"Güzel" ve "Güzellik" Üzerine Bir Deneme

Bazı soruların herkes için net bir cevabı olmadığı barizdir. Örneğin Tanrı'nın varlığı ya da yokluğu meselesi bunlardan birisidir. Veyahut da bugün yazacağım "Güzellik" konusu... Hayatta her şey devinim içinde olduğundan, belki de bugün yazacağım "güzellik" anlayışımdan ileride pişmanlık duyacağım. Ancak "Pişmanlık" duygusu da herhalde yaşanmak için vardır.

Bazen insanlarla konuşurken, belki de diğer konulardan haz almadığımdan, konuyu ne yapar eder felsefeye getiririm. Malumunuz; felsefik soruların nesnel, kesin bir cevabı yoktur, olamaz.

Bazen lafı güzellikten açarım ve genellikle herkesin bu soruma bir cevabı olur. Oysa güzellik, hemen cevap verilebilecek kadar "Çirkin" bir şey değildir herhalde. Ancak belki de benim konuştuğum insanların ne kadar "Düşünmekten aciz" olduğundan olacak, hepsinin verdiği cevap aynıdır: "Güzellik, göze güzel görünen her şeydir." Her ne kadar ben de bu eğitim sistemi tarafından düşünmekten uzaklaştırılsam da (Bunun bir bahane olduğunun farkındayım) henüz bunu diyecek kadar aptal olmadığımı düşünüyorum.

Tamamen hatalarla dolu bir cümle bu. Bir kere ben zaten güzeli soruyorum. Ama karşı taraf bana güzel ile cevap veriyor. Bu; üçgenin ne olduğunu soran birisine, cümlenin içinde "üçgen" terimi ile üçgeni açıklamaya benzer. Bunlar benzerdir. Ama eğer telefonun ne olduğunu soran birine telefondur diye cevap verecek olursak, bu daha farklı olacaktır. Çünkü bu somuttur. Telefonu elime alarak, "Bak! Bu telefon." Derim. Ama biz somut değil, soyut bir şeyden bahsediyoruz: Güzellik. Ancak bunun somut örnekleri - çeşitli mimari eserler, resimler vb.- anlamamız için bize yardımcı olacaktır.

Bir diğeri sadece göz ile mi algılanır güzellik? Peki "Güzel" diye nitelendirdiğimiz müzikler ne olacak? Ve her şey mi güzeldir? Bu tamamen saçmalık!

Peki, "Bence" nedir "Güzellik"? Doğruyu söylememi isterseniz, bilmiyorum. Ancak doğruyu duymak istemez iseniz belki söyleyebilirim. Her ne kadar güzelliği bilemesem de içinde bulunduğum ortamdan rahatsızlık duymakta isem, bu durum içimde güzellik ile ilgili bir şeyler oluştuğundandır herhalde.

Bazı tabloları, müzikleri ve mimari eseleri vs. Gördüğümüzde içimizde bir duygu oluşur. Bu duyguyu yazı ile belirtemeyeceğimden, sizlerden hatırlamanızı istiyorum. İşte güzellik diye adlandırılan şeyin bu duygu olduğunu düşünüyorum. Bunu diğer düşüncelerimle güçlendirebilirim. Örneğin, evden çıktığınızda (Eğer Türkiye'de iseniz) sağınıza solunuza bir bakın. Eğer seçim zamanı değilse (!) göreceğiniz görüntüler sizde bu duyguyu yaşatmaz (Sanki seçim zamanı yaşatırmış gibi). İşte belki de bu duygu bazılarında hiç oluşmamış olduğundan olacak, o görüntüleri görüyoruz. Unutmayın, o lanet binaları yapan insanlar bahsettiğim 'Güzellik" duygusundan yoksun büyüdüler. Alanlar da farklı bir durumda değiller. Alan memnun olmasa satan nasıl satar yoksa? Onlar için değerli olan tek şey "Servet".

Bahsettiğim güzellik duygusunu en çok yaşayabileceğiniz yerin doğa olduğunu düşünüyorum. En azından ben hep orada "Vay be!" Diyorum...