya sıkıntı deneyimlemeyen bir birey pedofili bozukluğuna sahip değildir; ancak yukarıdaki kriterlere uyan bir birey, mental bir rahatsızlık olan pedofilik bozukluğa sahiptir.[19]

Pedofili bazen "gerçek/tercihi pedofili" ve "fırsatçı/durumsal pedofili" olarak da ikiye ayrılabilir. Bu iki kategori arasındaki temel fark, gerçek pedofillerin cinsel yönelimleri çocuklara yönelik iken, fırsatçı pedofiller cinsel yönelimleri yetişkinlere yönelik dahi olsa çocuklarla cinsel ilişkiye girme isteği hissedebilirler. Ek olarak, gerçek pedofillerin suç tekrarı ihtimali fırsatçı pedofillere göre daha yüksektir.[20] Bu iki kategori de alt kategorilere ayrılabilir.

Fırsatçı/durumsal pedofili ve gerçek/tercihi pedofilinin birtakım alt kategorileri.
Fırsatçı/durumsal pedofili ve gerçek/tercihi pedofilinin birtakım alt kategorileri.
Child Molesters: A Behavioral Analysis

Hastalıkla İlişkili Genler, Etken Faktörler ve Risk Faktörleri

Bu kısımda bahsedeceğimiz araştırmaların neredeyse tamamen erkekler üzerinde yapılmış olduğu göz önünde bulundurulmalıdır. Kadın pedofiller üzerindeki araştırmalarının kısıtlılığı sebebiyle, erkeklerle aynı sonuçlar verip vermeyecekleri hakkında kesin yargıya henüz varılamamaktadır.[21]

Genetik Bulgular

Pedofilinin genetik yönlerini araştıran ilk çalışma 2013'te yayımlandı. Deney grubu, toplamda 4000 kişilik tek yumurta ve çift yumurta ikizlerini içeriyordu. Deneyin sonuçları, tek yumurta ikizlerinin pedofil olma ihtimallerinin çift yumurta ikizlerininkilerden çok daha fazla olduğunu gösteriyordu. Tek yumurta ikizleri de çift yumurtla ikizleri de çoğunlukla aynı çevresel etmenlere maruz kalmalarına rağmen, tek yumurta ikizlerinde her iki kardeşin de pedofil olma ihtimalinin açık ara daha yüksek olması, genetik yatkınlığa işaret olarak yorumlandı.[22] Ancak bulunan bu genetik ilişki, çok da yüksek değildi (%14.6) ve tek yumurta ikizlerinde bir kardeş pedofil iken diğerinin olmamasına sık rastlanmıştı (fakat bu rastlantı, kardeşlerden birinin cinsel yönelimi hakkında yalan söylemesi olasılığı dolayısıyla bulunan miktardan daha seyrek olabilir).

İtalya'da bir çalışmada da serebral korteks, hipokampus, beyincikteki nöronlarda belirtilen ve sinirsel gelişim ile de ilişkisi olan PGRN geninde R177H mutasyonunun pedofilik dürtülere sebep olabileceği bildirildi.[23] Bu gendeki bozuklukların cinsel anormalliklere sebep olabileceği hayvan deneylerinden biliniyor.[24]

2017'de yayımlanmış olan bir başka çalışma ise dopamin, serotonin ve monoamin oksidaz gibi davranışla ilişkilendirilebilecek etkenlerden sorumlu genlerin pedofilik istismarcılar ile kontrol grubu (pedofilik istismarcı olmayanlar) içerisinde dağılımları incelendi. Bu genlerin pedofilik istismarcılar ile kontrol grubu arasında bir fark göstermediği görüldü.[25]

Tüm Reklamları Kapat

Gelişimsel Bulgular

Hâlâ bazı işleyişler çözülememiş olsa da nöropsikiyatrik bazı rahatsızlıklarla, genetik faktörlerin yanı sıra gelişimsel anomaliler de bağlantılı olabilir. Gebeliğin ilk yarısında oluşan bu anomalilere küçük fiziksel anomaliler (İng: "minor physical anomalies") denir. Küçük fiziksel anomalilere (KFA) tekli enine palmar kırışık ve kulak şeklinde bozukluklar örnektirler. KFA'ya gebelik süresince oksijen yetmezliği ya da enfeksiyon gibi durumların sebep olduğu düşünülmektedir; otizm ve şizofreni ile KFA'nın ilişkili olduğu da bilinmektedir.[21] 2014 yılında bir araştırma ise, KFA'lar ile pedofilinin bazı göstergelerinin ilişkili olduğunu buldu. Hatta KFA'lar ile pedofili arasındaki bağlantı, KFA'lar ile şizofreni arasındaki bağlantıdan bile güçlüydü![26] Yani pedofilinin bazı nöropsikiyatrik rahatsızlıklarla ortak yönleri olabilir.

Birtakım küçük fiziksel anomaliler (minor physical anomalies).
Birtakım küçük fiziksel anomaliler (minor physical anomalies).
Journal of Psychiatric Research

Doğum öncesinde şekillendiği düşünülen bir diğer özellik, el kullanımıdır.[21] Toplumun yaklaşık %10'u solak iken, nöropsikiyatrik bazı rahatsızlıkları olanlarda bu oran enteresan şekilde %60'lara kadar çıkmaktadır.[27] Pedofilik istismarcılarda solaklık %14,6 gibi normalin üstünde oranda gözlemlenmiştir.[28] 2018'de yapılmış güncel bir çalışmaya göre solaklığın üzerinde epigenetiğin büyük rolü bulunmaktadır. NEUROD6 geninin asimetrik ifadesi solaklığa sebep olduğu bulunmuştur. Bu genin asimetrik ifade edilmesine ise doğum stresi (erken doğum, nefes alma zorluğu vs.) neden oluyor gibi gözükmektedir.[29] KFA ve solaklık gibi doğum öncesi özelliklerin pedofili etmenleri arasında olmaları, pedofilinin doğum öncesi durumlardan kaynaklandığı görüşünü güçlendirmektedir.

İşaret parmağı/yüzük parmağı (2D:4D) oranı da pedofili ile olmasa bile pedofilik istismar ile ilişkili olabilir. Hala tartışmalı olsa da 2D:4D oranının, testosteron miktarıyla ters orantılı olduğu düşünülmektedir.[21] Yani işaret parmağınız yüzük parmağınıza oranla ne kadar kısaysa testosteronunuz o kadar yoğundur. 2019'da yapılan yeni bir araştırmada, 2D:4D oranının pedofilinin kendisi ile değil ama kişinin pedofilik istismar sayısı ile ters orantılı (yani testosteronun pedofilik istismar ile doğru orantılı) olduğu görüldü.[30]

Tüm Reklamları Kapat

Kişilik Bulguları

Pedofili ile ilişkili cinsel taciz ve tecavüz suçu işleyen kişilerde; düşük öz saygı, depresyon, anksiyete ve kişilik problemleri gibi bazı diğer psikopatolojiler de bulunmaktadır.[31]

Bu bozuklukların pedofilinin kendisiyle mi ilişkili olduğu, örnekleme önyargısından mı kaynaklandığı, yoksa bir cinsel suçlu olarak kategorize edilme sonucu mu oluştuğu henüz net değildir.[32] Örneğin bu alanda yapılan birçok çalışmayı inceleyen bir meta-analiz makalesinde, pedofililerdeki psikopatolojilere yönelik çalışmaların çok azının metodolojik olarak doğru olduğu bulunmuş, birçoğunda pedofili ile çocuk istismarcılarının birbirine karıştırıldığı görülmüş, aynı zamanda pedofilleri doğru bir şekilde temsil edecek sayıda katılımcıya nadiren erişilebildiği tespit edilmiştir.[33]

Yapılan bir diğer çalışmada, klinik ortamlarda erişilebilir olan pedofillerin orada bulunma nedeninin, cinsel tercihleri veya diğerlerinin yaptığı baskı nedeniyle yardım alma amaçlı olduğu vurgulanmaktadır. Buna bağlı olarak, klinik ortamda bulunan pedofillerin psikolojik problemler sergileme ihtimali, genel pedofil popülasyonundan yüksek olmaktadır. Benzer şekilde, hapishanelerden toplanan pedofili örneklemleri de suç nedeniyle hapsedilmiş kişileri içermektedir ve bu kişilerde anti-sosyal davranışlar görülmesi ihtimali kaçınılmaz olarak daha yüksek olacaktır.[34]

1983 yılında bir pedofili kulübünün üyeleri üzerinde yapılan bir çalışmada, pedofiller ve kontrol grubu arasındaki en büyük farkın içedönüklük skalasında olduğu, pedofillerin çok daha utangaç, hassas ve depresif olduğu görülmüştür. Ayrıca bu çalışmada pedofiller yüksek nevrotizm ve psikotizm nitelikleri sergilemiştir; buna karşılık, bu bozuklukların seviyesi, tüm pedofilleri bir patoloji olarak kategorize etmek için yeterli olmamıştır.[35]

Tüm Reklamları Kapat

Agora Bilim Pazarı
Dünya Hayvan Haritası 1000 Parça Puzzle

Çocuklarınıza Dünya’yı tanıtmak ve hayvanları sevdirmek için harika bir fırsat! 1000 parçalı bu puzzle’ımız ile hem farklı bölgelerdeki hayvanları tanıyabilir hem de Dünya’ya daha aşina hale gelebilirsiniz.

  • Bu puzzle’ın boyutu 48 cm x 68 cm’dir.
  • Uyarı: Küçük parçalar nedeniyle sürekli yetişkin denetiminde oynanmalıdır.
Devamını Göster
₺270.00
Dünya Hayvan Haritası 1000 Parça Puzzle
  • Dış Sitelerde Paylaş

Her ne kadar pedofili olmayan bireyler de çocuk pornosu izleyebilseler de, çocuk pornosu tüketimi, bir çocuk tacizcisini bir pedofilden ayırmanın daha etkili yollarından biridir.[20], [36] Çocuk pornosu tüketimi, bireysel cinsel dürtüleri tatmin etmekten diğer koleksiyoncularla paylaşmaya kadar ve hatta çocukları cinsel tacize hazırlamaya kadar geniş bir neden yelpazesinde tüketilebilmektedir.[37], [38] Pedofillerin büyük bir kısmı, çocuk pornosu koleksiyonlarını yaş, cinsiyet, seks yöntemi ve cinsel fanteziye göre toplamaya, kategorize etmeye, düzenlemeye ve isimlendirmeye fazlasıyla meyillilerdir.[37]

Bilişsel Bulgular

Öz Denetim

2013 ve 2017'de yayımlanan iki araştırma, denekler bir çeşit görev gerçekleştirirken fMRI taraması kullanarak dürtüleri engellemede başarılarını ölçtüler. Deneklere verilen görev bir "yap/yapma" (go/no-go) göreviydi. Örneğin karşılarına "x" ("yap") işareti çıkınca basarken "+" ("yapma") çıkınca beklemeleri gerekiyordu. "Yap" görevleri "yapma"lardan fazla olduğu için denekler, bir hareketi yapmaya alıştıktan sonra, devam etme refleksini baskılayıp ani kararlar verebilmede ne düzeyde başarılılar test ediliyordu. Bu esnada da fMRI taraması yapılıyordu.[39], [40]

2013 deneyi, pedofiller ile kontrolleri (pedofil olmayanları) karşılaştırırken; 2017 deneyi denekleri, kontrol grubu, istismar etmiş pedofili ve istismar etmemiş pedofili olarak karşılaştırdı. fMRI sonuçlarına göre beynin frontoparietal bölgesi bu görevlerde, özellikle "yapma"larda, yüksek aktivite sergiliyordu. Görev başarısında ise ilk deney, kontrollerin (pedofil olmayanların) pedofillerden başarılı olduğu sonucuna vardı, daha büyük bir denek grubu kullanmış olan ikinci deney ise, pedofillerin kontrollerden fark göstermediğini, istismar etmemiş pedofillerin ise, istismar etmiş pedofillerden başarılı olduğunu gösterdi. Bu sonuçlar şaşırtıcıydı, çünkü çok daha büyük bir denek grubu kullanan 2017 deneyi, pedofillerin ani refleksleri engellemede kontrollerden başarısız olmadıklarını ve istismar etmemiş pedofillerin öz kontrollerinin daha bile güçlü olabileceğini ortaya koyuyordu.

Buna ek olarak, bir belirti olmasa da, istismarcı pedofillerin yaptıklarını sıradanlaştırdıkları, bir çocukla cinsel ilişkiyi anormal görmedikleri; ancak bir çocukla cinsel ilişki ile bir çocuğa tecavüzü ayırdıkları ve tecavüzü cinsel ilişki kadar sıradan görmedikleri de bulunmuştur.[41]

Deneklerin fMRI sonuçları arasındaki farka bakarak pedofil/pedofil-olmayan grafiği kolaylıkla oluşturulabilindi.
Deneklerin fMRI sonuçları arasındaki farka bakarak pedofil/pedofil-olmayan grafiği kolaylıkla oluşturulabilindi.
JAMA Psychiatry
13 Yaş Öncesi Kafa Travması

2003'te yapılan bir araştırma, 13 yaşından önce kafaya alınan ağır hasarların pedofil olma riskini artırdığını keşfetti.[42] Hepsi erkek cinsel istismarcılardan oluşan 685 kişilik denek grubu; pedofil (ergenlik öncesi kişilere cinsel ilgi duyanlar), hebefil (ergenlik çağında kişilere cinsel ilgi duyanlar) ve teliofil (yetişkinlere ilgi duyanlar) olarak üçe ayrılıp incelendi.

Deneklere, kafalarına bir süre bilinçlerini kaybetmelerine sebep olan bir darbe alıp almadıkları ve aldılarsa hangi yaşta olduğu soruldu. Elde edilen veriler cinsel yönelime ve darbe alınan yaşa göre karşılaştırıldıklarında kafaya 13 yaşından önce ağır darbe alanların sıklığı ile istismar edilen kişi yaşının ters orantılı olduğuna işaret ediyordu. Yani kafalarına 13 yaşından önce ağır darbe alanlar pedofilik istismarcı olmaya meyilliydiler, hatta pedofillerin kafalarına darbe almış olma oranları, teliofillerinkinin yaklaşık 2 katıydı. 13 yaşından sonra alınan darbeler ise bir değişikliğe sebep olmuyordu.

Bu durumun beyin esnekliği ve gelişimiyle alakası olabilir fakat araştırma; deney grubunun istismarcı olmayan pedofillere sahip olmaması, kafaya alınan ağır darbelerin toplumdaki/pedofillerdeki yayılımına değinilmemesi ve kafasına ağır darbe alanların ne kadarının sonradan istismar ettiği gibi birtakım verilerden yoksun.[43]

pedofil (ergenlik öncesi kişilere cinsel ilgi duyanlar), hebefil (ergenlik çağında kişilere cinsel ilgi duyanlar) ve teliofillerin (yetişkinlere ilgi duyanlar) 13 yaşından önce kafalarına ağır darbe alma oranları.
pedofil (ergenlik öncesi kişilere cinsel ilgi duyanlar), hebefil (ergenlik çağında kişilere cinsel ilgi duyanlar) ve teliofillerin (yetişkinlere ilgi duyanlar) 13 yaşından önce kafalarına ağır darbe alma oranları.
SpringerLink

Deneklerin, istismarlarına yalandan bir destek sağlamak için, sorulara doğru cevap vermeme ya da hafif darbeleri abartma ihtimaline karşı araştırmanın yazarları, ortalama IQ'ları 90 ve ortalama eğitim seviyeleri lise mezunu olan deneklerin güncel nörobiyolojik bilgilere dayanarak ufak yaşta darbe aldıklarına dair yalan söylemelerini zayıf olasılık olarak gösteriyorlar. Bir istismarcının kafasına darbe aldığı yaş hakkında yalan söylerken "istismardan 2 sene önce" demek yerine, çocukluktan bir yaş seçmesi için de geçerli bir neden olmadığını ekliyorlar.[42]

Kurbandan Faile Döngüsü

Cinsel istismara uğramış çocukların ilerleyen yıllarda cinsel tacizcilik eğilimi göstermeleri durumuna "kurban-fail döngüsü" ismi verilmektedir.[7] Belki pedofilinin ve çocuk cinsel istismarının direkt sebebi olmasa da kuvvetli bir etmeni olabileceği üzerine şu ana dek birçok çalışma yapılmıştır.

Yapılan çoğu araştırma, çocuk cinsel istismarcılarının, çocukluk dönemlerinin belli bir noktasında kendilerinin de istismara uğradıklarını desteklemektedir. Çocuk cinsel istismarcılarının, kendileri çocukken cinsel istismara uğramış olma oranları araştırmadan araştırmaya %28 ila %93 arasında değişmektedir.[44] Hatta istismarcıların, kurbanlarını, kendileri istismara uğradıkları yaştan seçtiklerine dair bile bulgular vardı.[13] Üstelik ilk cinsel tecrübe yaşama yaşı da pedofillerde, toplum ortalamasının çok altındaydı: Kontrol grubunun ortalaması olan 16.13 ±2.42 yaşına karşılık pedofiller 11.10 ±5.2 yaşında ilk cinsel tecrübelerini yaşamışlardı.[45]

Tüm Reklamları Kapat

Fakat pedofillerin sözlerine dayanan bu araştırmalar, yeterince güvenilir kabul edilmemektedir.[46] Muhtemel cezalandırmayı ya da tepkiyi azaltmak için mahkemede ya da klinikte failin, öyle olmadığı halde, kendisinin de küçükken cinsel istismara uğradığını söyleyebileceğinden şüphelenilerek yalnızca söylenenlere bakmaktan daha güvenilir yöntemler araştırılmıştır.[47]

1994'te yapılan bir çalışmanın sonuçları. Verilere göre pedofillerin 12 yaş altında tacize uğramış olma olasılığı (%43.9), normalin (%13.4) 3 katından fazlaydı. Deneklere önce pedofil olup olmadıklarını anlamak için sorular sorulup sonra da tacize uğrayıp uğramadıkları sorulmuştu. Yalnızca soru sırasına bakarak bile deneyin amacı denekler tarafından anlaşılabilir ve kötüye kullanılabilirdi.
1994'te yapılan bir çalışmanın sonuçları. Verilere göre pedofillerin 12 yaş altında tacize uğramış olma olasılığı (%43.9), normalin (%13.4) 3 katından fazlaydı. Deneklere önce pedofil olup olmadıklarını anlamak için sorular sorulup sonra da tacize uğrayıp uğramadıkları sorulmuştu. Yalnızca soru sırasına bakarak bile deneyin amacı denekler tarafından anlaşılabilir ve kötüye kullanılabilirdi.
SpringerLink

Kurbandan faile döngüsünün doğruluğunu test edebilmek için 1999 ve 2015 yıllarında iki araştırma düzenlendi. 1999'da düzenlenen araştırmada sorular sorulurken bir yandan yalan detektörü kullanıldı ve detektörden öncesi ile sonrası verileri karşılaştırıldı. Yalan dedektörü kullanılarak elde edilen veriler çarpıcıydı, çünkü tacizci başına ortalama kurban sayısı 2.1'den 11.6'ya, tacizcilerin çocukken tacize uğrama oranıysa %83'ten %17'ye düştü![47] Bu sonuçlara göre tacizciler işledikleri suç sayısını azaltıyor ve çocukken tacize uğradıkları konusunda da yalan söylüyorlardı. Ancak yalan detektörlerinin büyük oranda sahtebilim ürünü olmaları dolayısıyla bu sonuçlara fazlasıyla kuşkuyla yaklaşmak gerekmektedir.

2015'ye yapılan bir diğer çalışma da daha farklı sonuçlar göstermedi: Bu sefer kötü muamele görmüş ve/veya kesin olarak en az 1 istismar suçu işlemiş bireylerden oluşan 38.282 kişilik (hepsi erkek) epey geniş bir deney grubu kullanıldı, herkese teker teker sormak (ve dolayısıyla yalan detektörü gibi hatalı teknolojiler kullanmak) yerine, resmî kayıtlar kontrol edildi. Bu grupta da cinsel istismarcıların yalnızca %3'ünün resmî olarak çocukken istismara uğradığı görüldü.[31]Buna rağmen, pedofillerin "gerçek" ve "fırsatçı" olarak ayrılarak yeniden araştırılmaları, çocuklukta istismara uğramanın ardından pedofiliye genel olarak değil de bu kategorilerin birinden birine yatkınlık oluşup oluşmadığını anlamamızı sağlayabilir.[48]

Teşhis Yöntemleri

Pedofili teşhisini %100 isabetlilikle yapabildiği genel geçer olarak kabul edilen hiçbir yöntem bulunmamaktadır. Bunun sebebi, pedofilinin resmi belirti ve semptomlarıyla bağlantılı çünkü teşhis yöntemleri, kişinin durumundan dertli olup olmadığını ya da durumunun 6 aydan uzun sürüp sürmediğini kesin olarak söyleyemez ama bunlar tanı koyulması için gerekli şartlar arasındadır.[4], [21]

Tüm Reklamları Kapat

Ancak belirli yöntemler, bu kadar yüksek bir kesinlikte teşhisi mümkün kılmaya aday gözükmektedir: fMRI, penil pletismografi, göz takibi ve birtakım davranışsal testler, hem adli hem tıbbi alanlarda uzun zamandır kullanılmakta ve onaylıdırlar. Ergenlik öncesi çocuklara cinsel yönelim teşhisi için en uygun görülen yaklaşımlar da bunlardır.[21]

Ancak bilim insanları, "pedofili biyobelirteçleri"nin, yani pedofili göstergelerinin, halk tarafından yanlış anlaşılabileceğini ve "çocuk cinsel istismarcılığı biyobelirteçleri", yani çocuk cinsel istismarcılığı göstergeleri, anlamına gelmediğini de özellikle belirtmektedirler.[21]

fMRI Beyin Görüntüleme

fMRI teknolojisi, oldukça yüksek kesinlikle pedofillerin tespitinde de kullanılabilmektedir. 2011'de yapılan bir deneyde heteroseksüel pedofil, homoseksüel pedofil, heteroseksüel kontrol ve homoseksüel kontrol deneklere birer saniyelik cinsel fotoğraflar gösterildi. Fotoğraf arasında çıplak yetişkin kadınlar, yetişkin erkekler, oğlanlar ve kızlar vardı. Deneklerin yalnızca fMRI sonuçları karşılaştırılarak, %100 belirlilikle kişinin pedofil olup olmadığı tespit edilebildi![49]

Fakat pedofili tespiti için bile olsa deneklere çıplak çocuk fotoğraflarının gösterilmesinden rahatsızlık duyularak deney, ufak bir değişiklikle 2015'te tekrarlandı: Bu sefer yalnızca yüz fotoğrafları gösterildi. Şaşırtıcı şekilde, sadece yüz fotoğraflarına bakılınca bile deneklerin beyinleri, cinsel yönelimi ortaya gayet net koyuyordu. Bu sefer belirlilik %100 olmasa da %92 ile hala epey yüksekti.[50]

Tüm Reklamları Kapat

Penil Pletismografi

Pedofili tespitinde sık kullanılan bir yöntem, penil pletismografi ya da fallometri, yani penis boyutundaki değişikliğin ölçümüdür.[21] 2017'de yayımlanan bir deneyde 1,136 gibi epey büyük bir sayıda denek üzerinde bu yöntem kullanıldı. Deneklere hareketsiz çocuk vinyetleri gösterildi ve bu sırada her biri yaklaşık 2 dakika süren birtakım ses kayıtları dinletildi. Ses kayıtlarının 3'ü bir adam ile bir oğlan arasında, 3'ü bir adam ile bir kız arasında, 2'si ise bir adam ile bir kadın arasında cinsel diyaloglar içeren senaryolardan oluşuyordu. Deney sonuçları, pedofilik istismarcıların %83'ünün cinsel uyarılmalarını başarıyla baskılayamadıklarını gösterdi.[51] Fakat bu yöntemi eleştirenler de olmuştur.[52]

Pedofili ve çocuk cinsel istismarı teşhisi için kullanışlı yöntemler ve kriterlere göre karşılaştırmaları.
Pedofili ve çocuk cinsel istismarı teşhisi için kullanışlı yöntemler ve kriterlere göre karşılaştırmaları.
frontiers

Göz Takibi

Göz takibi deneyleri birçok defa yapılmıştır. Bu yöntem, pedofillerin pedofil olmayanlardan ayırt edilebilmesi için, diğer bazı yöntemler kadar iyi olmasa da, kullanılabilir. 2012'de yayımlanan bir deneyde pedofillerin gözlerini cinsel çocuk görsellerine kontrol grubundan daha hızlı kenetledikleri ve gözlerini daha uzun süre diktikleri bulundu. Yalnızca göz reflekslerine bakarak %90 belirlilikle pedofiller tespit edilebildi.[53]

Benzer bir başka deneyde deneklerin dikkatleri ölçüldü. Denekler bir iş ile meşgulken (farklı açılara döndürülmüş cisimlerden aynı olanları eşleştiriyorken) cinsel uyaran görselleri gösterildi ve dikkatlerini ne ölçüde kaybettikleri göz takibi ile ölçüldü. Pedofillerin, karşılarına cinsel uyaran çıkınca, kontrollerden önemli ölçüde daha dikkatsizleştikleri tespit edildi.

Bu yöntemle pedofilinin seviyesi ya da terapide iyileşme süreci takip edilebilir.[54] Zira, kendi kendini ihbar etmiş olan pedofillerin, adli işlemle tespit edilmiş pedofillerden bu testlerde daha başarılı oldukları bulundu.[55]

Tüm Reklamları Kapat

Tedaviler veya İdare Yöntemleri

An itibariyle pedofili için tedavilerin çoğu, pedofilinin altında yatan sebepleri engellemekten ziyade, ileride tekrarlanabilecek istismarları engellemeye odaklıdır.[7]

Kişinin düşüncelerini ve davranışlarını değiştirmeyi öğrendiği bilişsel-davranışsal terapi, kurbanı anlamaya yönelik empati eğitimleri, diğer cinsel rahatsızlık tedavilerinde de kullanılan anti-antrojenler, fluoksetin gibi antidepresanlardan yararlanma ve kısırlaştırma gibi yöntemler ya da bunların kombinasyonları, en yaygın kullanılan tedavi yöntemleridir.[18], [48], [56] Ne var ki araştırmalar, hormon ve antidepresan tedavilerinin bile pedofilik yönelimi tamamen ortadan kaldıramadığını, pedofilik kişilerin bu tedaviler sonrasında da ergenlik öncesi çocuklara cinsel yönelime sahip olmaya devam ettiğini, bu tedavilerin en fazla fantezi, dürtü ve mastürbasyonu azaltabildiğini göstermiştir.[7], [10], [57]

Yani pedofilik yönelim tamamen ortadan kaldırılamamaktadır, ama bireyin cinsel davranışları normalden aşağı seviyelere indirilebilir ve eğer tedaviye bağlı kalınıp yeterince uzun devam edilirse, başarı oranları da %91 gibi yüksek seviyelere ulaşabilmektedir.[58] Fakat bilim insanları, pedofil birey tedaviye bağlılıkta istekli olmadığı sürece hiçbir tedavinin etkili olmayacağını belirtmektedirler.[7]

Bu dürtü azaltıcı tedaviler arasında, önceden bahsedilen yöntemlerin yanı sıra, senaryolar oluşturulup pedofilin davranışlarının izlendiği sanal gerçeklik teknolojisi de bulunmaktadır.[59] Bu sayede, örneğin kişi markette bir çocukla karşılaşınca vücudunun ne gibi tepkiler vereceği, tepkilerin tedavi ile azalıp azalmadığı kontrol edilebilir.[59]

Tüm Reklamları Kapat

Pedofilin gidişatını gözlemlemek için kullanılabilecek sanal bir süpermarket.
Pedofilin gidişatını gözlemlemek için kullanılabilecek sanal bir süpermarket.
Frontiers

Görülme Sıklığı ve Dağılımı (Epidemiyoloji)

Tahminlere göre erkekler arasında gerçek pedofili sıklığı yaklaşık %1 iken, genel fanteziler de hesaba katıldığında bu oran %5'e kadar çıkmaktadır.[43]

Hüküm giymiş çocuk cinsel istismarcılarından %0.4-4'ü kadın olmakla birlikte, %10 civarına işaret eden tahminler de vardır; aradaki farka dair önerilen muhtemel sebepler bulunmaktadır. Bunlar arasında oğlanlar ile kızlar arasındaki cinsel ilişkinin olumsuz sonuçlarını görmezden gelmek gibi faktörler bulunmaktadır.[48], [60], [61], [62], [63]

Ek olarak, pedofillerin, pedofili ile birlikte sahip oldukları cinsel yönelimlerin (heteroseksüel, homoseksüel, biseksüel vs.) yayılımları da net şekilde bilinmemektedir.[13]

Etimoloji

Pedofilinin İngilizce karşılığı pedophilia (ya da paedophilia) olmakla birlikte sözcük, Yunancada "çocuk" anlamına gelen paîs veya paidós (Yun: "παῖς" veya "παιδός") ile, "arkadaşlık" veya "arkadaşça sevgi" anlamlarına gelen philía'nın (Yun: "φιλία") birleştirilmesiyle türetilmiştir.[64]

Tüm Reklamları Kapat

Diğer Başlıklar

Toplum ve Medya

Pedofiller istismar suçu işleyip işlememelerinden bağımsız olarak toplumda kötü karşılanırlar. Almanya'da yapılan bir araştırma insanların %14'ünün ve internet üzerinden yapılan bir diğer araştırma da insanların %28'inin, pedofillerin suç işlemeseler bile ölmeleri gerektiğini düşündüklerini tespit etmiştir.[65] Psikoterapistlerin bile pedofillere yardımsever yaklaşmadıkları rapor edilmiştir.[66] Toplumun pedofillere muamelesinin, pedofillerin topluma (ve hatta terapistlere) güvensizliği olarak yansıdığı görülmüştür.[66]

Pedofillere yardım amaçlı kurulmuş Önleme Ağı "Suç İşleme!" (Prevention Network "Don't offend!") isimli bir kuruluştan 11 profesyonel sağlık görevlisiyle yapılan röportajlara göre bu uzmanlar, pedofilinin medyadaki kapsamını gerçeklerden çok, duygulara odaklı bulmaktadırlar.[67] Pedofilinin sık sık çocuk cinsel istismarı ile eş anlamlı kullanıldığını, çocuk cinsel istismarı suçlarının yalnızca yarısının pedofiller tarafından işlendiğini görmezden geldiklerini ve suç işlemeyen pedofiller hakkında yazmak haber niteliği taşımayacağından yanlış algı oluştuğunu belirtmektedirler.[12]

Ayrıca, popüler kültürde pedofiliye yönelik daha kaliteli makaleler yayınlandığında ve bu tür rahatsızlığı olan kişiler veya bunlarla uğraşan uzmanlarla daha kaliteli röportajlar yapıldığında, daha fazla sayıda pedofilin yardım için başvurduklarını vurgulamaktadırlar.[67] Yani pedofili hakkında gerçekleri baz alarak yazılan yazılar ve diğer tür paylaşımlar aslında pedofilleri psikolojik yardım almaya teşvik etmektedir.

Pedofilik bir birey suç işlemese bile, medya onları "canavar" olarak damgaladığında, etki tam tersine dönmektedir: Bu kişiler, kimliklerini açığa çıkarıp dışlanmaktan korktuğu için profesyonel yardım alamamakta ve daha büyük tehlikelere kapı aralanmaktadır.[67] Medyanın damgalama kadar, damgayı kaldırma gücü de bulunmaktadır. Toronto Üniversitesinde seksolog olan Ray Blanchard şöyle izah etmektedir:[13]

Tüm Reklamları Kapat

İnsanlar çocuk veya yetişkinlere ilgi duyma seçimine, erkek veya kadınlara ilgi duyma seçiminden daha fazla sahip değildir. Eğer bu [pedofilik] konumda herhangi bir seçim varsa o da pedofillerin, cinsel ilgi alanlarının yönünün ve bunları ifade etmelerini engelleyen toplumsal yasaklamaların tamamen farkına vardıkları andan itibaren hayatlarını nasıl yönettikleridir.

Pedofillerin bazıları, yönelimlerini kucaklar ve savunurlarken, bazıları da toplumsal ahlakın farkındadırlar ve dolayısıyla bir çocukla yakınlaşmanın ahlaken yanlış olacağını kabullenirler. Bu çelişki ;hüsran, izole olma, yalnızlık, depresyon ve anksiyeteye sebep olabilir. Bu durumdaki pedofillerin, bu zihinsel hastalıklarla kendileri boğuşmak yerine, profesyonel yardım almaları hem kendi sağlıkları hem de toplum sağlığı açısından önemlidir.[13]

Pedofili Aktivizmi

1950'lerin sonlarından itibaren pedofililer arasında üyelik ve dayanışmayı sağlayan bazı gruplar ortaya çıkmaya başlamışlardır. Bu grupların ana hedeflerinden birkaçı; yetişkinlik yaşının düşürülmesi veya tamamen ortadan kaldırılması; pedofilinin bir psikolojik bozukluk olarak değil de bir cinsel yönelim olarak kabul edilmesi ve çocuk pornosunun normalleştirilmesidir.[68], [69], [70] Bu girişimlerin hiçbiri toplum nezdinde karşılık bulmamış ve desteklenmemiştir.[71], [72], [73] Pedofili savunucusu olan grupların büyük bir kısmı ya dağılmış ya da önemsenmeyecek kadar az sayıda üye ve çok kısıtlı sayıda internet sitesi aracılığıyla aktivizme devam etmektedir.[74], [75]

Buna karşılık, "Erdemli Pedofiller" gibi bazı gruplar, pedofilinin ahlaki olarak hatalı olduğunu kabul etmekte ve pedofillerin her zaman "canavar" olmak zorunda olmadığı konusunda halkı bilinçlendirmeyi hedeflemektedirler.[76], [77]

Pedofili Karşıtı Aktivizm

Pedofiliye karşı gruplar tarafından sürdürülen aktivizm, pedofilinin baskılanmasını, pedofili aktivistlerinin engellenmesini veya onlara karşı protestolar düzenlenmesini, çocuk pornosu veya çocuklara yönelik cinsel taciz gibi pedofiliyle ilişkili olan olgularla mücadeleyi ve bu tür davranışlar sergileyenlerin tespit edilip cezalandırılması çalışmalarını içermektedir.[78], [79], [80]

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
70
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

İçerikle İlgili Sorular
Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 46
  • İnanılmaz 19
  • İğrenç! 7
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 6
  • Bilim Budur! 5
  • Üzücü! 5
  • Grrr... *@$# 4
  • Merak Uyandırıcı! 3
  • Muhteşem! 2
  • Güldürdü 2
  • Umut Verici! 1
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 24/04/2024 17:00:17 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10680

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Psikoloji
Aslan
Kuyruksuz Maymun
Yas
Evrimsel Tarih
Kırmızı
Kök Hücre
Önyargı
Tehdit
Lazer
Süt
Ufo
Dilbilim
Yapay Zeka
Ateş
Balıklar
Oyun
Sinir
Mikrobiyoloji
Sahtebilim
Elektrik
Koaservat
Şüphecilik
Pediatri
Periyodik Tablo
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
M. Tuzla, et al. Pedofili Nedir? Pedofilik Dürtülerin Kaynağı Nedir? Pedofiliyi Tedavi Etmek Mümkün mü?. (2 Ağustos 2021). Alındığı Tarih: 24 Nisan 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/10680
Tuzla, M., Bakırcı, Ç. M. (2021, August 02). Pedofili Nedir? Pedofilik Dürtülerin Kaynağı Nedir? Pedofiliyi Tedavi Etmek Mümkün mü?. Evrim Ağacı. Retrieved April 24, 2024. from https://evrimagaci.org/s/10680
M. Tuzla, et al. “Pedofili Nedir? Pedofilik Dürtülerin Kaynağı Nedir? Pedofiliyi Tedavi Etmek Mümkün mü?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 02 Aug. 2021, https://evrimagaci.org/s/10680.
Tuzla, Melih. Bakırcı, Çağrı Mert. “Pedofili Nedir? Pedofilik Dürtülerin Kaynağı Nedir? Pedofiliyi Tedavi Etmek Mümkün mü?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, August 02, 2021. https://evrimagaci.org/s/10680.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close