Ayın Depremi: 14 Mart 2024 Karadağ Depreminin Özellikleri

20 Nisan 2024

2 dakika

Ayın Depremi: 14 Mart 2024 Karadağ Depreminin Özellikleri — Karadağ depremi’nin EMSC’nin uygulaması üzerinden iletilen deprem şiddet dağılımı.

Blog Yazısı

Evrim Ağacı Blog, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Her Evrim Ağacı üyesi, Evrim Ağacı Blog üzerinden kendi köşe yazılarını, denemelerini ve makalelerini özgürce yayınlayabilir. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, Evrim Ağacı Blog üzerinden yayınlanan blog yazılarının içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan blog yazılarını herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz bilgiler içeren blog yazılarını, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha isabetli ve bilimsel değeri yüksek blog yazılarını kendiniz kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.

Deniz Ertuncay

Blog Yazarı

Bu yılın başında başladığım ayın depremi serisinde Ocak 2024 Tacikistan depremi ve Şubat'ta yıl dönümü olması nedeniyle Kahramanmaraş depremlerini anlattım. Serinin Mart ayı depremi olarak 14 Mart 2024’de Karadağ’da meydana gelen 5.4 büyüklüğündeki depremi seçtim.

Karadağ depremi için EMSC’nin uygulaması üzerinden iletilen deprem şiddet dağılımı.

Karadağ depremi Bosna-Hersek sınırına yakın bir noktada meydana geldi ve İtalya'dan Macaristan’a geniş bir bölgede hissedildi. Yukarıdaki haritada depremi hisseden kişilerin Avrupa ve Akdeniz Sismoloji Merkezine (EMSC) bildirdikleri depremi hissetme şiddetlerinde gördüğünüz gibi deprem merkez üssüne yakın bölgelerde şiddetli bir şekilde hissedilmiş. Belli noktalarda koyu kırmızı ile gösterilen çok şiddetli yani yıkım yaratan kişisel veriler girilmiş olsa da deprem böyle bir yıkım yaratmadı. Bu maalesef internet trollerinin yalan ifadelerinin istenmeyen bir sonucudur.

Karadağ depreminin fay mekanizaması çözümleri.

Karışık bir tektonizmaya bir sahip bölgede meydana gelen deprem yanal atımlı bir fayda meydana geldi. Yanal atımlı faylarda fayın bir tarafından bakan kişi karşısındakilerin yanal yönde hareket ettiğini görür. Kahramanmaraş ve 1999 İzmit ve Gölcük depremleriyle aynı fay mekanizması ile ortaya çıkan deprem bölgede daha önce de 2019 Arnavutluk depremiyle aynı faylanmayı gösterse de bölgede baskın olarak ters faylar hakimdir (örn. 1979’da yine Karadağ'da meydana gelen 7.0 büyüklüğündeki deprem). Arnavutluk’un iç kısımları ve Yunanistan'a doğru indikçe ise bölgede normal faylı depremler ağırlık kazanır.

Balkanlar ve çevresindeki fay mekanizması yapılmış depremlerin dağılımı.

Balkanlardaki bu karışık yapıyı küresel konumlandırma (GPS) verilerinde de görmek mümkündür. Aşağıdaki haritada İtalya’nın Puglia bölgesi sabit kabul edildiğinde bölgedeki GPS istasyonlarının yaptığı hareketi görülebilir. Güney-Güney Batı yönlü olarak hareket eden bölgede jeolojik yapılar genelde mevcut hareketi dik kesecek şekilde bulunur ve aşağıdaki hareketleri haritada da gösterilen hareketi yaparken kimi noktalarda ters faylanma, kimilerinde ise yanal-hareketli faylanma gösterir.^[1]

İtalya’nın Puglia bölgesi (haritadaki lacivert karelerin olduğu kısım) sabit kabul edildiğinde GPS ölçüm bölgedeki noktalarının görece yer değiştirmeleri.

Okundu Olarak İşaretle

Paylaş
Alıntıla
Alıntıları Göster

Paylaş

Sonra Oku

Notlarım

Yazdır / PDF Olarak Kaydet

Raporla

Mantık Hatası Bildir

Yukarı Zıpla

Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?

Kaynaklar ve İleri Okuma

^ P. Biermanns, et al. (2022). Aegean-Style Extensional Deformation In The Contractional Southern Dinarides: Incipient Normal Fault Scarps In Montenegro. Solid Earth, sf: 957-974. doi: 10.5194/se-13-957-2022. | Arşiv Bağlantısı

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 12/12/2024 13:38:58 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/17383

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Yazarın Diğer Yazıları