Güneş Sisteminde Bulunan Doğal Uydular: Hangi Gezegenin Kaç Tane Uydusu Var?

Güneş Sistemimizde bilinen 200'den fazla uydu vardır. Uydular, çok farklı boyutlarda ve şekillerde olabilirler. Çoğunda atmosfer bulunmamasına rağmen, küçük bir kısmında atmosfer ve hatta okyanuslar bile bulunur. Europa, Titan ve Enceladus uydularında bulunan su örnekleri, bu uydularda yaşam olma ihtimalini canlandırmıştır.

Bu uyduların bazıları geçici uydulardır. Geçici uydu, gezegenin yörüngesine daha sonradan giren ve belirli bir zaman sonra yörüngeden çıkarak kendi rotasında ilerlemeye devam eden gök cisimlerine denir.

Uydusuz Gezegenler

Bazı gezegenlerin ise hiçbir uydusu yoktur. Örneğin Merkür ve Venüs'ün bilinen bir uydusu yoktur.

Dünya'nın Uydusu

Dünya'nın tek uydusu olan Ay'ın Dünya ile yaklaşık Mars büyüklüğünde bir cismin çarpışması sonucu oluşmuş olabileceği düşünülmektedir. Ay, Güneş Sistemindeki en büyük 5. uydudur.

Mars'ın Uyduları

Mars'ın iki küçük uydusu vardır ve Güneş Sistemindeki en küçük uydular arasındadır. Bunlar Phobos ve ondan biraz daha küçük olan Deimos'tur. Phobos yavaş yavaş Mars'a yaklaşmaktadır. Yaklaşık 50 milyon yıl içinde gezegene çarpabilir ya da Mars'ın yer çekimi Phobos'u parçalayabilir ve Mars çevresinde ince bir halka oluşturabilir. Phobos, Dünya'nın kütle çekim kuvvetini yalnızca 1/1000'ine sahiptir. Yani Dünya'da 68 kilogram olan bir kişi Phobos'ta 68 gram ağırlığında olur.

Jüpiter'in Uyduları

Jüpiter'in 26'sı geçici olmak üzere toplam 79 uydusu vardır. Bunların en büyükleri Io, Europa, Ganymede ve Callisto'dur. Io, Güneş Sistemindeki en aktif volkanik yüzeye sahip olan uydudur ve yüzeyi kükürt ile kaplıdır. Europa'nın yüzeyi daha çok buz ile kaplıdır ve Dünya'dan iki kat daha fazla suya sahip olduğu düşünülmektedir. Bu nedenle yaşanılabilir bir bölgeye sahip olma potansiyeli vardır.

NASA

Ganymede, Güneş Sistemindeki en büyük uydudur ve bir gezegen olan Merkür'den bile daha büyüktür. Ayrıca kendi manyetik alanını oluştura bilinen tek uydudur. Callisto'nun yüzeyi son derece ağır bir şekilde çatlamıştır ve eskidir. Bu durum, Güneş Sisteminin erken tarihindeki olayların görünür bir kaynağıdır.

NASA

Satürn'ün Uyduları

Satürn'ün 29'u geçici olmak üzere toplam 82 uydusu vardır. Bunların içinde en önemli olanlarından biri Titan'dır. Titan, Satürn'ün en büyük ve Güneş Sisteminin en büyük ikinci uydusudur. Titan, yüzeyinde her türlü sıvının toplandığı Dünya dışında bilinen tek uydudur. Titan'ın yüzey sıcaklığı o kadar düşüktür ki yüzeyi kaya yerine su buzu ile kaplıdır. Ancak sıcaklık metan ve etanın sıvı kalabilmesi için yeterlidir.

Bilim insanları, Titan'da sadece sıvı metan ve etanın olmadığını aynı zamanda gökten yağmur olarak yağdığını ve birkaç yüz kilometre genişliğinde ve yüzlerce metre derinliğinde göller oluşturduklarını keşfettiler. Ayrıca, Titan'ın Güneş'e olan uzaklığına rağmen soğuk yüzeyin altında küresel bir sıvı su yeraltı okyanusu vardır. Ancak Titan, Satürn'ün yeraltı okyanusuna sahip tek uydusu değildir.

NASA

Satürn'ün bir diğer uydusu olan Enceladus'un Güney Kutup bölgesinde bir yeraltı sıvı su okyanusu vardır.

NASA

Uydularda Yaşam Olması Mümkün mü?

Europa, Titan ve Enceladus üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda bulunan su örnekleri bilim insanlarını heyecanlandırmıştır ve yaşam olma ihtimali canlandırmıştır.

Jüpiter ve Satürn, Güneş'e olan uzaklıklarından dolayı yaşanılabilir bölgenin dışındadır buna rağmen yeraltı su okyanuslarının varlığı bilim insanlarını bu uydularda araştırma yapmaya daha çok çekmiştir. Yapılan araştırmalarda bir canlı türü keşfedilmese bile o bölgede daha sonra bir yaşam alanı oluşturabilme potansiyeli olduğu düşünülmektedir.

Uranüs'ün Uyduları

Uranüs'ün 27 uydusu vardır. Ariel, Uranüs'ün tüm uyduları arasında en parlak ve muhtemelen en genç yüzeye sahip olan uydusudur. Miranda, Uranüs'ün en küçük uydusudur ve dış yüzeyi diğer hiçbir uyduya benzemeyen eğimli bir yapıdadır.

NASA

Neptün'ün Uyduları

Neptün'ün 14 uydusu vardır. Triton, Neptün'ün uydularının en büyüğüdür. Triton'un bir yüzeyi buz ile kaplıdır ve yaklaşık -240 santigrat derece olan bu uydu Güneş Sistemindeki en soğuk cisimlerden biridir. Ayrıca Triton, Güneş Sisteminde gezegeninin dönme yönünün tersine dönen tek büyük uydudur ve bu durum bir zamanlar Neptün'ün yörüngesine giren bağımsız bir cisim olabileceğini düşündürmektedir. Neptün'ün yer çekimi Triton üzerinde sürükleme etkisi yapmaktadır ve gezegene gittikçe daha yakın olmasına neden olmaktadır. Milyonlarca yıl sonra Triton gezegene o kadar çok yaklaşacaktır ki yer çekimi kuvvetleri onu parçalayacaktır.

Cüce Gezegenlerin Uyduları

Bir cüce gezegen olan Plüton'un 5 uydusu vardır. Bu uyduların en büyüğü olan Charon, Plüton'un yarısı kadardır.

NASA

Güneş Sisteminin bilinen en büyük cüce gezegeni olan Eris'in Dysnomia adında çok küçük bir uydusu vardır.

Haumea, Güneş Sistemimizin en hızlı dönen cüce gezegenidir. Namaka ve Hi'iaka adında iki uydusu vardır.

Makemake, Kuiper Kuşağındaki en parlak ikinci cisimdir ve MK2 adında bir geçici uydusu vardır. Ayrıca Plüton, Eris ve Haumea cüce gezegenleri de Neptün'ün yörüngesi dışındaki Kuiper Kuşağında bulunuyor.

Mars ve Jüpiter arasındaki asteroit kuşağındaki en büyük cisim ve iç Güneş Sisteminde bulunan tek cüce gezegen olan Ceres'in bilinen bir uydusu yoktur.