Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kızıl şahin (Buteo rufinus)

Kızıl şahin (Buteo rufinus) H. Tuğrul Atasoy
Genç bir kızıl şahin.
3 dakika
3,720
Tüm Reklamları Kapat
Kızıl şahin
  • Bilimsel Adı Buteo rufinus
  • Halk Arasındaki Türkçe Adı Kızıl şahin
  • Halk Arasındaki İngilizce Adı Long-legged buzzard
Taksonomi
  • Bu içerik, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
  • Gözlem Ekle
Kalkış anındaki yetişkin birey.
Kalkış anındaki yetişkin birey.
H. Tuğrul Atasoy

Gözlem Bilgileri

Bolu'nun Gerede yolu üzerinde gözlemlediğimiz bu muhteşem yırtıcı, ufak bir tepede rüzgarla birlikte aşağı yukarı uçarak etrafı tarıyordu. Bu tip iri yırtıcıları gözlemlemek için sabah erken saatlerde arazide olmak gerekiyor. Çünkü saat 10'dan sonra ısınan hava ile birlikte artan termal hava akımlarını kullanarak yükselmeye başlıyorlar. Bizim kayıtlarımıza göre öğlen 10.40 gibi havalandılar. Saat 11.30 sularında ise iyice yükseldiler.

Bolu/Yeniçağ'da kaydettiğimiz bir genç birey.
Pedram Türkoğlu

Tanım ve Genel Bilgiler

Ülkemizdeki en iri şahin türlerinden biri olmakla birlikte aynı zamanda en iri yırtıcı kuşlarımızdan (raptor) biridir. İri görünümü ile kaya kartalını (Aquila chrysaetos) andırır. Kendisi yaygın şahinden (Buteo buteo) daha büyük ve daha uzundur. Kanat açıklığı 115 ile 160 cm civarındadır. Kanat altının tonları da isminden anlaşılacağı gibi kızıl tonlarındadır. Seksüel dimorfizm yani cinsiyetler arası görünüş farkı neredeyse yok gibidir. Yabancı kaynaklarda uzun bacaklı şahin diye de geçer. Kızıl şahinde de, tıpkı yaygın şahinde olduğu gibi açıktan koyuya pek çok renk varyasyonu (don) görülebilir. Fakat fotoğraftaki gibi turuncumsu don daha yaygındır. Ayrıca genç kızıl şahinlerin renk tonları beyaza yakınken, erişkinliğe doğru koyulaşmaya başlar.

Beyaz göğüs tüyleri henüz bir genç olduğunu gösteriyor.
Beyaz göğüs tüyleri henüz bir genç olduğunu gösteriyor.
H. Tuğrul Atasoy

Oldukça fazla varyasyonu bulunduğundan ve şahin (Buteo buteo) ile karıştırıldığından ötürü Field Guide to Birds isimli taksonomik ornitoloji kitaplarından yardım almak gerekebilir. Renk varyasyonlarını (don), yaşlarına göre renk tonlamalarını ve her taraftan görünüşünü ayrıntılı olarak işleyen Collins Bird Guide uygulaması sayesinde de ayrıntılı olarak tür tanımı yapmak mümkün. Uygulamayı anlattığımız yazımıza buradan erişebilirsiniz.

Ekolojik Dağılım ve Habitat

Kuzey Afrika, Güneydoğu Avrupa ve Asya'nın birçok bölgesinde yayılmışlardır. Besin zincirinde ona rakip olabilecek tür sayısı az olduğu için yayılış (biyocoğrafya) açısından oldukça baskın bir avcıdır. Hem bozkır hem de çöl gibi alanlarda yayılış gösterebilirler.

Tüm Reklamları Kapat

Eskişehir/Mihalıççık yol üzerinde gözlemlediğimiz bir başka birey.
Eskişehir/Mihalıççık yol üzerinde gözlemlediğimiz bir başka birey.
Pedram Türkoğlu

Davranış ve Etoloji

Kızıl şahin, karakteristik olarak süzülürken kanadını omzundan yukarı kaldırır. Ardından genelde termal hava akımları ve rüzgarlar ile adeta havada durarak bir aşağı, bir yukarı manevralarla alanı tarar. Sık sık rüzgara karşı asılı kalarak araziyi izler. Tünediği bölgeden kalkarken oldukça hantal bir kanat çırpma sergiler. Öte yandan gerektiğinde Dünya'nın en hızlı hayvanı olan gökdoğan (Falco peregrinus) gibi hızla dalışa geçerek avını kapabilir. Elbette gökdoğanın (Falco peregrinus) azami hızına ulaşamaz; ancak oldukça yakın hızlara gelebilir. Gökdoğanı inceleme şansı elde ettiğimiz gözleme de buradan ulaşabilirsiniz. Tek eşlidirler ve yılda sadece bir kez kuluçka yaparlar. Yumurta sayıları 2 ile 4 arasında değişir.

Şehirler arası yollarda elektrik direkleri ve tellerde tünerken sıklıkla gözlemlenebilirler.
Şehirler arası yollarda elektrik direkleri ve tellerde tünerken sıklıkla gözlemlenebilirler.
H. Tuğrul Atasoy

Diyet ve Metabolizma

Böceklerden, küçük memelilere kadar her şeyi yiyebilir. Hatta arazideyken bir yabani tavşanı tehdit etmesine bile tanık olduk. Söz konusu gözlemimize buradan ulaşabilirsiniz.

Aynı gün Bolu'da gözlemlediğimiz üç büyük yırtıcı kuş (raptor) türü.
Aynı gün Bolu'da gözlemlediğimiz üç büyük yırtıcı kuş (raptor) türü.
Pedram Türkoğlu

Etimoloji

İngilizce "long legged buzzard" olarak kullanılır. Türkçe'de kızıl şahin şeklinde kullanılır. Kuzey Amerika'da yaşayan kızıl kuyruklu şahin (Buteo jamaicensis) ile isim benzerliği taşıdığı için karıştırılmaması gerekir. Söz konusu gözlem kaydımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
1
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 08:59:32 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7215

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
P. Türkoğlu. Kızıl şahin (Buteo rufinus). (27 Haziran 2018). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7215
Türkoğlu, P. (2018, June 27). Kızıl şahin (Buteo rufinus). Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7215
P. Türkoğlu. “Kızıl şahin (Buteo rufinus).” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, 27 Jun. 2018, https://evrimagaci.org/s/7215.
Türkoğlu, Pedram. “Kızıl şahin (Buteo rufinus).” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, June 27, 2018. https://evrimagaci.org/s/7215.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close