evrim dediğimiz kavram bir maydanozun kavak ağacı olmasını gerektirecek bir şey değildir. bunun yerine evrim, uzun bir zaman içerisinde x türünün y ortam koşuluna sağladığı uyumun (adaptasyonun) sonucunda eski halinden önemli ölçüde farklılık kazanarak yeni bir tür veya alt oluşum meydana getirmesidir. yani günümüzdeki bir canlı yaşadığı ortama zaten uyum sağladıysa ve doğal koşullar sebebiyle meydana gelen mutasyonlar bu canlıya ortamda hayatta kalmasını kolaylaştıracak ek özellikler sağlayarak onu geliştirmiyorsa canlının dramatik bir evrim geçirmesine gerek yoktur. söz konusu maydanozlar yaşadıkları ortama halihazırda uyumluysa ve meydana gelen mutasyonlar maydanoza önemli bir ek özellik kazandırıp onu doğal seçilimde ön plana çıkarmıyorsa maydanoz evrim geçirip bir kavak ağacına dönüşmez. mesela maydanozun ortamına uyum sağlayamadığı bir durumu varsayalım bu durumdayken meydana gelen bir mutasyon maydanozun ortama uyum sağlamasını sağlasın. böylece zamanla bu mutasyona sahip olan maydanoz hayatta kalıp yeni mutasyonlarla farklılaşırken mutasyonsuz olan maydanoz o bölge için ölerek doğal seçilim aracılığıyla yeni bir maydanoz türü gelişmiş olabilir. ancak günümüzde maydanozda meydana gelen mutasyonlar dramatik bir değişime sebebp olmuyor ve mutasyon zaten yaşadığı ortama belli ölçüde uyum sağlamış (uzun bir evrim süreci sayesinde) diye evrim yoktur demek oldukça yalnış bir yaklaşımdır. zaten kural gereği bir organizma ne kadar gelişmişse ve büyükse (detaylarını araştırabilirsiniz) ve ortamına ne kadar uyum sağladıysa evrimleşme ihtimali o kadar azalır.
dolayısıyla maydanoz bitkisi yerine tek hücreli canlılara bakıldığında disk difüzyon yöntemiyle antibiyotiğe maruz bırakılan bakterilerin hızlıca adapte olarak direnç kazanması veya her sene (viral dna adapte olarak direnç kazandığı için) yeni grip aşıları olmamız tek hücreli organizmalarda hızlıca gerçekleşen evrime örnektir. bu her zaman yeni bir tür açığa çıkarmak zorunda da değildir. bahsedildiği gibi alt oluşumlar da meydana getirebilir.
yani evrim bir canlıyı görece kendisinden daha gelişmiş farklı bir forma dönüştürmez. yani maydanoz kavak ağacına dönüşmez. evrim, bambaşka ve çok daha detaylı bir kavramdır. tabii evrimi öğretmeninize açıklayacak olmanız ve öğretmeninizin evrime bu bakış açısıyla yaklaşması oldukça üzücü bir durum olmasına rağmen bu açıklamayla tatmin olacağını sanıyorum. aksi takdirde elbette ki yeniden yardımcı olmaktan memnuniyet duyarım.
ayrıca bu cevabımda evrim kavramına çok temel bir düzeyden yaklaştığımı ve açıklamalarımı sadece belli örnekler üzerinden yürüttüğümü belirtmeliyim. [1]
Kaynaklar
- trkhanacademyorg. Khan Academy. Alındığı Tarih: 4 Mayıs 2025. Alındığı Yer: trkhanacademyorg | Arşiv Bağlantısı