Gezegenler güneşin etrafında neden belli bir yönde dönüyor?

Gezegenler güneşin etrafında neden belli bir yönde dönüyor diye soruyorsun. Bu sorunun cevabı yerçekimi ile ilgilidir. Güneş, güneş sistemindeki en büyük ve en ağır cisimdir. Bu nedenle, güneş sistemindeki diğer tüm cisimleri kendi çekim kuvveti ile kendine doğru çeker. Ancak gezegenler de kendi hızlarına sahiptirler. Bu hız sayesinde, gezegenler güneşe düşmek yerine, onun etrafında eliptik yörüngelerde dönerler. Gezegenlerin yörüngeleri, güneş sisteminin oluşumundan kalma bir harekettir. Güneş sistemi, yaklaşık 4.6 milyar yıl önce büyük bir gaz ve toz bulutunun çökmesiyle başladı. Bu bulut, merkezdeki güneşi oluşturmak için sıkışırken, dışarıda da gezegenleri oluşturacak maddeler dönmeye başladı. Bu dönme hareketi, gezegenlerin aynı yönde dönmesine neden oldu. Gezegenlerin arasında birbirinden farklı elips yörüngede dönen gezegenler yok diye biliyorsan yanılıyorsun. Aslında, tüm gezegenler elips yörüngede dönerler. Ancak bazı gezegenlerin yörüngeleri daha az elips şeklindedir. Örneğin, Dünya’nın yörüngesi neredeyse dairesel gibidir. Ama Merkür’ün yörüngesi daha çok elips şeklindedir. Umarım bu cevap sorunuza yardımcı olmuştur.

Tamamen açısal momentumun korunumu yasalarından dolayı. Bu evrende var olduysanız bu yasalara uymak zorundasınız :) Güneş sistemimizden örnek verirsek, ilk başta her şey gaz ve toz bulutu idi ve bu gaz ve toz bulutu birleştikçe her birleşen toz ve gaz tanesi açısal momentumuna bağlı olarak birleştiklerinde de bir yöne doğru dönmeye başladı. Güneş sistemimiz için bu saat yönünün tersinedir ama saat yönünde de olabilirdi. Yani gezegenler yörüngesel ve eksenler hareketlerini aynı yönde yaparlar çünkü onları oluşturan gaz ve toz bulutunun yönü aynı yöndü.

Eksen konusunda sadece 2 tane gezegen diğerlerine göre aynı dönmez. Bunlardan biri Venüs, diğeri de Uranüs'tür. Venüs diğer gezegenlerin tersi yönünde kendi ekseni etrafında döner, Uranüs ise 90 derece eksen eğikli ile sanki yörüngesinde yuvarlanıyor gibi hareket eder. Bunun sebebi de açısal momentumdur. Venüs'e ve Uranüs'e çarpan gök cisimleri ya da yeterli açısal momentuma sahip tek bir gökcismi Venüs ve Uranüs'e çarpmıştır. Bundan dolayı Venüs 180 derece, Uranüs 90 derece eksen eğikliğine sahiptir. Yani öyle ya da böyle korunum yasaları işini yapar:))^[1]