Işık Kirliliği ve Karanlık Gök Bölgeleri

Şehirleşme, birçok fayda ve zararla birlikte gelmiştir. Bu zararlardan bir tanesi, ışık kirliliğidir. Ne yazık ki günümüzde başınızı kaldırıp göğe baktığınızda gördüğünüz şey, atalarımızın gördüğünden çok ama çok farklıdır. Şehirlerimizden saçılan yapay ışıklar, Evren'in derinliklerinden gelen ışıkları görmemizi zorlaştırmakta, hatta imkansız kılmaktadır. Buna bağlı olarak bizlerin gökyüzündeki cisimleri görme sıklığımız dikkate değer miktarda azalmıştır. Bunun belki de en büyük sıkıntılarından birisi, bizlerin göğe bakarak hayal kurma miktarının dikkate değer miktarda azalmış olmasıdır. 

Bu soruna yönelik çözümlerden bir tanesi, mümkün olduğunca şehir dışına çıkarak, ışık kirliliğinin azaldığı noktalarda gök gözlemi yapmaktır. Ne var ki şehirlerin aşırı büyümesi, nüfusun dikkate değer miktarda artışı, her çeşit teknolojinin kırsala da hızla yayılıyor olması gibi nedenlerle artık şehir dışında bile bu tip karanlık alanlar bulmakta zorlanmaya başlayabilirsiniz. Ayrıca şehirden epey miktarda uzaklaşmadığınız sürece halen şehir ışıkları dolayısıyla gök cisimlerini görme miktarınız kısıtlanacaktır.

İşte bu nedenle Uluslararası Karanlık Gökyüzü Birliği (International Dark-Sky Association), ışık kirliliği ile mücadele ve gök gözlemlerini teşvik etmek adına Dünya çapındaki "karanlık gök bölgesi" adı verilen yerleri tespit etmektedir. Bu bölgelerde ışık kirliliği son derece düşüktür veya pratik olarak hiç yoktur; dolayısıyla gökyüzü tüm ihtişamıyla görülebilmektedir.

Ne yazık ki ülkemizdeki hiçbir kurum henüz bu birliğin bir parçası değildir, dolayısıyla siteleri üzerinden yayınladıkları haritada Türkiye'deki karanlık gök bölgeleri bulunmamaktadır. Ancak ABD, Kanada, İrlanda, Fransa ve Almanya şu ana kadar bu projeye katkı sağlayan ülkelerdir.

Bu paylaşımla, Türkiye'deki gökyüzü oluşumlarına bu projeye katkı sağlamaları için teşvik olmayı ümit ediyoruz.