Kuşlar (Aves)
Pedram Türkoğlu
Taksonomi Nedir?
Bu içerik, Evrim Ağacı'nın Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır. Yaşam Ağacı projesinin amacı, başta Türkiye'de bulunan türleri, Türkiye'deki doğa gözlemcilerimizin özgün fotoğraf ve video içerikleri ışığında, evrimsel akrabalık ilişkilerine uygun bir şekilde filogenetik bir ağaç üzerinde kategorize etmek, nihayetinde ise Dünya'daki tüm türleri yavaş yavaş Yaşam Ağacı'na eklemektir. Bu içerik, diğer tüm içeriklerimiz gibi, İçerik Kullanım İzinleri'ne tabidir.
Biyoloji Genel Editörü
Pedram Türkoğlu
- Bilimsel Adı Aves
- Halk Arasındaki Türkçe Adı Kuşlar
- Halk Arasındaki İngilizce Adı Birds
- Üst Alan (Superdomain) Neomura
- Tip (Type) Ökaryotlar (Eukaryota)
- Alem (Kingdom) Hayvanlar (Animalia)
- Üst Şube (Superphylum) İkincil Ağızlılar (Deuterostomia)
- Şube (Phylum) Kordalılar (Chordata)
- Alt Şube (Subphylum) Omurgalılar (Vertebrata)
- Sınıf (Class) Kuşlar (Aves)
- Bu yazı, Evrim Ağacı'nın tür gözlemleri ve türlere dair bilgileri barındıran Yaşam Ağacı projesinin bir parçası olarak hazırlanmıştır.
Açıklama ve Genel Bilgi
Kuşlar sınıfı dişsiz gagaları bulunan, sert yumurtaları bulunan, tüylerle kaplı endortermik omurgalılardır. Kalpleri 4 odacıktan oluşur. Yani iki ventrikül (karıncık) ve iki atrium (kulakçık). Ayrıca bazı türlerde uçmayı sağlayan adaptasyonları mevcuttur. Örneğin hafif iskelet yapısı, yüksek metabolik hız ve hava keseleri. Sinekkuşu gibi 5 cm'den, devekuşu gibi 2.75 metreye kadar uzanan boyutları ile Dünya'nın neredeyse her yerine yayılmış durumdadırlar. Aves sınıfı içerisinde en bol bulunan üyeler ötücü kuşlar denilen Passeriformes takımıdır. Neredeyse tüm kuşların yarısından fazlasını oluştururlar. Taksonomik ornitolojide isimlendirme yaparken "common" sözcüğü genelde hatalı olarak "bayağı" diye dilimize geçmiştir. Ancak hiç bir ek kullanmamak veya "yaygın" kelimesini kullanmak daha doğrudur. Örneğin saksağan (Pica pica) kuşunu tarif ederken, yaygın saksağan veya sadece "saksağan" denildiğinde, Pica pica türü yani common magpie anlaşılmalıdır.
Soyu tükenen fil kuşu ve moa dışında bütün üyelerin kanatları vardır. Göç eden kuşlar her yıl havalar soğuyunca Güney'e, genelde Afrika'ya kışı geçirmek için göç ederler. Tekrardan Mart gibi havalar ısınınca Kuzey Yarımküre'ye göç ederler. Göç rotası üzerinde bulunan İstanbul/Sarıyer'den kuş göçünü gözlemlediğimiz yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.
Tüyler kuşlarda (Aves), enantiornitheste (karşıt-kuşlarda) ve theropodlarda bulunan epidermal büyümelerdir. Canlıda uçuş, aerodinamiklik, ısı yalıtımı, kuluçkaya yatma, su yalıtımı, kamuflaj ve cinsel seçilim gibi işlevlerde görev alır. Tüyleri inceleyen bilim dalına plumoloji denir. Taksonomik olarak canlıları tüy bulundurmasına göre de sınıflandırabiliyoruz. Çünkü bildiğiniz gibi memelilerde tüy yoktur; kıl vardır.
/evrimagaci.org%2Fpublic%2Fcontent_media%2Fdce4610797fdf0458f027ccad319c27d.jpg)
Evrimsel Tarih
Kuşlar, aslında avian dinozorlardır. Aslında yok olan non-avian dinozorlardır. Son bilimsel araştırmalar ışığında, kuşların doğrudan theropodlar ile akraba olduğu anlaşıldı. Dinozorlarda tüylerin keşfi ile adeta bir ’’Renaissance’’ yaşandı. Bu rönesansın fikir babasının önce Thomas Huxley, sonra da John Ostrom olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz. John, 1969’da Deinonychus antirrhopus örneği üzerinde incelemeler yaparak, kuşların dinozorlar ile doğrudan akraba olduğunu söyleyen ilk kişidir. Ancak John, dinozorların sürüngenden geçiş değil de, tam olarak kuş benzeri olduğunu dile getiren ilk kişi olduğu için paleontolojide ve paleobiyolojide yeri ayrıdır. John'un fikirleri daha sonra karşılaştırmalı anatomi çalışmaları ile ayrıntılı olarak desteklendi.
İnsanlarla Etkileşim
Birçok üyesi, çiftliklerde insanlar tarafından yetiştirilir. Gerek yumurtaları, gerek etleri insanlar tarafından tüketilir. Aynı şekilde bazı türleri zamanında insanlar arasında iletişim için de kullanılmıştır. Öte yandan bazı Doğu ülkelerinde çeşitli yırtıcı kuşlar, avcılık amaçlı da kullanılır.
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
İlginizi Çekebilecek Sorular
- Vahşi hayvanların kan şekeri düşmüyor mu?
- karanlık ışıktan hızlı mıdır? karanlığın hızı nedir? var mıdır?
- Bu platformda cevap alan soruların ortak özellikleri nelerdir?
-
![Merak Uyandırıcı!]()
3
-
![Muhteşem!]()
0
-
![Tebrikler!]()
0
-
![Bilim Budur!]()
0
-
![Mmm... Çok sapyoseksüel!]()
0
-
![Güldürdü]()
0
-
![İnanılmaz]()
0
-
![Umut Verici!]()
0
-
![Üzücü!]()
0
-
![Grrr... *@$#]()
0
-
![İğrenç!]()
0
-
![Korkutucu!]()
0
- Pedram Türkoğlu. Paleontolojinin Rönesansı: Tüyler. (04 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 04 Temmuz 2018. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
- Wikipedia. Birds. (04 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 04 Temmuz 2018. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 07/12/2021 18:21:14 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7252
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
