1. Zeka sadece matematikten ibaret değildir
Zeka dediğimiz şey aslında sandığımızdan çok daha geniş bir kavram. Howard Gardner diye bir eğitim bilimci, insanların tek bir tür zekaya sahip olmadığını, farklı alanlarda farklı şekillerde zeki olabileceklerini söylüyor. Bu kurama göre sadece matematikte değil; sözel yeteneklerde, müzikte, görsel algıda, beden kullanımında, insan ilişkilerinde ya da doğayla olan bağda da zekâ gösterebiliriz.
Yani biri matematikte zorlanıyor diye “zeka eksikliği” yaşıyor demek çok haksız bir yaklaşım olur. Belki de o kişi inanılmaz yaratıcıdır, olaylara farklı bakış açılarıyla yaklaşır ya da insanlarla çok iyi iletişim kurar. Bunlar da zekanın çok değerli parçalarıdır.
Hatta Einstein’ın bir sözü var: “Hayal gücü bilgiden daha önemlidir.” Yani mesele sadece ne kadar bildiğin değil, bildiklerini nasıl kullandığın ve neler hayal edebildiğin.
2. Bilim insanı ya da mühendis olmak için matematik şart mı?
Evet, belli bir düzeye kadar matematik bilmek gerekiyor çünkü bilimsel düşünme ve mühendislik dediğimiz şeylerde matematik bir araç gibi kullanılıyor. Ama bu, herkesin ileri düzey teorik matematik bilmesi gerektiği anlamına gelmez.
Mesela biyolojiyle ilgilenen bir bilim insanı için temel matematik yeterli olabilirken, teorik fizik çalışan birisi için daha ileri seviye matematik gerekebilir. Yani çalışacağın alana göre ihtiyacın olan matematik düzeyi değişir.
3. Einstein, Tesla, Edison örneği
Bu üç isim sadece matematikle değil, aynı zamanda merakları, hayal güçleri, gözlem yetenekleri ve problem çözme becerileriyle öne çıktılar. Sadece formüllerle değil; yeni şeyler düşünerek, deneyerek ve sınırları zorlayarak başarıya ulaştılar.
Özellikle Thomas Edison’un matematikle arası pek iyi değildi. Ama bu, onun dünyayı değiştiren bir mucit olmasını engellemedi. Çünkü o başka yönlerden çok güçlüydü: pratik zekası, inatçılığı ve deneme-yanılma yöntemine olan inancı sayesinde başardı.
4. Astronot olabilir mi?
Kesinlikle olabilir. Astronot olmak sadece matematik bilgisiyle alakalı değil. Fiziksel dayanıklılık, stresle başa çıkabilme, iletişim kurma yeteneği, teknik bilgi, problem çözme becerisi gibi birçok farklı özelliği bir arada taşıman gerekiyor. Matematik bu becerilerden sadece biri. Yani iyi bir astronot olmak için sadece sayılarla aran iyi olmak yetmez; birçok farklı yeteneğe ve güçlü kişilik özelliklerine de sahip olmalısın.
Kısacası: Matematik önemli olabilir ama tek başına ne zekayı belirler ne de bir insanın hayattaki başarısını. Herkesin güçlü olduğu farklı alanlar var ve önemli olan kendi yolunu bulmak. Kimi matematikte parlar, kimi sanatta, kimi insan ilişkilerinde… Hepsi değerli.
