İnsan ile şempanzenin genetik benzerlik oranının %98.77 olduğu akademik makaleye buradan ulaşabilirsiniz ancak asıl meselenin bu olmadığını anlamanız gerekiyor. Farklı yöntemlerle farklı benzerlik oranları çıkar. Önemli olan "aynı çalışmada" yapılan evrimsel akrabalık analizinin beklenilen seviyede çıkmasıdır.
Benzerlik oranı, kullandığınız yönteme ve aldığınız verilere göre sürekli değişen ve tek başına bir anlam ifade etmeyen bir sayı. Örneğin bir grup araştırmacı belirli bir proteine yönelik benzerliği kıyaslarken başka bir grup başka bir proteini, hatta tüm genomu bile kıyaslıyor olabilir. Bir makalede bir standart uygulanıyorken diğerinde başka bir standart uygulanıyor olabilir.
Benzerliği %25 de olabilirsiniz, %85 de %96 da %98 de. Genel olarak bahsedilen %96-%98 oranı ise genel kullanım alanına bakılınca bilim insanları arasında en kolay anlaşma sağlayacak benzerlik oranıdır.
Benzerlik oranının %25 olduğunu buldum diyelim. Bu sayı karşılaştırma yapmadan bir şey ifade etmez. O yüzden birden fazla türü alırsınız, "aynı çalışmada" birden fazla türü incelersiniz. Akrabalık seviyesine bakarsınız. Şempanze ve insan gerçekten beklendiği kadar yakın akraba mı? Gelin inceleyelim:
Bunun gibi onlarca farklı çalışmadan kontrol ederseniz ezici miktarda veri ile şempanze ile insanın yakın seviyedeki akrabalığının net olduğunu görebilirsiniz. Tekil benzerlik oranlarının pek bir işlevi yoktur. Bu çalışmaları nasıl kontrol edebileceğinizi de içeren konu ile alakalı yazımı Kaynaklar kısmına ekliyorum.
Kaynaklar
- U. Derin. Şempanze Ve İnsanın Evrimsel Benzerliği. (30 Mart 2022). Alındığı Tarih: 7 Aralık 2023. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
- Nature. (2005). Initial Sequence Of The Chimpanzee Genome And Comparison With The Human Genome. Nature, sf: 69-87. doi: 10.1038/nature04072. | Arşiv Bağlantısı
- Ç. M. Bakırcı, et al. Gen Benzerliği (Genetik Benzerlik) Nedir? İnsan Genomu, Diğer Canlılara Ne Kadar Benzer?. (18 Nisan 2011). Alındığı Tarih: 30 Mart 2022. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
- TimeTree. Pairwise Divergence Time For Homo Sapiens And Pan Troglodytes. Alındığı Tarih: 30 Mart 2022. Alındığı Yer: TimeTree | Arşiv Bağlantısı
- A. Antonelli, et al. (2017). Toward A Self-Updating Platform For Estimating Rates Of Speciation And Migration, Ages, And Relationships Of Taxa. Systematic Biology, sf: 152-166. doi: 10.1093/sysbio/syw066. | Arşiv Bağlantısı
- TimeTree. Toward A Self-Updating Platform For Estimating Rates Of Speciation And Migration, Ages, And Relationships Of Taxa.. Alındığı Tarih: 30 Mart 2022. Alındığı Yer: TimeTree | Arşiv Bağlantısı
- A. Padhi, et al. (2015). A Testis-Specific Gene Within A Widely Expressed Gene: Contrasting Evolutionary Patterns Of Two Differentially Expressed Mammalian Proteins Encoded By A Single Gene, Camk4. Animal genetics. doi: 10.1111/age.12358. | Arşiv Bağlantısı
- TimeTree. A Testis-Specific Gene Within A Widely Expressed Gene: Contrasting Evolutionary Patterns Of Two Differentially Expressed Mammalian Proteins Encoded By A Single Gene, Camk4.. Alındığı Tarih: 30 Mart 2022. Alındığı Yer: TimeTree | Arşiv Bağlantısı
- C. G. Schrago, et al. (2003). Timing The Origin Of New World Monkeys. Molecular Biology and Evolution, sf: 1620-1625. doi: 10.1093/molbev/msg172. | Arşiv Bağlantısı
- TimeTree. Timing The Origin Of New World Monkeys.. Alındığı Tarih: 30 Mart 2022. Alındığı Yer: TimeTree | Arşiv Bağlantısı
