Un Deneyi, Depremlerden Önce Görülen Garip Işıkları Açıklayabilir!

Bilim insanları Japonya ya da İtalya'daki L'Aquila gibi bazı büyük depremler öncesinde gerçekten de "parıldayan kürecikler" şeklinde tanımlanabilecek ışıkların görülebildiğini gösterdiler. Ancak nasıl? Amerikalı bilim insanlarının yeni bir teorisi var: Kayan toprak katmanları sebebiyle yüzeye devasa elektrostatik yükler ulaşmaktadır ve bu da ışıklara neden olmaktadır. Rutgers Üniversitesi'nden Troy Shibrot şöyle diyor:

Un ile dolu bir plastik kap alarak tabanını çatlayana kadar ileri geri hızla hareket ettirdik. Bu olay sırasında yapıda 200 voltluk bir elektrik üretti. Bunu açıklayabilen bir mekanizma var mı bilemiyorum. Bu, fiziğin yeni bir sahası olabilir.

Deneyi, toprağın da yapısında olduğu gibi bazı diğer granüllü malzemelerle denediler ve aynı sonuçları aldılar. Shinbrot, her ne kadar yüksek voltajlar üretildiyse de, söz etmeye değer bir akım üretilemediğini, dolayısıyla güç elde edilemeyeceğini söylüyor.

Popular Science dergisine söylenene göre bu yüklerin oluşumu Rutgers Üniversitesi, North Carolina Eyalet Üniversitesi ve Penn State Üniversitesi tarafından doğrulandı. Fakat bu yüklerin deprem öncesi ışıklarının oluşumuna neden olup olmadığı henüz net değil. Üç okuldan da araştırmacıları barındıran takım, bulgularını Denver'da düzenlenen Amerikan Fizik Cemiyetinde sundular.

Bu ışıkların var olmasına neden olan sebepleri açıklayan başka teoriler de bulunuyor. 2003 senesinde Friedmann Freund isimli bir bir araştırmacı bu ışıkların kayaların ezici ve bükücü hareketleri sırasında oluşan elektrik akımları nedeniyle oluştuğunu ileri sürdü. 1982 yılında geliştirilen bir diğer teori, fay hatları boyunca oluşan sürtünmeden ötürü bu ışıkların oluştuğunu iddia ediyordu. Seismological Research Letters dergisinde yayımlanan yeni bir makalede son birkaç yüzyıl içerisinde meydana gelen 65 depremden 63'ünde bu ışıkların oluşumunun raporlandığı belirtiliyor.

Bu durum, bireyin onları nasıl değerlendirdiğine bağlı olarak tüm teorilerin açıklanmasına katkı sağlayabilir. Ancak aynı zamanda bu ışıkların oluşumunun depremlerle ilişkilendirilmesi, ileride erken deprem uyarı sistemlerinin geliştirilmesinde kullanılabilir.